نفت خام
نفت خام یک مایع غلیظ و قابل اشتعال است که به رنگ قهوه ای تیره و نزدیک به سیاه است. نفت خام در لایه های ابتدایی پوسته زمین وجود دارد که ترکیبات پیچیده ای از هیدروکربن‌های مختلف و غالبا از زنجیره آلکان است.
با فراوری نفت خام، نفت و سوخت های دیگر به دست می‌آید که ارزش بالایی دارند. نفت یک سوخت فسیلی و از جمله انرژی‌های تجدید ناپذیر به شمار می‌رود.
ایران یکی از کشورهای نفت خیز منطقه غرب آسیا است و خوزستان مهمترین منطقه ایران برای استخراج نفت سنگین است.
ترکیبات نفت خام بسته به منطقه ای که نفت از آن استخراج می‌شود، متفاوت است. در مجموع نفت خام یک ترکیب از هیدروکربن‌های سبک شامل آلکانها، سیکلوآلکان‌ها و هیدروکربن‌های معطر است.
ترکیبات نفت خام
آلکانها یا پارافین‌ها: حدود 30 درصد ترکیب و بین 15 تا 60 درصد وزن نفت خام.
نفتن‌ها
آروماتیک‌ها
آسفالتیک‌ها
همچنین مقادیری نیتروژن، اکسیژن و گوگرد و فلزاتی مانند آهن، نیکل، مس و وانادیم و برخی عناصر شیمیایی.
عناصر شیمیایی موجود در نفت خام
کربن
هیدروژن
نیتروژن
اکسیژن
سولفور
فلزات
ارزش نفت خام
تعیین ارزش نفت خام به دو عامل بستگی دارد:
- وزن مخصوص
- میزان گوگرد
نفتی که وزن مخصوص و گرانروی و چگالی آن پایین‌تر باشد نفت سبک نامیده می‌شود. نفتی که وزن مخصوص و گرانروی و چگالی آن بالاتر باشد نفت سنگین است.
نفت با میزان گوگرد پایین را نفت شیرین و نفت با میزان گوگرد بالا را نفت ترش می‌گویند.
نفت‌های سبک و شیرین استخراج آسانتر و کم هزینه‌تری دارند اما بنزین، نفتا، نفت سفید و سوخت‌های جت برگرفته از نفت سفید، و گازوئیل‌های مرغوب بیشتر از نفت‌های سبک و شیرین به دست می‌آیند و به همین دلیل بهای بیشتری دارند.
نفت‌های سنگین و ترش نیز که اغلب از میدان‌های جوان استخراج می‌شوند، میزان زیادی در زخایر نفتی دارند و بهای آن‌ها کمتر است.