آزرمیدخت
آزرمیدخت ملکه ایران در دوره ساسانیان بود. آزرمیدخت در تاریخ 631 م به پادشاهی رسید و شش ماه حکومت کرد. در این مدت مرکز حکومت او تیسفون بود. سرانجام بعد از آزرمیدخت، بوران‌دخت به پادشاهی رسید.
| آزرمیدخت | |
|---|---|
| لقب(ها): | شهبانوی شهبانوان، بانبشن |
| تاریخ فوت: | 631 م |
| محل فوت: | تیسفون |
| علت مرگ: | رستم فرخزاد، آذرمیدخت را به تلافی قتل پدرش نابینا و به قتل رساند |
| سلسله: | ساسانیان |
| قلمرو: | از سند و خوارزم تا بین‌النهرین، قفقاز ، حاشیه جنوبی خلیج فارس و عمان |
| مرکز حکومت: | تیسفون |
| شاه قبلی: | جوانشیر |
| شاه بعدی: | بوران‌دخت |
| آغاز سلطنت: | 631 م |
| پایان سلطنت: | 631 م |
| نام پدر: | خسرو پرویز |
| خویشاوندی: | دختر خسرو پرویز |
او دختر خسرو پرویز و دومین ملکه ساسانی بود. خواهرش بوران‌دخت پیش و پس از او حکومت کرد. آزرمیدخت پس از برکناری پسر عمه‌اش شاپور شهروراز فرزند شهربراز توسط انجمن پارسیگ به رهبری پیروز خسرو، به قدرت رسید. گرچه او سال بعد توسط رستم فرخزاد به تلافی کشته شدن پدرش، کشته شد. سپس خواهرش بوران‌دخت جانشین او شد. آزرمیدخت یکی از سه زنی در تاریخ ایران است که توانسته بر ایران حکومت کند. خواهرش بوران‌دخت (حکومت در دو دوره در ۶۳۰ و همچنین از ۶۳۱ تا ۶۳۲ میلادی) و موزا، ملکه اشکانی (حکومت از ۲ پیش از میلاد تا ۴ میلادی)، دو زن دیگر هستند.
قلمرو
در منابع قلمرو حکومت آزرمیدخت 'از سند و خوارزم تا بین‌النهرین، قفقاز ، حاشیه جنوبی خلیج فارس و عمان' ذکر شده است.
درگذشت
آزرمیدخت سرانجام در تاریخ 631 م در تیسفون کشته شد. رستم فرخزاد، آذرمیدخت را به تلافی قتل پدرش نابینا و به قتل رساند.