سوئد: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''کشور سوئد''' در شبه جزیره اسکاندیناوی چهارمین کشور بزرگ اروپا به شمار می‌رود و به دلیل قرارگیری در در این جزیره جزء سردترین کشورهای جهان است. جایگزین=پرچم ملی کشور سوئد|بندانگشتی|پرچم ملی کشور سوئد دین اغلب م...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
''' | '''سوئد''' کشوری در [[شبه‌جزیره اسکاندیناوی]] در شمال [[اروپا]] است که با [[نروژ]] در غرب و شمال و [[فنلاند]] در شرق همسایه است. سوئد با مساحت ۴۵۰،۲۹۵ کیلومتر مربع، بزرگترین کشور اسکاندیناوی و پنجمین کشور بزرگ اروپا است. [[استکهلم]] پایتخت و بزرگترین شهر سوئد است. جمعیت سوئد ۱۰٫۶ میلیون نفر است و تراکم جمعیت پایینی برابر با ۲۵٫۵ نفر در هر کیلومتر مربع دارد. حدود ۸۷ درصد سوئدی‌ها در مناطق شهری در نیمه مرکزی و جنوبی کشور ساکن هستند. مناطق شهری سوئد در مجموع ۱٫۵ درصد از مساحت خشکی آن را پوشش می‌دهند. سوئد به دلیل طول کشوری که از ۵۵ درجه شمالی تا ۶۹ درجه شمالی امتداد دارد، دارای آب و هوای متنوعی است. | ||
[[پرونده:پرچم ملی کشور سوئد.jpg|جایگزین=پرچم ملی کشور سوئد|بندانگشتی|پرچم ملی کشور سوئد]] | [[پرونده:پرچم ملی کشور سوئد.jpg|جایگزین=پرچم ملی کشور سوئد|بندانگشتی|پرچم ملی کشور سوئد{{کشور | ||
| پایتخت = شهر استکهلم | |||
| زبان(های) رسمی = سوئدی | |||
| حکومت = پادشاهی مشروطه | |||
| مساحت = ۴۵۰٫۲۹۵ کیلومتر مربع (۱۷۳٫۸۶۰ مایل مربع) | |||
| جمعیت = ۱۰٬۳۵۲٬۳۹۰ | |||
| واحد پول = کرون سوئد (SEK) | |||
| پیش‌شماره تلفنی = ۴۶+ | |||
| کد ایزو ۳۱۶۶ = SE | |||
| دامنه سطح‌بالا = .se | |||
}}]] | |||
== تاریخ == | |||
سوئد از زمان پیش از تاریخ، حدود ۱۲۰۰۰ سال قبل، سکونت داشته است. ساکنان آن به صورت ژوت‌ها (سوئدی: گوتار) و سوئدی‌ها (سوار) ظاهر شدند که با هم مردم دریانوردی شناخته شده به عنوان نورس‌ها را تشکیل دادند. | |||
یک دولت متحد سوئد در اواخر قرن دهم تأسیس شد. در سال ۱۳۹۷، سوئد به نروژ و دانمارک پیوست تا اتحادیه کالمار اسکاندیناوی را تشکیل دهد که سوئد در سال ۱۵۲۳ آن را ترک کرد. هنگامی که سوئد در جنگ سی ساله در طرف پروتستان شرکت کرد، گسترش قلمروهای آن آغاز شد و امپراتوری سوئد را تشکیل داد که تا اوایل قرن ۱۸ یکی از قدرت‌های بزرگ اروپا باقی ماند. در این دوره سوئد بخش زیادی از دریای بالتیک را کنترل می‌کرد. بیشتر مناطق فتح شده خارج از شبه جزیره اسکاندیناوی در قرن‌های ۱۸ و ۱۹ از دست رفت. نیمی شرقی سوئد، فنلاند امروزی، در سال ۱۸۰۹ به روسیه تزاری واگذار شد. آخرین جنگی که سوئد مستقیماً درگیر آن بود در سال ۱۸۱۴ بود، زمانی که سوئد با ابزار نظامی نروژ را مجبور به اتحاد شخصی کرد، اتحادی که تا سال ۱۹۰۵ ادامه داشت. | |||
== جغرافیا == | |||
سوئد کشوری اسکاندیناوی است که در شمال اروپا واقع شده است. این کشور دارای خط ساحلی طولانی در [[دریای بالتیک]] و [[خلیج بوتنی]] بوده و در شرق توسط کوه‌های اسکاندیناوی از نروژ جدا می‌شود. سوئد پنجمین کشور بزرگ اروپا است. این کشور دارای بیش از ۲۵ استان و ۲۹۰ شهرداری است و حدود ۶۵ درصد مساحت آن را جنگل‌ها پوشانده‌اند. | |||
سوئد دارای آب و هوای متنوعی از معتدل تا نیمه قطبی است. با وجود موقعیت شمالی خود، سوئد دارای آب و هوای معتدل به دلیل تأثیر جریان گلف استریم است. میزان بارندگی در سوئد به طور متوسط بین ۵۰۰ تا ۸۰۰ میلی‌متر در سال است. | |||
== | == شرایط اقتصادی-اجتماعی == | ||
سوئد | سوئد یک کشور بسیار توسعه یافته است که در رتبه پنجم شاخص توسعه انسانی قرار دارد. این کشور یک پادشاهی مشروطه و یک دموکراسی پارلمانی است که قدرت قانونگذاری در مجلس تک مجلسی ۳۴۹ عضوی آن است. | ||
سوئد یک سیستم رفاه اجتماعی اسکاندیناوی را حفظ می‌کند که مراقبت‌های بهداشتی جهانی و آموزش عالی را برای شهروندان خود فراهم می‌کند. این کشور چهاردهمین تولید ناخالص داخلی سرانه جهان را دارد و در کیفیت زندگی، سلامت، آموزش، حفاظت از آزادی‌های مدنی، رقابت اقتصادی، برابری درآمد، برابری جنسیتی و رفاه رتبه بسیار بالایی دارد. سوئد در ۱ ژانویه ۱۹۹۵ به اتحادیه اروپا و در ۷ مارس ۲۰۲۴ به ناتو پیوست. این کشور همچنین عضو سازمان ملل متحد، منطقه شنگن، شورای اروپا، شورای نوردیک، سازمان تجارت جهانی و سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) است. | |||
[[رده:کشورهای اروپای شمالی]] | |||
[[رده:کشورها در اروپا]] | |||
[[رده:کشورهای اسکاندیناوی]] | |||
[[رده:کشورهای عضو اتحادیه اروپا]] | |||
[[رده:کشورهای عضو اتحادیه مدیترانه]] | |||
[[رده:کشورهای عضو سازمان ملل متحد]] | |||
[[رده:کشورهای هم‌مرز با اقیانوس اطلس]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۴ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۲۲
سوئد کشوری در شبه‌جزیره اسکاندیناوی در شمال اروپا است که با نروژ در غرب و شمال و فنلاند در شرق همسایه است. سوئد با مساحت ۴۵۰،۲۹۵ کیلومتر مربع، بزرگترین کشور اسکاندیناوی و پنجمین کشور بزرگ اروپا است. استکهلم پایتخت و بزرگترین شهر سوئد است. جمعیت سوئد ۱۰٫۶ میلیون نفر است و تراکم جمعیت پایینی برابر با ۲۵٫۵ نفر در هر کیلومتر مربع دارد. حدود ۸۷ درصد سوئدی‌ها در مناطق شهری در نیمه مرکزی و جنوبی کشور ساکن هستند. مناطق شهری سوئد در مجموع ۱٫۵ درصد از مساحت خشکی آن را پوشش می‌دهند. سوئد به دلیل طول کشوری که از ۵۵ درجه شمالی تا ۶۹ درجه شمالی امتداد دارد، دارای آب و هوای متنوعی است.
تاریخ
سوئد از زمان پیش از تاریخ، حدود ۱۲۰۰۰ سال قبل، سکونت داشته است. ساکنان آن به صورت ژوت‌ها (سوئدی: گوتار) و سوئدی‌ها (سوار) ظاهر شدند که با هم مردم دریانوردی شناخته شده به عنوان نورس‌ها را تشکیل دادند.
یک دولت متحد سوئد در اواخر قرن دهم تأسیس شد. در سال ۱۳۹۷، سوئد به نروژ و دانمارک پیوست تا اتحادیه کالمار اسکاندیناوی را تشکیل دهد که سوئد در سال ۱۵۲۳ آن را ترک کرد. هنگامی که سوئد در جنگ سی ساله در طرف پروتستان شرکت کرد، گسترش قلمروهای آن آغاز شد و امپراتوری سوئد را تشکیل داد که تا اوایل قرن ۱۸ یکی از قدرت‌های بزرگ اروپا باقی ماند. در این دوره سوئد بخش زیادی از دریای بالتیک را کنترل می‌کرد. بیشتر مناطق فتح شده خارج از شبه جزیره اسکاندیناوی در قرن‌های ۱۸ و ۱۹ از دست رفت. نیمی شرقی سوئد، فنلاند امروزی، در سال ۱۸۰۹ به روسیه تزاری واگذار شد. آخرین جنگی که سوئد مستقیماً درگیر آن بود در سال ۱۸۱۴ بود، زمانی که سوئد با ابزار نظامی نروژ را مجبور به اتحاد شخصی کرد، اتحادی که تا سال ۱۹۰۵ ادامه داشت.
جغرافیا
سوئد کشوری اسکاندیناوی است که در شمال اروپا واقع شده است. این کشور دارای خط ساحلی طولانی در دریای بالتیک و خلیج بوتنی بوده و در شرق توسط کوه‌های اسکاندیناوی از نروژ جدا می‌شود. سوئد پنجمین کشور بزرگ اروپا است. این کشور دارای بیش از ۲۵ استان و ۲۹۰ شهرداری است و حدود ۶۵ درصد مساحت آن را جنگل‌ها پوشانده‌اند.
سوئد دارای آب و هوای متنوعی از معتدل تا نیمه قطبی است. با وجود موقعیت شمالی خود، سوئد دارای آب و هوای معتدل به دلیل تأثیر جریان گلف استریم است. میزان بارندگی در سوئد به طور متوسط بین ۵۰۰ تا ۸۰۰ میلی‌متر در سال است.
شرایط اقتصادی-اجتماعی
سوئد یک کشور بسیار توسعه یافته است که در رتبه پنجم شاخص توسعه انسانی قرار دارد. این کشور یک پادشاهی مشروطه و یک دموکراسی پارلمانی است که قدرت قانونگذاری در مجلس تک مجلسی ۳۴۹ عضوی آن است.
سوئد یک سیستم رفاه اجتماعی اسکاندیناوی را حفظ می‌کند که مراقبت‌های بهداشتی جهانی و آموزش عالی را برای شهروندان خود فراهم می‌کند. این کشور چهاردهمین تولید ناخالص داخلی سرانه جهان را دارد و در کیفیت زندگی، سلامت، آموزش، حفاظت از آزادی‌های مدنی، رقابت اقتصادی، برابری درآمد، برابری جنسیتی و رفاه رتبه بسیار بالایی دارد. سوئد در ۱ ژانویه ۱۹۹۵ به اتحادیه اروپا و در ۷ مارس ۲۰۲۴ به ناتو پیوست. این کشور همچنین عضو سازمان ملل متحد، منطقه شنگن، شورای اروپا، شورای نوردیک، سازمان تجارت جهانی و سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) است.