الجزایر: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''الجزایر''' رده:کشور‌های افریقایی» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''الجزایر''' | '''الجزایر''' (به عربی: ''الجزائر'') با نام رسمی جمهوری دموکراتیک خلق الجزایر (به عربی: ''الجمهوریة الجزائریة الدیمقراطیة الشعبیة'') کشوری در شمال آفریقا است که از شمال به دریای مدیترانه پیوند می‌خورد این کشور از شمال غربی با مراکش، از غرب با موریتانی، از جنوب غربی با مالی، از شمال شرقی با تونس، از شرق با لیبی و از جنوب شرقی با نیجر همسایه است. | ||
[[پرونده:الجزایر.png|جایگزین=الجزایر|بندانگشتی|الجزایر{{کشور | |||
| نام کامل = جمهوری دموکراتیک خلق الجزایر | |||
| شعار = بالشّعب وللشّعب ("از مردم برای مردم") | |||
| پایتخت = الجزیره | |||
| زبان(های) رسمی = زبان عربی و بربری | |||
| حکومت = حکومت متمرکز نظام نیمه‌ریاستی جمهوری | |||
| مساحت = ۲٬۳۸۱٬۷۴۱ کیلومتر مربع (۹۱۹٬۵۹۵ مایل مربع) | |||
| جمعیت = برآورد سال ۲۰۱۹ (۴۳٬۷۵۲٬۰۰۰) | |||
| واحد پول = دینار الجزایر (DZD) | |||
| منطقه زمانی = یوتی‌سی+۱ (EET) | |||
| جهت رانندگی = راست | |||
| پیش‌شماره تلفنی = +213 | |||
| دین(ها) = اسلام | |||
| گاه‌شماری = روز/ماه/سال | |||
| کد ایزو ۳۱۶۶ = DZ | |||
| دامنه سطح‌بالا = .dz | |||
الجزائر. | |||
}}]] | |||
[[پرونده:نقشه الجزایر روی کره.png|جایگزین=نقشه الجزایر روی کره|بندانگشتی|نقشه الجزایر روی کره]] | |||
== تاریخچه == | |||
الجزایر در قرن هفتم قبل از میلاد توسط فنیقی‌ها که عرب و از کنعان بودند، در امتداد شهر قرطاج تونس ایجاد شد.<sup>[''نیازمند منبع'']</sup> در ۴۲ قبل از میلاد تحت سلطه رومن‌ها قرار گرفت که سلطه آنها حدود سیصد سال بطول انجامید.<sup>[''نیازمند منبع'']</sup> این سرزمین در سال ۶۴۷ میلادى (۲۷ق) به تصرف مسلمانان در آمد و به كشورى اسلامى تبدیل شد. در دوران اسلامی حکومت‌های متعددی در الجزایر حکمرانی کردند که می‌توان به رستمیه، ادریسیه، اغالبه، فاطمیون، الزیریه، الحمادیه، موحدیه و الزیانیه اشاره داشت. این كشور ازسال ۱۵۱۸ تا ۱۸۳۰ تحت سلطه دولت عثمانی قرار داشت و از سال ۱۸۳۰ به استعمار فرانسه درآمد و بدنبال یک مبارزه خونین و طولانی، سرانجام در سال ۱۹۶۲ به استقلال دست یافت. | |||
== اماکن تاریخی الجزایر == | |||
شمال آفریقا یکی از مکان‌های پر رمز و راز جهان است. پنتاپولیس شهری در الجزایر با معماری منحصر‌به‌فرد در کنار فرهنگ اصیل آن، باعث شده است تا یونسکو آن را در فهرست آثار باستانی جهانی ثبت کند. دره عمیق و باریک مزاب، در صحرای بزرگ آفریقا واقع شده است. این دره با فاصله تقریبی ۶۰۰ کیلومتر از شمال الجزیره، پایتخت کشور الجزایر، دربرگیرنده پنج شهر با معماری متفاوت است. به مجموعه این پنج شهر در کنار هم پنتاپولیس (Pentapolis) می‌گویند. این منطقه با مساحت تقریبی ۱۰ کیلومتر در قرن یازدهم میلادی توسط بربرهای مزابیت بنا شده است. در واقع مزابیت‌ها از شمال‌غرب آفریقا و از منطقه مغرب به مرکزیت تاهرت به مزاب آمده‌اند. شهر تاهِرت را دودمان ایرانی‌تبار رستمیان بنا کرده‌اند و آن را پایتخت خود قرار دادند. گفته می‌شود که در زبان بربری، تاهرت به معنای شیر ماده یا دایره زنگی است. | |||
== حکومت و سیاست == | |||
رئیس حکومت در الجزایر رئیس جمهور است که با رأی مردم برای دوره‌های ۵ساله انتخاب می‌شود. رئیس دولت در این کشور نخست وزیر نیز محسوب می‌شود. البته رئیس جمهور می‌تواند نخست وزیر را انتخاب نماید. مجلس سنای الجزایر دارای ۱۴۴ کرسی است، حدود یک سوم از نمایندگان این مجلس توسط رئیس جمهور انتخاب می‌شوند و الباقی توسط رأی مردم برای دوره‌های شش‌ساله انتخاب می‌شود. | |||
مجلس الشعبی الوطنی ۲۸۹ کرسی دارد و نمایندگان نیز با رأی مردم برای دوره‌های ۵ساله مشخص می‌شود. اینطور که ارزیابی‌ها نشان می‌دهد وضعیت سیاسی در الجزایر در سال‌های اخیر تغییرات زیادی را شامل نشده است و سیستم سیاسی این کشور در یک مسیر ثابت پیش می‌رود. | |||
== اقتصاد == | |||
الجزایر پس از استقلال با توجه به تنگنا های موجود و شرایط پس از رهایی از استعمار فرانسه، از سیستم سوسیالیستی پیروی می کرد. اما در سال های اخیر با خصوصی سازی های بعمل آمده و برداشتن برخی محدودیت ها، از این سیاست اقتصادی فاصله گرفته است. نفت و گاز نیز به عنوان اصلی ترین منابع درآمدی کشور حدود 97 درصد صادرات الجزایر را تشکیل می دهد. صنایع غذائی، صنایع سبک، صنایع داروئی، فولاد و صنایع معدنی از مهمترین فعالیت های صنعتی است. | |||
در بخش کشاورزی تولید گندم، جو، زیتون، انواع میوه و دامداری مهمترین تولیدات کشاورزی الجزایر را تشکیل می دهد. صادرات غیرنفتی الجزایر در سال 2011 به نسبت سال قبل 40 درصد افزایش یافت و به 15/2 میلیارد دلار رسید. به نقل از آمار گمرک این کشور مهمترین محصولات صادراتی غیر نفتی الجزایر را در این سال مشتقات نفتی و صنایع غذائی تشکیل داده است. در خصوص واردات الجزایر 320 هزار دستگاه خودرو در سال 2011 وارد کرده است. واحد پول این کشور دینار الجزایر است که در نرخ تبدیل دولتی هر یورو برابر با 107 دینار و هر دلار برابر 78 دینار است. | |||
== موقعیت جغرافیایی == | |||
الجزایر از شمال شرق با تونس، از شرق با لیبی، از جنوب شرق با نیجر، از جنوب غرب با مالی و موریتانی، از غرب با صحرای غربی، از شمال غرب با مراکش و از شمال با دریای مدیترانه هم مرز می‌باشد. الجزایر دومین کشور بزرگ در آفریقا به لحاظ مساحت می‌باشد. مساحت این کشور میلیون و هزار و کیلومتر مربع است، قسمت اعظم مناطق ساحلی الجزایر کوهستانی است و بنادر طبیعی اندکی دارد. منطقه‌ای که از ساحل شروع می‌شود و تا تل اطلس امتداد می‌یابد، حاصل خیز می‌باشد. در جنوب تل اطلس استپ‌هایی وجود دارند که تا اطلس صحرایی امتداد پیدا می‌کنند، صحرا در مناطق جنوبی تر قرار دارد. جبال هقار منطقه‌ای مرتفع در مرکز صحرا و در جنوب الجزایر است. شهرهای مهم الجزایر، الجزیره، اوران، قسطنطینه و عنابه می‌باشند. | |||
شمال الجزایر آب و هوای معتدل مدیترانه‌ای دارد. در تل اطلس، درجه حرارت هوا در تابستان بین تا درجه سانتی گراد و در زمستان بین تا درجه سانتی گراد می‌باشد و رطوبت هوا زیاد است. در شرق الجزایر هوا اندکی سردتر است. از مشخصه‌های آب و هوایی الجزایر، بروز طوفان‌های شن می‌باشد. در الجزایر تنها بخشی از صحرا که در مدار راس السرطان قرار می‌گیرد بسیار گرم است. میزان بارندگی در طول سواحل زیاد بوده و سالانه بین تا میلی متر برآورد می‌شود. بیشترین بارندگی در بخش مالی شرق الجزایر وجود دارد که به میلی متر در سال می‌رسد. | |||
== جمعیت == | |||
حمعیت این کشور حدود ۳۳ میلیون و ۷۷۰ هزار نفر با میانگین سنی ۲۶ سال است. امید به زندگی برای زنان ۷۵ و برای مردان ۷۲ سال است. ۹۹ درصد از مردم آن از نژاد بربر و عرب هستند. | |||
== دین == | |||
۹۹ درصد از مردم الجزایر مسلمان سنی و یک درصد مسیحی و یهودی هستند. زبان رسمی در این کشور عربی است اما زبان‌های فرانسوی و بربری هم رایج است. | |||
== اب و هوا == | |||
شمال الجزایر آب و هوای معتدل مدیترانه‌ای دارد. در تل اطلس، دمای هوا در تابستان بین ۲۱ تا ۲۴ درجه سانتی‌گراد و در زمستان بین ۱۰ تا ۱۲ درجه سانتی‌گراد می‌باشد و رطوبت هوا زیاد است. در شرق الجزایر هوا اندکی سردتر است. از مشخصه‌های آب و هوایی الجزایر، بروز طوفان‌های شن می‌باشد. | |||
== بهداشت == | |||
سیستم بهداشت و درمان در کشور الجزایر در ابتدا بسیار پر هزینه و زمان بر بود؛ اما امروز روند بهداشتی که در کشور الجزایر دیده می‌شود که می‌توان از پوشش‌های بیمه‌ای مشخص با قیمت ارزان استفاده نمود. سیستم بهداشت در کشور الجزایر برای افرادی که شرایط خاص دارند با عملکرد بهتری انجام می‌شود و دولت در این زمینه تصمیم گیری‌های خوبی را اعمال کرده است. | |||
== منابع طبیعی == | |||
در این کشور سالیانه ۳۰٬۰۰۰٬۰۰۰ تن آهن ۷۰۵٬۰۰۰ تن فسفات ۲۸۰٬۰۰۰ تن زغال به‌دست می‌آید و ذخایر گسترده نفت نیز در جنوب و جنوب شرقی آن وجود دارد. با وجود آنکه الجزایر دارای معادن بسیار و درآمد بالای حاصل از فروش گاز طبیعی است، اما فاصله میان قشرهای غنی و فقیر در این کشور زیاد است. | |||
== استان ها == | |||
# أدرار | |||
# الشلف | |||
# الاغواط | |||
# ام‌البواقی | |||
# باطنه | |||
# بجایه | |||
# بسکره | |||
# بشار | |||
# البلیده | |||
# البویره | |||
# تمنراست | |||
# استان تبسه | |||
# تلمسان | |||
# تیارت | |||
# تیزی وزو | |||
# الجزائر | |||
# استان الجفله | |||
# جیجل | |||
# استان سطیف | |||
# سعیده | |||
# سکیکده | |||
# سیدی بلعباس | |||
# عنابه | |||
# قالمه | |||
# قسنطینه (کنستانتین) | |||
# مدیه | |||
# مستغانم | |||
# استان المسیله | |||
# معسکر | |||
# ورقله | |||
# وهران | |||
# بیض | |||
# یزی | |||
# برج بوعریریج | |||
# بومرداس | |||
# الطارف | |||
# تندوف | |||
# تسمسیلت | |||
# الوادی | |||
# خنشله | |||
# استان سوق اهراس | |||
# تی‌پازه | |||
# میله | |||
# عین الدفلی | |||
# النعامه | |||
# عین تموشنت | |||
# غردایه | |||
# غلیزان | |||
[[رده:کشور‌های افریقایی]] | [[رده:کشور‌های افریقایی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۱ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۸:۰۴
الجزایر (به عربی: الجزائر) با نام رسمی جمهوری دموکراتیک خلق الجزایر (به عربی: الجمهوریة الجزائریة الدیمقراطیة الشعبیة) کشوری در شمال آفریقا است که از شمال به دریای مدیترانه پیوند می‌خورد این کشور از شمال غربی با مراکش، از غرب با موریتانی، از جنوب غربی با مالی، از شمال شرقی با تونس، از شرق با لیبی و از جنوب شرقی با نیجر همسایه است.
| اطلاعات کشور | |
|---|---|
| نام کامل: | جمهوری دموکراتیک خلق الجزایر |
| شعار: | بالشّعب وللشّعب ("از مردم برای مردم") |
| پایتخت: | الجزیره |
| زبان(های) رسمی: | زبان عربی و بربری |
| دین(ها): | اسلام |
| حکومت: | حکومت متمرکز نظام نیمه‌ریاستی جمهوری |
| مساحت: | ۲٬۳۸۱٬۷۴۱ کیلومتر مربع (۹۱۹٬۵۹۵ مایل مربع) |
| جمعیت: | برآورد سال ۲۰۱۹ (۴۳٬۷۵۲٬۰۰۰) |
| واحد پول: | دینار الجزایر (DZD) |
| منطقه زمانی: | یوتی‌سی+۱ (EET) |
| گاه‌شماری: | روز/ماه/سال |
| جهت رانندگی: | راست |
| پیش‌شماره تلفنی: | +213 |
| کد ایزو ۳۱۶۶: | DZ |
| دامنه سطح‌بالا: | .dz الجزائر. |
تاریخچه
الجزایر در قرن هفتم قبل از میلاد توسط فنیقی‌ها که عرب و از کنعان بودند، در امتداد شهر قرطاج تونس ایجاد شد.[نیازمند منبع] در ۴۲ قبل از میلاد تحت سلطه رومن‌ها قرار گرفت که سلطه آنها حدود سیصد سال بطول انجامید.[نیازمند منبع] این سرزمین در سال ۶۴۷ میلادى (۲۷ق) به تصرف مسلمانان در آمد و به كشورى اسلامى تبدیل شد. در دوران اسلامی حکومت‌های متعددی در الجزایر حکمرانی کردند که می‌توان به رستمیه، ادریسیه، اغالبه، فاطمیون، الزیریه، الحمادیه، موحدیه و الزیانیه اشاره داشت. این كشور ازسال ۱۵۱۸ تا ۱۸۳۰ تحت سلطه دولت عثمانی قرار داشت و از سال ۱۸۳۰ به استعمار فرانسه درآمد و بدنبال یک مبارزه خونین و طولانی، سرانجام در سال ۱۹۶۲ به استقلال دست یافت.
اماکن تاریخی الجزایر
شمال آفریقا یکی از مکان‌های پر رمز و راز جهان است. پنتاپولیس شهری در الجزایر با معماری منحصر‌به‌فرد در کنار فرهنگ اصیل آن، باعث شده است تا یونسکو آن را در فهرست آثار باستانی جهانی ثبت کند. دره عمیق و باریک مزاب، در صحرای بزرگ آفریقا واقع شده است. این دره با فاصله تقریبی ۶۰۰ کیلومتر از شمال الجزیره، پایتخت کشور الجزایر، دربرگیرنده پنج شهر با معماری متفاوت است. به مجموعه این پنج شهر در کنار هم پنتاپولیس (Pentapolis) می‌گویند. این منطقه با مساحت تقریبی ۱۰ کیلومتر در قرن یازدهم میلادی توسط بربرهای مزابیت بنا شده است. در واقع مزابیت‌ها از شمال‌غرب آفریقا و از منطقه مغرب به مرکزیت تاهرت به مزاب آمده‌اند. شهر تاهِرت را دودمان ایرانی‌تبار رستمیان بنا کرده‌اند و آن را پایتخت خود قرار دادند. گفته می‌شود که در زبان بربری، تاهرت به معنای شیر ماده یا دایره زنگی است.
حکومت و سیاست
رئیس حکومت در الجزایر رئیس جمهور است که با رأی مردم برای دوره‌های ۵ساله انتخاب می‌شود. رئیس دولت در این کشور نخست وزیر نیز محسوب می‌شود. البته رئیس جمهور می‌تواند نخست وزیر را انتخاب نماید. مجلس سنای الجزایر دارای ۱۴۴ کرسی است، حدود یک سوم از نمایندگان این مجلس توسط رئیس جمهور انتخاب می‌شوند و الباقی توسط رأی مردم برای دوره‌های شش‌ساله انتخاب می‌شود.
مجلس الشعبی الوطنی ۲۸۹ کرسی دارد و نمایندگان نیز با رأی مردم برای دوره‌های ۵ساله مشخص می‌شود. اینطور که ارزیابی‌ها نشان می‌دهد وضعیت سیاسی در الجزایر در سال‌های اخیر تغییرات زیادی را شامل نشده است و سیستم سیاسی این کشور در یک مسیر ثابت پیش می‌رود.
اقتصاد
الجزایر پس از استقلال با توجه به تنگنا های موجود و شرایط پس از رهایی از استعمار فرانسه، از سیستم سوسیالیستی پیروی می کرد. اما در سال های اخیر با خصوصی سازی های بعمل آمده و برداشتن برخی محدودیت ها، از این سیاست اقتصادی فاصله گرفته است. نفت و گاز نیز به عنوان اصلی ترین منابع درآمدی کشور حدود 97 درصد صادرات الجزایر را تشکیل می دهد. صنایع غذائی، صنایع سبک، صنایع داروئی، فولاد و صنایع معدنی از مهمترین فعالیت های صنعتی است.
در بخش کشاورزی تولید گندم، جو، زیتون، انواع میوه و دامداری مهمترین تولیدات کشاورزی الجزایر را تشکیل می دهد. صادرات غیرنفتی الجزایر در سال 2011 به نسبت سال قبل 40 درصد افزایش یافت و به 15/2 میلیارد دلار رسید. به نقل از آمار گمرک این کشور مهمترین محصولات صادراتی غیر نفتی الجزایر را در این سال مشتقات نفتی و صنایع غذائی تشکیل داده است. در خصوص واردات الجزایر 320 هزار دستگاه خودرو در سال 2011 وارد کرده است. واحد پول این کشور دینار الجزایر است که در نرخ تبدیل دولتی هر یورو برابر با 107 دینار و هر دلار برابر 78 دینار است.
موقعیت جغرافیایی
الجزایر از شمال شرق با تونس، از شرق با لیبی، از جنوب شرق با نیجر، از جنوب غرب با مالی و موریتانی، از غرب با صحرای غربی، از شمال غرب با مراکش و از شمال با دریای مدیترانه هم مرز می‌باشد. الجزایر دومین کشور بزرگ در آفریقا به لحاظ مساحت می‌باشد. مساحت این کشور میلیون و هزار و کیلومتر مربع است، قسمت اعظم مناطق ساحلی الجزایر کوهستانی است و بنادر طبیعی اندکی دارد. منطقه‌ای که از ساحل شروع می‌شود و تا تل اطلس امتداد می‌یابد، حاصل خیز می‌باشد. در جنوب تل اطلس استپ‌هایی وجود دارند که تا اطلس صحرایی امتداد پیدا می‌کنند، صحرا در مناطق جنوبی تر قرار دارد. جبال هقار منطقه‌ای مرتفع در مرکز صحرا و در جنوب الجزایر است. شهرهای مهم الجزایر، الجزیره، اوران، قسطنطینه و عنابه می‌باشند.
شمال الجزایر آب و هوای معتدل مدیترانه‌ای دارد. در تل اطلس، درجه حرارت هوا در تابستان بین تا درجه سانتی گراد و در زمستان بین تا درجه سانتی گراد می‌باشد و رطوبت هوا زیاد است. در شرق الجزایر هوا اندکی سردتر است. از مشخصه‌های آب و هوایی الجزایر، بروز طوفان‌های شن می‌باشد. در الجزایر تنها بخشی از صحرا که در مدار راس السرطان قرار می‌گیرد بسیار گرم است. میزان بارندگی در طول سواحل زیاد بوده و سالانه بین تا میلی متر برآورد می‌شود. بیشترین بارندگی در بخش مالی شرق الجزایر وجود دارد که به میلی متر در سال می‌رسد.
جمعیت
حمعیت این کشور حدود ۳۳ میلیون و ۷۷۰ هزار نفر با میانگین سنی ۲۶ سال است. امید به زندگی برای زنان ۷۵ و برای مردان ۷۲ سال است. ۹۹ درصد از مردم آن از نژاد بربر و عرب هستند.
دین
۹۹ درصد از مردم الجزایر مسلمان سنی و یک درصد مسیحی و یهودی هستند. زبان رسمی در این کشور عربی است اما زبان‌های فرانسوی و بربری هم رایج است.
اب و هوا
شمال الجزایر آب و هوای معتدل مدیترانه‌ای دارد. در تل اطلس، دمای هوا در تابستان بین ۲۱ تا ۲۴ درجه سانتی‌گراد و در زمستان بین ۱۰ تا ۱۲ درجه سانتی‌گراد می‌باشد و رطوبت هوا زیاد است. در شرق الجزایر هوا اندکی سردتر است. از مشخصه‌های آب و هوایی الجزایر، بروز طوفان‌های شن می‌باشد.
بهداشت
سیستم بهداشت و درمان در کشور الجزایر در ابتدا بسیار پر هزینه و زمان بر بود؛ اما امروز روند بهداشتی که در کشور الجزایر دیده می‌شود که می‌توان از پوشش‌های بیمه‌ای مشخص با قیمت ارزان استفاده نمود. سیستم بهداشت در کشور الجزایر برای افرادی که شرایط خاص دارند با عملکرد بهتری انجام می‌شود و دولت در این زمینه تصمیم گیری‌های خوبی را اعمال کرده است.
منابع طبیعی
در این کشور سالیانه ۳۰٬۰۰۰٬۰۰۰ تن آهن ۷۰۵٬۰۰۰ تن فسفات ۲۸۰٬۰۰۰ تن زغال به‌دست می‌آید و ذخایر گسترده نفت نیز در جنوب و جنوب شرقی آن وجود دارد. با وجود آنکه الجزایر دارای معادن بسیار و درآمد بالای حاصل از فروش گاز طبیعی است، اما فاصله میان قشرهای غنی و فقیر در این کشور زیاد است.
استان ها
- أدرار
- الشلف
- الاغواط
- ام‌البواقی
- باطنه
- بجایه
- بسکره
- بشار
- البلیده
- البویره
- تمنراست
- استان تبسه
- تلمسان
- تیارت
- تیزی وزو
- الجزائر
- استان الجفله
- جیجل
- استان سطیف
- سعیده
- سکیکده
- سیدی بلعباس
- عنابه
- قالمه
- قسنطینه (کنستانتین)
- مدیه
- مستغانم
- استان المسیله
- معسکر
- ورقله
- وهران
- بیض
- یزی
- برج بوعریریج
- بومرداس
- الطارف
- تندوف
- تسمسیلت
- الوادی
- خنشله
- استان سوق اهراس
- تی‌پازه
- میله
- عین الدفلی
- النعامه
- عین تموشنت
- غردایه
- غلیزان