کیانوش عیاری
کیانوش عیاری در سال ۱۳۳۰ در شهر اهواز به دنیا آمد. از کودکی، علاقه‌مند به نوشتن و خلق تصاویر تازه از زندگی بود. او با ساختن لوله‌های مقوایی و مشاهدهٔ کوچه‌ها و محله‌ها، سعی در ثبت لحظات زندگی بود.
تحصیلات
کیانوش عیاری، علاقه‌مندی بسیاری به حرفه کارگردانی و نویسندگی دارد، اما به تحصیلات آکادمیک اهمیت زیادی نمی‌دهد. پس از دریافت مدرک دیپلم، به کار خود در این حوزه پرداخت.
تاریخچه فعالیت
کیانوش عیاری، با ساخت فیلم‌های کوتاه ۸ میلیمتری به هنر سینما پا گذاشت. در سن ۱۹ سالگی در سال ۱۳۴۹، در سینمای آزاد شهر اهواز، این مسیر هنری خود را آغاز کرد. پس از موفقیت‌های اولیه، او در سال ۱۳۶۴، با ساخت فیلم حرفه‌ای اول خود با عنوان "تنوره دیو" به کارگردانی روی آورد. "تنوره دیو" در روستای نوش آباد منطقه‌ای از شهرستان کاشان ساخته شد. در این فیلم، کیانوش عیاری به مردم روستایی سر زده و مشکلاتی که در اثر ورود تکنولوژی به زندگی ساده آنها پیش آمده، نشان می‌دهد. قصه فیلم حول محور حفر چاه‌های عمیق در منطقه‌ای کم آب است که در نتیجه آن چاه‌های دیگر مردم خشک می‌شوند. این فیلم به طور ساده ولی شگفت‌انگیز مشکلات عدیده‌ای را نشان می‌دهد که مجبور به ترک دیارشان می‌شوند. کیانوش عیاری در این فیلم به نمایش درآوردن تعادل بین سنت‌ها و تکنولوژی در زندگی مردم، تاکید می‌کند. یکی از ویژگی‌های برجسته این فیلم، استفاده از مردم محلی منطقه‌ای که داستان در آنجا رخ می‌دهد است. همچنین بازیگران معروفی مانند جهانگیر الماسی، مجید مظفری، سیروس گرجستانی و غیره در این فیلم به نقش‌هایی پرداخته‌اند.
کارنامه کارگردانی
کیانوش عیاری تعداد زیادی فیلم سینمایی و سریال تلویزیونی تولید کرده. در ادامه به برخی از آثار برجسته اشاره خواهیم کرد.
فیلم‌ها
- تازه‌نفس‌ها (۱۳۵۸): روایتی از زندگی دانشجویان در دهه گذشته.
- تنوره دیو (۱۳۶۴): درباره مشکلات مردم روستایی در زمینه‌ی شورشیدن چاه‌ها به دلیل حفر چاه‌های عمیق.
- شبح کژدم (۱۳۶۵): یک فیلم روانشناختی که درباره‌ی زندگی مردی است که با نقص جسمی مواجه است.
- آن‌سوی آتش (۱۳۶۶): داستان فردی است که با رویدادی تاریک و مخوف در زندگی‌اش مواجه می‌شود.
- روز باشکوه (۱۳۶۷): تحلیلی اجتماعی از زندگی و هویت فردی در جامعه.
- دو نیمه سیب (۱۳۷۰): در رابطه با مشکلاتزنان در جامعه و اصلاحیه‌سازی‌های اجرایی.
- آبادانی‌ها (۱۳۷۱): قصه‌ای درباره جوانان محلی که با مشکلات و بحران‌های خود روبرو می‌شوند.
- شاخ گاو (۱۳۷۴): داستانی از مردم کوبان‌های شهر کرج در قالب یک روزمایه.
- خانه به خانه (۱۳۷۵): درباره ماجراهای خانواده‌های ایرانی و مشکلاتِ زندگی روزمره آنها.
- بودن یا نبودن (۱۳۷۷): در زمانی که فیلم‌سازی کمبود منابع مالی می‌کشد، یک فیلم‌ساز تلاش می‌کند تا فیلم خود را تکمیل کند.
- سفره ایرانی (۱۳۷۹): داستانی درباره خانواده‌های ایرانی در ماجراهایی از زندگی روزمره.
- بیدار شو آرزو (۱۳۸۳): در مورد مردی است که به دنبال رسیدن به آرزوهایش است.
- خانه پدری (۱۳۸۹): نگاهی به داستان یک پدر و پسر در طول مراحل مختلف زندگی‌شان.
- کاناپه (۱۳۹۵): درباره اتفاقات عجیب و غریبی که در یک منطقه روستایی رخ می‌دهد.
- رکر (۱۳۹۸): داستان زندگی یک مرد معتاد و همچنین تلاش برادرش برای کمک به وی.
سریال‌ها
- هزاران چشم (۱۳۸۰): نگاهی به موارد مختلفی از زندگی اجتماعی در جامعه ایران.
- روزگار قریب (۱۳۸۶-۱۳۸۱): داستان مرد جوانی است که در معرض چالش‌ها و مشکلات زندگی قرار می‌گیرد. کیانوش عیاری با این فیلم‌ها و سریال‌ها به عنوان یک کارگردان برجسته در صنعت سینما و تلویزیون شناخته شد.
جوایز
کیانوش عیاری در طول سال‌ها، جوایز متعددی را برای اعمال خود به دست آورده است. که در ادامه به چند مورد اشاره خواهیم کرد.
- فیلم "خانه پدری" (2012)، نامزد جایزه افق‌های ونیز در جشنواره فیلم ونیز بود.
- فیلم "بیدار شو آرزو" (1383)، برنده سیمرغ بلورین بهترین اثر هنر و تجربه از جشنواره فیلم فجر شد و جایزه ویژه هیئت داوران را در همان جشنواره دریافت کرد.
- فیلم "سفره ایرانی" (2002)، نامزد جایزه کریستال گلوب از جشنواره فیلم کارلووی واری بود.
- فیلم "بودن یا نبودن" (1998)، نامزد جایزه هرم طلایی از جشنواره فیلم قاهره بود و جایزه بهترین فیلم‌نامه را در همان جشنواره دریافت کرد.
- فیلم "آبادانی‌ها" (1994)، برنده جایزه پلنگ نقره‌ای از جشنواره بین‌المللی فیلم لوکارنو شد.
- فیلم "آن‌سوی آتش" (1366)، برنده لوح زرین بهترین کارگردانی را از جشنواره فیلم فجر دریافت کرد.
- فیلم "تنوره دیو" (1364)، برنده لوح زرین بهترین کارگردانی را از جشنواره فیلم فجر شد.
- فیلم "جوکر" (1394)، برنده جایزه بهترین فیلم از نگاه عموم برگزیدگان در سال 1394 شد. این جوایز نشان از تجلیل از استعداد و دستاوردهای نامی‌آور کیانوش عیاری در صنعت سینما است.