سیروس همتی

سیروس همتی نویسنده و بازیگر مرد سینما و تلویزیون ایران است که در تاریخ ۱۳ مرداد ۱۳۵۱ در تهرانمتولد شد. وی فارغ‌التحصیل کارشناسی ریاضی از دانشگاه تربیت معلم است.

او از سال 1370 وارد فعالیت‌های هنری شد و در نمایش‌های مختلف تئاتر حضور پیدا کرد. سپس در سال 1381 برای اولین بار مقابل دوربین قرار گرفت و در مجموعه تلویزیونی خاک سرخ به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا ایفای نقش کرد. او سپس در سال 1388 در مجموعه آشپزباشی به کارگردانی محمدرضا هنرمند بازی کرد.

او علاوه بر تئاتر و تلویزیون در سینما نیز فعالیت داشته و برای اولین بار در فیلم سینمایی مارمولک به کارگردانی کمال تبریزی به ایفای نقش پرداخته است.

از دیگر آثار او می‌توان به پابرهنه در بهشت، دشمن زن، انفرادی و علفزار در سینما و خداحافظ بچه، شهباز و باغ شادونه در تلویزیون اشاره کرد.

فعالیت‌های دیگر

سیروس همتی علاوه بر بازیگری در عرصه‌های مختلف مانند نویسندگی ، کارگردانی و طراح صحنه فعالیت داشته است. همتی همچنین مدتی به عنوان معلم ریاضی مشغول بوده است.

ازدواج و خانواده

سیروس همتی با لیلا نوری ازدواج کردده است. همسر او پزشک متخصص چشم است و این زوج صاحب دو دختر دوقلو به نام‌های نگار و بهار هستند.

جوایز و افتخارت

1. برنده جایزه کارگردانی و طراحی صحنه برای نمایش "ببخشید خط روی خط افتاده" از جشنواره تئاتر بانوان در سال ۱۳۷۷
2. برنده جایزه دریافت جایزه کارگردانی برای نمایش "محرمانه" از جشنواره تئاتر استانی تهران در سال ۱۳۷۹
3. برنده جایزه نویسندگی و کارگردانی برای نمایشنامه "برگ ریزان" از هشتمین یادواره سراسری تئاتر دفاع مقدس در سال ۱۳۸۰
4. برنده جایزه بهترین بازی و طرح برای نمایش "یک اتفاق عجیب" از هجدهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر در سال ۱۳۸۰
5. برنده جایزه ویژه برای نمایشنامه‌خوانی"اسب" از همایش عاشورائیان در سال۱۳۸۳
6. برنده لوح تقدیر برای نمایشنامه "اسب" از بخش نمایشنامه‌خوانی اولین همایش عاشورایی برنده ۱۳۸۳
7. برنده عنوان بهترین کتاب در زمینه دفاع مقدس برای نمایشنامه چاپ شده "برگ ریزان"در سال ۱۳۸۴
8. برنده جایزه کارگردانی برای نمایش "مسافران" از سومین همایش عاشورایی در سال ۱۳۸۵
9. برنده جایزه طراحی، نویسندگی و کارگردانی برای نمایش "محال هم ممکن است" از دومین همایش سراسری عاشورائیان
10. برنده جایزه اول کارگردانی و جایزه دوم متن نمایشنامه‌نویسی برای نمایش "قربانی" از جشنواره تئاتر عاشورایی در سال ۱۳۸۶
11. برنده جایزه دوم متن نمایشنامه برای نمایش "حکایت دختری که خاتون مغربی را دید" از هفتمین جشنواره بین‌المللی رضوی در سال ۱۳۸۸
12. برنده جایزه طراحی صحنه برای نمایش "حکایت دختری که خاتون مغربی را دید" از هفتمین جشنواره بین‌المللی رضوی در سال ۱۳۸۸
13. برنده جایزه نویسنده برگزیده برای نمایش "حکایت دختری که خاتون مغربی را دید" از جشنواره بین‌المللی رضوی در سال ۱۳۸۹
14. برنده جایزه نویسنده برگزیده برای نمایش "مجلس برادر کشی" از جشنواره بین‌المللی آیینی سنتی
15. برنده جایزه طراح برگزیده برای نمایش"حکایت دختری که خاتون مغربی را دید" از هفتمین دوره جشنواره رضوی در سال ۱۳۸۹
16. کسب عنوان پرکارترین بازیگر جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر در سال ۱۳۸۹
17. کسب عنوان بهترین بازیگر نمایش "روز سرباز" از جشنواره بین المللی تئاتر ماه در سال ۱۳۸۹
18. کسب عنوان بازیگر برگزیده جشنواره cesta fiesta کلمبیا در سال ۲۰۱1 برای بازی در نمایش "روز سرباز"
19. برنده جایزه سوم کانون نمایشنامه نویسان دوره پنجم به خاطر نمایشنامه "نیلوفر"در سال ۱۳۹۰
20. برنده جایزه اول نویسندگی برای نمایشنامه "فولاد هرگز زنگ نمی زند"؛ از اولین دوره نمایشنامه خوانی بین‌المللی جشنواره حوزه هنری در سال ۱۳۹۰
21. کتاب‌های سیروس همتی

آثار مکتوب[ویرایش]

طرح، فیلمنامه و نمایشنامه و کتاب[ویرایش]

✓ یزله: کتاب یزله بیش از هر چیز وامدار مدل خاص شیوه روایت سیروس همتی است. زبان و موقعیت هایی طنز آمیز که در پس خود بسیار تلخ و عبرت آموز و محل تامل جدی است. طنز در روایت داستانی همتی موضوعی نه جاری در کلمات و ساختار روایت که جاری در موقعیتی است که داستان در آن رخ می دهد. همتی تلخی ها و سیاهی های پیرامونش را با لبخندی البته تلخ بازگو می کند و همین مساله مخاطب را هم از منظر شیرینی روایت و هم از منظر مواجهه با پاره ای از واقعیت های پیرامونش به سوی خود می خواند. کتاب یزله را می‌توانید به دو صورت متنی و صوتی دریافت کنید و لذت ببرید.

✓ ننه کاراته: این مجموعه شامل هشت داستان کوتاه از اوست که همگی دارای تمی اجتماعی و خانوادگی است. بهره‌‌مندی هوشمندانه او از طنز در روایت است که داستان‌های او را بسیار قابل اعتنا کرده است. او طنز را نه در کلام که در موقعیت‌های داستانی خود جاری می‌کند و توانایی او در خلق چنین موقعیت‌هایی است که توانسته داستان‌های او را از یکنواختی و معمولی بودن خارج کرده و مخاطب را برای مطالعه با خود همراه کند. داستان‌های کوتاه همتی در مجموعه «ننه کاراته» به شدت تصویری و قابل لمس هستند. شیوه حاکم بر روایت این داستان‌ها به شکلی است که مخاطب می‌تواند با وضوح بالا بخش‌های قابل توجهی از داستان را پیش چشم‌های خود مشاهده کرده و خود را به عنوان یکی از عناصر صحنه آن رویداد در معرض قضاوت درباره آنها قرار دهد. کتاب ننه کاراته را می‌توانید به دو صورت متنی و صوتی دریافت کنید.

✓ سه سه: کتاب «سه، سه» عنوان مجموعه شش نمایشنامه، سه نمایشنامه کوتاه و سه نمایشنامه بلند، از سیروس همتی نمایشنامه‌نویس، بازیگر و کارگردان تئاتر است. مجموعه نمایشنامه‌های او در «سه، سه» با نمایشنامه درمان شروع می‌شود که همتی از آن به‌عنوان کوتاه‌ترین نمایشنامه به زبان فارسی نیز یاد می‌کند. در این نمایشنامه او در مقام مجادله یک کودک و مرد در دستشویی بیمارستان سعی در بیان نکته‌های اجتماعی در باب زندگی سالم کرده است. در نمایشنامه دوم که با عنوان مهندس و با تقدیم به نصرالله قادری، توحید معصومی و توحید حسین قلی‌پور تألیف شده است، شخصیتی خیالی که تنها صدایی از او روایت شده، سعی دارد تا از محبوب خود پاسخ این سؤال را به دست آورد که شوهر نوعروس، باغبان جوان، گرگ و دزد کدام‌یک لایق نفرین شدن هستند. وی در قالب استعاره‌ای که در هر یک از این افراد ساخته است؛ به طرح پاسخ‌هایی می‌پردازد. نمایشنامه سوم با عنوان «راه»، داستانی در حوزه دفاع مقدس را روایت می‌کند که همتی سه پایان را برای آن متصور شده و انتخاب هر یکی از آنها را به عهده گروه اجرایی و نیز مخاطب خود قرار داده است. نمایشنامه چهارم کتاب با عنوان «صبح‌به‌خیر» نمایشی است با موضوع کشمکش یک سرباز و فرمانده‌اش و غریبه‌ای که در نقطه صفر مرزی با آنها برخورد کرده و برایشان ایجاد مزاحمت می‌کند. در این اثر همتی به شیوایی، تصویری نو و بدیع از مرگ ارائه می‌دهد.

✓ الهه: سیروس همتی در نمایشنامه الهه مجموعه‌ای از نمایشنامه های خود را برای مخاطبانش گردآوری کرده است که بیشتر از دغدغه فرم و شیوه روایت و حتی دیده‌شدن روی صحنه، دغدغه روایت و بیان را می‌توان در آنها دید. نمایشنامه‌هایی برخاسته از آن هنرمند متعهد که تلاش دارد روایتی بکر و تازه و در حد بضاعت نویسنده‌اش از باورها و آئین‌های ایرانیان را به نمایش بکشاند. در همین مجموعه و در قالب نمایشنامه‌ای با عنوان «یک شاخه گل سرخ» نیز مضمون عاشورا به شکلی زیبا روایت شده است. نمایشنامه «فولاد زنگ نمی‌زند» از این مجموعه نیز روایتی است مدرن از مواجهه دختری جوان با برخی از ناهنجاری‌های اجتماعی پیرامونش که همتی در بیان آن بیش از آنکه دغدغه فرم داشته باشد؛ به چیستی و چگونگی مفهوم روایت عنایت داشته است و از این زاویه توانسته داستانی قابل‌تأمل و خواندنی و پرجاذبه توأم با کشمکش‌ها و دیالوگ‌های روایی مناسب را در متنش بنشاند. اما شاید زیباترین روایت داستانی در این مجموعه را بتوان در نمایشنامه «محال هم ممکن است» جست که در آن نویسنده با تمسک به داستانی کمتر شنیده شده از ماجرای بخشیدن ذوالجناح به جوانی تا آن را کابین همسر نصرانی‌اش کند، نمایشنامه‌ای خلق شده که بیش از هر موضوعی نمایش‌دهنده کیفیتی ناب از رفتار خاندان علی بن ابی طالب با مردمان زمانه خویش است.

✓ آینه: فیلمنامهٔ آینه به قلم سیروس همتی فیلمنامه‌ای است کوتاه که در قالب داستانی حادثه‌ای و جنایی - پلیسی نوشته شده است. داستان با حضور دو بازپرس ادارهٔ آگاهی در محل وقوع یک جنایت در ساختمانی مشهور به «آینه» شروع می‌شود. در خانهٔ زنی تنها که ظاهراً معلم اخلاق بسیاری از اهالی محل و شهر وقوع داستان نیز هست، قتلی رخ داده است. جوانی از پنجره خانه به پایین پرت شده. در نگاه اول به نظر می‌رسد که این اتفاق به‌خاطر یک حادثه در آن خانه رخ داده، اما بازپرس شکاک و نکته‌سنج این داستان رفته‌رفته گره از این ماجرا باز می‌کند و قاتل خودش را نشان می‌دهد.

✓ طرح فیلمنامه طبقه هساث: طبقه هساث عنوان فیلمی است که به کارگردانی کمال تبریزی در سال ۱۳۹۲ و با نویسندگی پیمان قاسم‌خانی ساخته شده است. طرح فیلمنامه این فیلم از سیروس همتی می‌باشد.

✓ یک طنز کرونایی از سیروس همتی: سیروس همتی ، رفتارهای ما در ایام کرونا را با زبان طنز بیان کرده است.

✓ گل سر: «گل‌سر» یک فیلم‌نامه کوتاه عاشقانه است. این فیلم‌نامه اثری است متشرک به قلم سیروس همتی و لیلا نوری که با اقتباسی آزاد از زندگی و آثار پروین اعتصامی تالیف شده است.

✓ طرح فیلمنامه قدم خیر: «قدم خیر» توسط سیروس همتی نوشته شده و آقای مسعود فرخنده آن را ساخته است. قدم خیر در جشنواره بین‌المللی اصفهان هم صاحب رتبه و جوایز متعددی شد.

✓ هفت کوتوله و تمساح: کتاب «هفت کوتوله و تمساح» شامل مجموعه هشت نمایشنامه کوتاه از سیروس همتی، بازیگر، نویسنده و کارگردان تئاتر است. این کتاب نمایشنامه‌های خود را در قالبی تازه و کمتر مورد استفاده در ایران روایت کرده است که به قول نویسنده نیاز ذاتی امروز جامعه ایرانی است.

✓ نمایشنامه ایست! تردست: نمایشنامه «تردست» روایتی است از حضور یک تردست در جبهه. این نمایشنامه کوتاه بیش از هر چیز بر پایه موقعیت خاص خود که حضور شخصی با چنین ویژگی‌هایی در جبهه است به پیشواز مخاطب خود می‌رود و در ادامه داستان حضور او در جبهه با بعثی‌هاست که اتفاقات عجیبی را خلق می‌کند. نمایشنامه «ایست!» نیز حاصل یک موقعیت تراژیک ویژه و کوتاه است. موتور سیکلتی در منطقه خط ویژ در خیابان روی زمین می‌خورد و پلیس موتور و راکبش را بازداشت می‌کند. در ادامه و در بررسی مدارک موتور مشخص می‌شود که موتور متعلق به پدر راکب است و در جبهه یکبار با خمپاره سوخته است و پلیس نیز که همرزم پدر است به صورت اتفاقی با پسرش روبرو شده است.

✓ نمایشنامه محال هم ممکن است: اثر سیروس همتی که با طراحی و ایده‌پردازی و کارگردانی ایشان در سال ۱۳۸۴ به نمایش درآمد.

فیلم‌شناسی[ویرایش]

فیلمهای کوتاه و بلند و هنر و تجربه[ویرایش]

سال	نام فیلم	کارگردان
۱۴۰۰	علفزار	کاظم دانشی
۱۳۹۸	زن‌ها فرشته‌اند ۲	آرش معیریان
۱۳۹۸	انفرادی	مسعود اطیابی
۱۳۹۷	ضربه فنی	غلامرضا رمضانی
۱۳۹۷	دشمن زن	کریم امینی
۱۳۹۶	قدم خیر (طرح فیلمنامه)	مسعود فرخنده
۱۳۹۴	صله سحر	فرزین مهدی پور
۱۳۹۴	کارگر ساده نیازمندیم	منوچهر هادی
۱۳۹۳	فرار از اردو	غلامرضا رمضانی
۱۳۹۳	ته خط	منوچهر هادی
۱۳۹۲	طبقه هساث (طرح فیلمنامه)	کمال تبریزی
۱۳۸۸	دیگری	مهدی رحمانی
۱۳۸۴	پابرهنه در بهشت	بهرام توکلی
۱۳۸۳	یک تکه نان	کمال تبریزی
۱۳۸۲	مارمولک	کمال تبریزی
۱۳۸۲	مزرعه پدری	رسول ملاقلی پور

آثار نمایشی تلویزیونی[ویرایش]

سال	نام سریال	کارگردان
۱۳۸۱	خاک سرخ	ابراهیم حاتمی‌کیا
۱۳۸۸	آشپزباشی	محمدرضا هنرمند
۱۳۸۹	پرانتز باز	کیومرث پوراحمد
۱۳۹۱	خداحافظ بچه	منوچهر هادی
۱۳۹۲	ماتادور	فرهاد نجفی
۱۳۹۳	خوب، بد، زشت	منوچهر هادی
۱۳۹۵	راپورت‌های محرمانه آقای خاص	داریوش ربیعی
۱۳۹۷	دلدادگان (پاهای بی‌قرار)	منوچهر هادی
۱۴۰۰	صبح آخرین روز	حسین تبریزی
۱۴۰۰	یول اوزونو	میردولت موسوی
۱۴۰۰	سینمایی 27 برج	سامان مرادحسینی
۱۴۰۱	دورهمی	مهران مدیری
۱۴۰۱	خندوانه (مسابقه قاتی بازی)	رامبد جوان
۱۴۰۱	اتوبان خاطره	سید علی موسویان
۱۴۰۱	شهباز	حمیدرضا لوافی
۱۴۰۲	باغ شادونه	فروزان زاهدبیگی
۱۴۰۲	آسانسور (در انتظار پخش)

مهمان[ویرایش]

سال	نام برنامه	شبکه
۱۴۰۱	جمع شب‌نشینی‌ ایرانی	شبکه جام جم
۱۴۰۱	به خانه برمیگردیم	شبکه پنج
۱۴۰۱	نیم قرن حفاظت	شبکه دو
۱۴۰۱	نشان ارادت	شبکه دو
۱۴۰۰	شما و سحر	شبکه سحر
۱۳۹۸	چراغانی	شبکه سه
۱۳۹۸	شبکه سه	چهلچراغ
۱۳۹۸	شب تئاتر	شبکه چهار
۱۳۹۷	کتاب باز	شبکه نسیم
۱۳۹۷	رادیو شب	شبکه شما

آثار نمایش خانگی و اینترنتی[ویرایش]

سال	نام سریال	کارگردان
۱۴۰۲	نیسان آبی ۲	مسعود اطیابی
۱۴۰۲	رئالیتی شو ضد	سعید ابوطالب
۱۴۰۲	کاخ بلند (داستان‌های خسرو و شیرین)	به کوشش حسین حداد
۱۴۰۰	برنامه رسانه کمال شهر من (مهمان)
۱۴۰۰	نیسان آبی	منوچهر هادی
۱۴۰۰	نارگیل	سید ابراهیم عامریان، حمزه صالحی
۱۴۰۰	آهوی من مارال	مهرداد غفارزاده
۱۴۰۰–۱۳۹۹	شب‌های مافیا	سعید ابوطالب
۱۳۹۹	یک طنز کرونایی از سیروس همتی	سیروس همتی
۱۳۹۹	تاک شو شومینه (مهمان)	امیر غفارمنش
۱۳۹۹	فریدا (روایتهای عاشورایی)	حامد جوادزاده
۱۳۹۸	آقای مجری: من قناد هستم	فرزاد فره وشی
۹۵–۱۳۹۴	آسپرین	فرهاد نجفی

تئاتر[ویرایش]

نام تئاتر	کارگردان	سال
کامو	محسن هشیار	۱۳۷۰
خروسک پریشان	داود کیانیان	۱۳۷۲
بازی تابلوی آخر	نصرالله قادری	۱۳۷۳
یه خونه یه چلچه	حمید متکلم	۱۳۷۴
برف سبز	آتیلا پسیانی	۱۳۷۵
ساز سحر آمیز	ستاره پسیانی	۱۳۷۵
آقای وندال	بهرام عظیم پور	۱۳۷۸
بسه دیگه خفه شو	آتیلا پسیانی	۱۳۸۲
عید پاک	حسن باستانی	۱۳۸۵
قربانی	سیروس همتی	۱۳۸۶
مسافران مرو	سید جواد هاشمی	۱۳۸۷
رویاهای خلیج فارس	امیر دژاکام	۱۳۸۸
اسب‌های پشت پنجره	روح‌الله جعفری	۱۳۸۸
شرق غزل	مهدی مکاری	۱۳۸۸
دزد آب	هادی مرزبان	۱۳۸۹
روز سرباز	حسن باستانی	۱۳۹۰
بلوط‌های تلخ	شهرام کرمی	۱۳۹۰
خانمچه و مهتابی	هادی مرزبان	۱۳۸۹
تماشاچی محکوم به اعدام	روح‌الله جعفری	۱۳۸۹
و این خونه چه خبره؟	رهام مخدومی	۱۳۹۰
سوگنامهٔ صبحگل	قطب‌الدین صادقی
ه دو چشم	سیروس همتی	۱۳۸۸
مجلس برادرکشی	سیروس همتی	۱۳۸۹
مومیا	هادی مرزبان	۱۳۹۰
حریم	آرش دادگر	۱۳۹۰
فولاد هرگز زنگ نمی‌زند	علی یعقوب زاده	۱۳۹۰
چشم به راه میرغضب	حسین کیانی	۱۳۹۸
مردی در آینه	علی سلیمانی	۱۳۹۸
خورشید کاروان	مهدی متوسلی	۱۳۹۸
دیوار نور	سامان قلیچ خانی	۱۳۹۹

کارگردانی و نویسندگی تئاتر[ویرایش]

نام تئاتر	مکان	سال
ماجرای نیمه شب (شون اوکیسی)	تهران (تئاترشهر، تریای تالار اصلی)	۱۳۸۲
اسب تهران	تئاتر شهر (تالار چهارسو)	۱۳۸۳
پیکر (مشترک با گروه پاپتی‌ها)	تهران (تالار اسوه)	۱۳۸۴
هفتاد و پنج هزار تهران (بزرگداشت چخوف)	تئاترشهر (تالار اصلی)	۱۳۸۴
محال هم ممکن است	تالار کوچک	۱۳۸۴
قربانی	تهران	۱۳۸۶
ما سه نفر بودیم	تهران (تالار اسوه)	۱۳۸۷
نیلوفر	تالار اسوه	۱۳۸۷
ه دو چشم	تهران	۱۳۸۸
مجلس برادرکشی	تهران	۱۳۸۹