کاربراتور
کاربراتور یا کاربُراتور (به فرانسوی: carburateur) نام وسیله‌ای در خودرو است که وظیفه دارد سوخت مورد نیاز موتور در سیستم‌های کاربراتوری را در کلیه شرایط به نحوی آماده کند که موتور با بهترین شرایط ممکن کار کند.
کاربراتور چیست و چه وظایفی دارد؟
کاربراتور یا انژکتور مهم‌ترین قطعات سیستم سوخت‌رسانی هستند. به طوری که برای بیان نوع سیستم سوخت رسانی یک خودرو آن را کاربراتور یا انژکتوری می‌نامند. سیستم‌های کاربراتور که نوع قدیمی‌تر هستند پیش از بکارگیری ECU و کامپیوتر در خودروها مورد استفاده قرار می‌گرفت و تا سال‌ها جزء ثابت تمام انواع خودروی بنزینی بود. اکنون اما کاربراتور بیشتر در خودروهای کارکرده و قدیمی مشاهده می‌شود.
در واقع کاربراتور قطعه‌ای است که در سال ۱۸۸۵توسط کارل بنز مخترع فقید خودروهای مدرن اختراع شد. این قطعه‌ی مهم وظیفه‌ی سوخت رسانی به موتور را برعهده دارد. اما وظیفه‌ی آن به همین‌جا ختم نمی‌شود. کاربراتور موظف است که شرایط سوخت را در هر موقعیتی مناسب شرایط موتور کرده و به سمت آن ارسال کند. به این معنی که کاربراتور مخلوط سوخت و هوا را به نسبت مناسب موتور تهیه کرده و در اختیار آن قرار می‌دهد.
شرح تمام وظایف کاربراتور به این ترتیب است:
- تهیه مخلوط هوا و سوخت متناسب با شرایط مختلف کار موتور. این کار باید در کوتاه‌ترین زمان انجام شود
- کاهش مصرف سوخت در شرایط عادی موتور
- کمک به تولید حداکثر قدرت موتور در شرایطی که تحت بار زیاد است.
- روشن شدن موتور در درجه حرارت بالا و پایین و در هوای سرد و گرم۵. تنظیم کارکرد موتور در حالت دور آرامکاربراتور همچنین باید تنظیم‌هایی که روی آن انجام شده را پایدار نگه دارد و امکان تنظیم مجدد آن با توجه به تغییر شرایط کاری موتور نیز وجود داشته باشد.
دسته بندی کاربراتورها
کاربراتور نزولی
کاربراتور افقی
کاربراتور صعودی
کاربراتور نزولی
در کاربراتور های نزولی، هوای ورودی از بالای کاربراتور وارد و به همراه سوخت و تحت تاثیر نیروی جاذبه به طرف پایین حرکت می کند و به دلیل استفاده از نیروی جاذبه راندمان حجمی بالایی دارد.
کاربراتور افقی
در کاربراتور های افقی هوا و سوخت به صورت افقی حرکت می کنند و راندمان حجمی کمتری نسبت به نوع نزولی دارند. در این کاربراتور هر دو نوع ونتوری ثابت و متغیر را شاهد هستیم.
کاربراتور صعودی
در کاربراتور های صعوری هوا از پایین کاربراتور وارد می شود و هم زمان با بالا رفتن با سوخت ترکیب می شود. این نوع کاربراتور راندمان حجمی پایینی دارد و در خودروهای سواری از آن استفاده نمی شود و در ماشین آلات کشاورزی و موتورهای دریایی کاربرد دارند.
معایب کاربراتور
در سرعت بسیار کم، مخلوطی که توسط کاربراتور تهیه می‌شود آنقدر ضعیف است که به درستی شعله‌ور نخواهد شد و برای غنی سازی آن، در چنین شرایطی، به مقداری ترتیب در کاربراتور نیاز است. عملکرد یک کاربراتور تحت تأثیر تغییرات فشار جو است. از آنجا که کاربراتورها از انژکتورهای سوخت سنگین‌تر هستند، سوخت بیش‌تری مصرف می‌شود. آلایندگی بیش‌تری از انژکتور سوخت تولبد می‌کنند. هزینه‌های نگهداری کاربراتور بیشتر از سیستم تزریق سوخت است.
قطعات کاربراتور
در زیر قطعات کاربراتور آورده شده است:
- سوپاپ دریچه گاز
- صافی
- ونتوری
- سیستم اندازه گیری
- سیستم بیکار
- شناور اتاق
- مخلوط کردن اتاق
- بیکار و پورت انتقال
- ساسات
دریچه گاز
دریچه ای است که برای تنظیم تأمین مایعات به صورت بخار یا گاز و هوا به یک موتور طراحی شده و توسط یک چرخ دستی، یک اهرم یا به طور خودکار به ویژه توسط یک فرماندار کار می‌کند.
صافی
دستگاهی است که برای فیلتر کردن سوخت قبل از ورود به محفظه شناور استفاده می‌شود. این شامل یک مش سیم خوب است که سوخت را فیلتر می‌کند و گرد و غبار و سایر ذرات معلق را از آن پاک می‌کند. این ذرات در صورت خارج نشدن می‌توانند باعث انسداد نازل شوند.
ونتوری
هوا از داخل یک گردن باریک شده در داخل کاربراتور به نام ونتوری عبور می‌کند، که جریان آن را در آن نقطه سرعت می‌بخشد.هرچه هوا سریع‌تر افت می‌کند فشار آن کاهش می‌یابد، بنابراین یک خلا جزئی در داخل ونتوری وجود دارد. جت سوخت به داخل ونتوری باز می‌شود و خلا قسمت جزئی سوخت را از طریق جت به جریان هوا می‌کشد.
سیستم بیکاری
این مخلوط سوخت و هوا را با سرعت کمتر از 800 دور در دقیقه یا 20 مایل در ساعت فراهم می‌کند هنگامی که موتور در دور کار است، دریچه گاز تقریباً بسته است جریان هوا از طریق بوق هوا محدود می‌شود تا خلا کافی در ونتوری ایجاد کند.
اتاق شناور
اتاق شناور وسیله‌ای برای تنظیم خودکار تأمین مایعات به سیستم است. این ماده معمولاً در کاربراتور یک موتور احتراق داخلی یافت می‌شود، جایی که به طور خودکار منبع سوخت موتور را اندازه‌گیری می‌کند.
سوپاپ چوک
یک شیر چوک گاهی در کاربراتور موتورهای احتراق داخلی نصب می‌شود. هدف آن محدود کردن جریان هوا و در نتیجه غنی سازی مخلوط سوخت و هوا هنگام روشن شدن موتور است.