روم باستان

رم باستان، دوره تاریخی از تأسیس شهر ایتالیایی رم در قرن هشتم قبل از میلاد تا فروپاشی امپراتوری روم غربی در قرن پنجم پس از میلاد را در بر می‌گیرد. این دوره تاریخی شامل پادشاهی روم (۷۵۳–۵۰۹ قبل از میلاد)، جمهوری روم (۵۰۹–۲۷ قبل از میلاد)، و امپراتوری روم (۲۷ قبل از میلاد–۴۷۶ پس از میلاد) تا سقوط امپراتوری غربی می‌شود. دولت روم از یک پادشاهی انتخابی به یک جمهوری کلاسیک و سپس به یک دیکتاتوری نظامی به طور فزاینده خودکامه در دوران امپراتوری تکامل یافت.

امپراطوری روم در اوج وسعت در 117 پس از میلاد

رم باستان به عنوان یک شهرک ایتالیایی، به طور سنتی به سال ۷۵۳ قبل از میلاد، در کنار رود تیبر در شبه جزیره ایتالیا آغاز شد. این شهرک به شهر و دولت رم تبدیل شد و با ترکیبی از معاهدات و قدرت نظامی بر همسایگان خود تسلط یافت. در نهایت، شبه جزیره ایتالیا را تحت کنترل خود درآورد، فرهنگ یونانی جنوب ایتالیا (مگنا گراسیا) و تمدن اتروسکی را جذب کرد و سپس به قدرت برتر در منطقه مدیترانه و بخش‌هایی از اروپا تبدیل شد.

در اوج خود، امپراتوری روم سواحل شمال آفریقا، مصر، جنوب اروپا و بیشتر اروپای غربی، بالکان، کریمه و بخش‌های زیادی از خاورمیانه، از جمله آناتولی، شام و بخش‌هایی از بین‌النهرین و عربستان را کنترل می‌کرد. این امپراتوری یکی از بزرگترین امپراتوری‌ها در جهان باستان بود و در سال ۱۱۷ میلادی حدود ۵ میلیون کیلومتر مربع مساحت داشت، با تخمین جمعیت ۵۰ تا ۹۰ میلیون نفر، تقریباً ۲۰ درصد جمعیت جهان در آن زمان را شامل می‌شد.

رم باستان اغلب به همراه یونان باستان در دوران باستان کلاسیک گروه‌بندی می‌شود و فرهنگ‌ها و جوامع مشابه آن‌ها به عنوان جهان یونانی-رومی شناخته می‌شوند. تمدن روم باستان به زبان مدرن، دین، جامعه، فناوری، قانون، سیاست، دولت، جنگ، هنر، ادبیات، معماری و مهندسی کمک کرده است. روم ارتش خود را حرفه‌ای و گسترش داد و سیستمی از حکومت به نام رس پابلیکا (res publica) ایجاد کرد که الهام‌بخش جمهوری‌های مدرن مانند ایالات متحده و فرانسه است. این کشور دستاوردهای چشمگیر فنی و معماری مانند ساخت آباره‌ها و جاده‌ها، و همچنین بناهای یادبود و اماکن باشکوه‌تر را به دست آورد.