آنفولانزا
آنفلوانزا، گریپ یا فلو (به فرانسوی: Influenzas) یا (به فرانسوی: Grippe) نوعی بیماری ویروسی و بسیار واگیردار میباشد که از طریق پخش شدن قطرات کوچک تنفسی منتقل میگردد. ویروس آنفولانزا منجر به آلودگی بینی، گلو و برخی مواقع ریه ها میگردد.
ممکن است بیماری بسیار خفیف مانند سرماخوردگی در کودکان یا سرماخوردگی در بزرگسالان ایجاد نماید؛ اما گاهی نیز میتواند بسیار شدید و حتی کشنده باشد. تقویت سیستم ایمنی بدن نقش موثری برای پیشگیری از ابتلا به آنفولانزا دارد. ارتومیکسوویریده ها عامل بیماری آنفولانزا میباشند. کودکان بیش از همه درمعرض ابتلا به آنفولانزا میباشند و افراد بیش از ۶۵ سال کمتر در معرض ابتلا به آنفولانزا قرار دارند.
انواع آنفولانزا
سه نوع ویروس آنفولانزا برای انسان وجود دارند: A، B و C. ویروس آنفولانزای نوع A به دلیل برخورداری از مخازن گسترده بین پستانداران و پرندگان و توانایی ایجاد پاندمی، از اهمیت ویژه ای برخوردار میباشد. انواع آنفولانزا عبارتند از:
ویروس آنفولانزا نوع A
بروز تغییرات قابل توجه درژنیک این گروه مسئول ایجاد اغلب موارد همه گیری های آنفولانزا میباشد. گاهی این همه گیری ها در گروه سنی جوانان نیز رخ میدهد. تمام اپیدمیهای سالانه آنفولانزا نوع A از ۵۰ سال قبل ناشی از انواع آنفولانزا H1N1 و H3N2 میباشند.
ویروس آنفولانزا نوع B
ویروس آنفولانزا B از لحاظ ژنتیکی از نوع A پایدارتر میباشد و مخزن حیوانی نیز ندارد. اغلب انواع آنفولانزا B که درسال های اخیر جریان داشتهاند شامل ۲ نوع یاماگاتا (Yamagata) و ویکتوریا (Victoria) میباشند.
ویروس آنفولانزا نوع C
سبب بیماری متناوب و خفیف میگردد.
آنفولانزای پرندگان و آنفولانزای خوکی نیز ۲ نوع دیگر از انواع آنفولانزا میباشند.
آنفولانزای پرندگان
ویروس آنفولانزای پرندگان اغلب به طور اولیه مرغ ها و جوجه ها، اردک ها و غازها را درگیر مینماید. اغلب موارد آنفولانزای پرندگان فقط در پرنده ها قادر به ایجاد بیماری میباشند و به ندرت به انسان ها از طریق تماس مستقیم با پرنده بیمار منتقل میگردند. اما برخی از انواع آنفولانزای پرندگان مانند نوع H5N1 در انسان نیز بسیار بیماریزا هستند و منجر به مرگ و میر زیادی در انسان ها به خصوص در آسیا گشتهاند. نوع H7N9 نیز از بیماری زایی بالایی در انسان برخوردار میباشد.
آنفولانزای خوکی
آنفولانزای خوکی نیز اغلب توسط نوعی از ویروس آنفولانزا به نام H1N1 ایجاد میگردد. منشا آن اغلب خوک ها هستند ولی غالبا از فردی به فرد دیگر انتقال مییابد. آنفولانزای خوکی اولین بار در سال ۲۰۰۹ بین انسان ها مشاهده شده است. سالانه همه گیری های زیادی از آنفولانزا به دلیل ویروس H1N1 رخ میدهند و لذا اغلب واکسن های آنفولانزا این گونه ویروسی را مورد پوشش قرار میدهند.
آنفولانزای اسپانیایی
همه گیری آنفولانزا در سال ۲۰۱۸ که به آن آنفولانزای اسپانیایی نیز گفته میشود، یکی از مرگبارترین پاندمی های آنفولانزا درجهان به شمار میرود. این همهگیری غیرمنتظره و مرگبار توسط ویروس H1N1 بین بهار ۱۹۱۸ تا تابستان ۱۹۱۹ رخ داده و بیش از ۵۰۰ میلیون نفر (بیش از یک سوم جمعیت جهان) را در آن زمان مبتلا کرده است. به گفته پژوهشگران، بین ۱۷ تا ۵۰ میلیون انسان جان خود را در اثر آنفولانزای اسپانیایی از دست دادهاند که بیشتر از شمار قربانیان مستقیم جنگ جهانی اول می باشد. ایران نیز یکی از بالاترین آمارهای مرگ بر اثر آنفلوانزای اسپانیایی را داشته است. تخمین زده شده است که بین ۹۰۲٬۴۰۰ تا ۴٬۴۳۱٬۰۰۰ یا ۸٪ تا ۲۲٪ از کل جمعیت ایران بر اثر این بیماری کشته شدهاند.