کنگر فرنگی
کَنگَر فرنگی یا آرتیشو یا اَنگَنار (نام علمی: Cynara scolymus) که در منابع طب سنتی ایرانی از آن به عنوان ارده شاهی نامیده میشود، نوعی گیاه یکساله و بومی جنوب اروپا و کنارهٔ مدیترانه است. غنچهٔ این گیاه خوراکی است و بیشتر به صورت پخته شده مصرف میشود.
بوته آرتیشو دارای برگ های طویل با بریدگیهای زیاد است که از روی ریشه خارج می شوند. آرتیشو دارای برگ های کوچکتری نیز است که بر روی ساقه قرار دارد.
رنگ گلبرگ ها معمولاً آبی یا زرشکی متمایل به قرمز است. ویژگی گلدهی آن به صورت پروتاندری است که پرچم زودتر از مادگی می رسد و به همین علت در این گیاه دگرگرده افشانی وجود دارد.
کنگر فرنگی محصول فصل های خنک سال است و بهترین رشد را در دمای 24 درجه سانتیگراد در روز و 13 درجه سانتیگراد در شب انجام می دهد. فراهم کردن مکانهای سردتر از روزهای معتدل و دمای پایینتر در شب دوره بقای گلدهی و به موجب آن دوره تولید را افزایش می دهد. در دماهای پایینتر کیفیت جوانه گل ارتباط بیشتری با رطوبت پیدا می کند. هرچند که کنگر فرنگی به سرما نسبتاً مقاوم است ولی قسمت هوایی آن در اثر سرمای زمستان و یخبندان خشک می شود. آرتیشو چندین درجه دمای زیر صفر را تحمل می کند ولی اگر یخبندان در طی رشد گیاه برای مدت زیادی ادامه پیدا کند، می تواند گیاه را از بین برده و یا باعث صدمه جدی به آن بشود. به همین دلیل این گیاه را در مناطقی که دارای آب و هوای ملایم در زمستان است می کارند.[۱]