نمایش مبدأ برای فاجعه منا (1369)

'''فاجعه منا''' سال 1369 شمسی (برابر با 1990 میلادی) یکی از تلخ‌ترین حوادث تاریخ [[حج]] بود که طی آن تعداد زیادی از زائران مسلمان جان خود را از دست دادند. این حادثه در روز 2 ژوئیه 1990 میلادی (برابر با 11 تیر 1369 شمسی) در نزدیکی شهر مقدس [[مکه]] و در منطقه [[منا]] رخ داد. در این روز، بیش از 1426 نفر از زائران از ملیت‌های مختلف به دلیل ازدحام جمعیت و فشار شدید جان خود را از دست دادند.

بعد از [[فاجعه منا (1394)|فاجعهٔ منا در حج ۱۳۹۴]]، مرگبارترین حادثه در مراسم حج است. این حادثه در زمان حکومت [[ملک فهد]] اتفاق افتاد.

== جزئیات حادثه ==
حادثه در [[تونل المعیسف|تونل "المعیسف"]] (Al-Ma'aisim) واقع در مسیر میان منا و مکه اتفاق افتاد. این تونل با طول حدود 500 متر و عرض 10 متر برای عبور زائران پیاده طراحی شده بود. در روز حادثه، به دلیل ازدحام زیاد و نبود مدیریت صحیح جریان جمعیت، هنگامی که حاجیان در حال حرکت برای [[رمی جمرات]] بودند، نردهٔ پل عابر پیاده خم شد و هفت نفر به پایین پل و روی مردمی که در حال خروج از تونل بودند، سقوط کردند. تراکم جمعیت در تونل به حدی رسید که بسیاری از زائران به علت خفگی و فشار جمعیت جان باختند. در دمای ۴۲ درجه، سیستم تهویه تونل نیز از کار افتاد و تلفات را افزایش داد بسیاری از کشته شدگان، تبعهٔ [[مالزی]]، [[اندونزی]] و [[پاکستان]] بودند.

== عوامل حادثه ==

# '''ازدحام شدید''': یکی از اصلی‌ترین عوامل این فاجعه، ازدحام شدید جمعیت بود. هر ساله میلیون‌ها زائر از سراسر جهان برای انجام [[مناسک حج]] به مکه سفر می‌کنند و مدیریت این حجم عظیم جمعیت نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و سیستم‌های کارآمد است.
# '''ضعف در مدیریت جمعیت''': نبود سیستم‌های مناسب برای کنترل و هدایت جمعیت در تونل و مناطق اطراف آن، منجر به این شد که زائران در یک نقطه تجمع کنند و فشار جمعیت افزایش یابد.
# '''شرایط نامساعد جوی''': دمای بالای هوا و تهویه نامناسب تونل باعث شد که شرایط برای زائران بسیار سخت‌تر شود و بسیاری از آن‌ها به دلیل گرمازدگی و کمبود اکسیژن دچار مشکل شوند.

== پیامدهای حادثه ==
این حادثه تاثیرات عمیقی بر جوامع مسلمان و سیاست‌های مربوط به مدیریت حج داشت. برخی از پیامدها و اقدامات پس از حادثه عبارتند از:

# '''افزایش توجه به مدیریت جمعیت''': پس از این حادثه، توجه بیشتری به سیستم‌های مدیریت و کنترل جمعیت در طول مراسم حج شد. مقامات سعودی تغییرات و بهبودهایی در زیرساخت‌ها و سیستم‌های مدیریت جمعیت ایجاد کردند تا از وقوع حوادث مشابه جلوگیری کنند.
# '''همکاری بین‌المللی''': کشورهای مختلف با ارسال تیم‌های متخصص و پیشنهادات خود به مقامات سعودی، در تلاش برای بهبود شرایط حج و ایمنی زائران همکاری کردند.
# '''افزایش آگاهی عمومی''': این حادثه باعث شد که زائران و کارگزاران حج آگاهی بیشتری نسبت به خطرات ازدحام و اهمیت رعایت دستورالعمل‌های ایمنی پیدا کنند.
[[رده:حج]]
[[رده:حوادث رخ‌داده در حج]]