عملیات بیت المقدس 4

عملیات بیت المقدس 4 در روز ششم فروردین ماه 1367 در منطقه عمومی دربندیخان عراق با رمز «یا اباعبدالله (ع)» اجرا شد.

اهداف

عملیات بیت المقدس 4، به منظور تکمیل و تامین جناح چپ منطقه عملیاتی والفجر 10 و با هدف فتح ارتفاعات مشرف به سد دربندیخان عراق توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی طراحی شد.

منطقه عمومی عملیات، منطقه‌ای کوهستانی است که از شمال به دریاچه دربندیخان و شاخ تمورژیان، از جنوب به دشت مرتکه و ارتفاعات شاخ خشیک و بمو، از شرق به رودخانه زیمکان و کوه بیزل، از غرب به سد دربندیخان و ارتفاعات قاشتی منتهی می‌ شود و مهمترین ارتفاعات و عوارض این منطقه عبارتند از: شاخ سورمر، شاخ شمیران، برددکان، دریاچه دربندیخان و دشت تولبی. ارتفاعات مذکور بر اکثر جاده‌های ارتباطی و عقبه خودی و دشمن در منطقه تسلط دارند.

خلاصه

عملیات بیت المقدس 4، پس از رخنه نیروهای غواص و انتقال نیروهای تک‌ور به ساحل دشمن، در ساعت 1 بامداد 5/1/67 با رمز "یا اباعبدالله‌(ع)" آغاز شد. اما پیشروی عملیات به دلیل پیچیدگی زمین و وجود کمین‌های متعدد در شیارها و ارتفاعات، به کندی صورت می گرفت، اما حدود ساعت 4 صبح، با شدت گرفتن درگیری، سرعت پیشروی یگانها نیز افزایش یافت و قوای ایرانی موفق شدند ارتفاعات شاخ شمیران و نیز پاکسازی دشت تولبی را تصرف کنند و با روشن شدن هوا نیز هواپیماهای ایرانی وارد عمل شوند و محل تجمع و جاده مواصلاتی دشمن را بمباران نمایند. حدود ساعت 10 صبح، نیروهای تک‌ور ضمن جنگ تن به تن با نیروهای عراقی در شاخ شمیران، اقدام به پاکسازی این ارتفاعات کردند.

در مقابل، نیروهای دشمن حوالی ظهر، از چندین محور به سمت شاخ شمیران پاتک زدند، اما این پاتک ها هم ناکام ماند و حدود ساعت 14 اعلام شد که شاخ سورمر به تصرف رزمندگان اسلام درآمد. به این ترتیب در مرحله اول عملیات، فرماندهی قرارگاه فتخ به اهداف خود که برهم زدن سازمان دشمن و پدافند در ارتفاعات مقابل شاخ شمیران بود، رسید و با وجود خستگی مفرط یگان‌ها، ادامه عملیات در شب دوم در دستور کار قرار گرفت. اما ساعت 00:30 بامداد روز ششم فروردین 1367 نیروهای دشمن، عقبه نیروهای ایرانی در ارتفاعات تمورژنان را گلوله‌باران شیمیایی کردند و از سه محور به سمت شاخ شمیران با اجرای آتش سنگین و دقیق روی جاده چم سراژین، پاتک نموده و آن را کاملاً مسدود کردند. بنابراین ادامه عملیات در شب دوم میسر نشد و فرماندهی عملیات نیز با در نظر گرفتن کمبود نیرو و اوضاع ناشی از بمباران‌های شیمیایی دشمن، فرمان پدافند مناسب و قوی از شاخ شمیران را صادر کرد.

عملیات بیت المقدس 4، نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی طراحی شد و اجرای آن به قرارگاه فتح واگذار گردید. استعداد نیروهای ایرانی در این عملیات شامل: لشکر 27 محمد رسول الله (ص) با 6 گردان پیاده، لشکر 57 ابوالفضل (ع) با 5 گردان پیاده، لشکر 10 سیدالشهدا (ع) با 9 گردان پیاده، تیپ مستقل 18 الغدیر با 3 گردان پیاده می شد.

نتایج

مهم ترین دستاوردهای عملیات بیت المقدس 4 عبارت بودند از: تصرف کامل ارتفاعات شاخ شمیران و شاخ سورمر، تصرف قسمتی از دشت تولبی و ارتفاعات برددکان، انهدام بیش از 15 تانک و نفربر و انهدام 50 خودرو.

همچنین 11 تانک، 54 خمپاره، یک دستگاه مهندسی، 5 قبضه سلاح پدافند هوایی، 14 تیربار، یک دستگاه خودرو حامل تفنگ 106 و دو قبضه آرپی‌جی – یازده نیروهای عراقی به غنیمت رزمندگان اسلام درآمد.