عملیات فتح المبین

عملیات فتح المبین، با فرماندهی مشترک سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و ارتش جمهوری اسلامی ایران، روز شنبه 2 فروردین 1361، در جبهه جنوبی منطقه غرب شوش و دزفول با رمز «یا زهرا (س)» اجرا شد. منطقه عمومی این عملیات در غرب رودخانه کرخه قرار گرفته بود. این منطقه از شمال به ارتفاعات بلند و صعب العبور تیشه کن، دالپری، چاه نفت و تپه سپتون، از جنوب به ارتفاعات بلند میشداغ، تپه های رملی و چزابه، از شرق به رودخانه کرخه و از غرب به مرز بین المللی در شمال و جنوب فکه محدود می شود.

اهداف

مهم ترین اهداف اجرای عملیات فتح المبین، تصرف ارتفاعات منطقه به منظور آزادسازی بخش وسیعی از جنوب غربی کشور، آزادسازی شهرهای شوش، اندیمشک، دزفول، پایگاه چهارم شکاری و جاده اندیمشک- اهواز از برد توپخانه دشمن و تصرف جاده های نفتی منطقه ابوغریب بود.

خلاصه

عملیات فتح المبین در چهار مرحله و با چهار محور شمالی یعنی قدس، محور جنوبی یعنی فتح، محور میانی یعنی فجر، محور شمال شرقی یعنی نصر، در ساعت سی دقیقه بامداد روز دوم فروردین 1361 اجرا و به مدت 10 روز به طول انجامید.

در مرحله اول عملیات، دو گردان از سپاه و دو گردان از ارتش موفق شدند بدون درگیری با ارتش عراق پس از گذشتن از خطوط مقدم دشمن، توپخانه آنان را دور بزنند.

در جبهه شمالی با هجوم برق آسای رزمندگان اسلام مواضع دشمن سقوط کرد و عراقی ها فقط توانستند تانگ های خود را از مهلکه فراری دهند.

در محور جنوبی حمله سریع نیروهای ایرانی، باعث قطع ارتباط دشمن در منطقه شد و عملا قادر به مقاومت جدی در این محور نشدند.

در جبهه میانی نیز نیروهای ایرانی سه راه شلیبیه را محاصره کردند و بعد از نبردی سخت، مواضع دشمن سقوط کرد و فرصت نفوذ به عمق مواضع دشمن فراهم آمد.

همچنین در محور شمال شرقی، عملیات با موفقیت انجام شد و فرماندهان ارتش بعثی بدون مقاومت جدی از میدان جنگ گریختند. بنابراین مرحله اول عملیات در حالی به اتمام می رسد که سه راهی قهوه خانه، تپه های علی گره زد، قسمتی از جاده دزفول دهلران، تپه بلتا، پادگان عین خوش و امامزاده عباس به دست رزمندگان دلاور آزاد شدند.

مرحله دوم عملیات فتح المبین، کمتر از 24 ساعت بعد از مرحله اول با سرعت تمام شروع شد. عملیات ساعت یک بامداد روز چهارم اردیبهشت با رمز «یا زهرا (س)» اجرا شد. در این مرحله رزمندگان اسلام از سه محور تنگه رقابیه، ارتفاعات میش داغ و تنگه دلیجان به دشمن حمله کردند و موفق به آزادسازی تنگه استراتژیک رقابیه و کوه میش داغ شدند.

مرحله سوم عملیات فتح المبین، دو روز بعد از پایان مرحله دوم عملیات در نیمه شب روز هفتم فرودین ماه آغاز شد. در این مرحله نقاط حساس سایت های چهار و پنج رادار واقع در غرب شوش توسط رزمندگان اسلام آزاد شد.

با پیروزی کامل نیروهای ایرانی در چهار محور، رزمندگان اقدام به پاکسازی مناطق آزاد شده، کردند و با تعقیب دشمن، ارتفاعات منطقه عملیاتی برقازه و شیخ حاوی نیز آزاد و دشمن به غرب رودخانه دویرج عقب رانده شد.

اهداف

مهم ترین دستاوردهای عملیات فتح المبین شامل: آزادسازی حدود 2500 کیلومتر از خاک ایران که شامل جاده دهلران- دشت عباس- عین خوش و مناطق چنانه، ابوصلیبی خات، علی گره زد، عین خوش، برقازه، رقابیه، میش داغ، شاوریه، بلتا، تپه چشه، چاه های نفت ابوغریب، دشت عباس و سایت های چهار و پنج رادار بود. همچنین خارج کردن شهرهای دزفول، اندیمشک، پایگاه چهارم هوایی و جاده اهواز اندیمشک از زیر آتش توپخانه دشمن از نتایج این عملیات بود.

هدایت کلی عملیات فتح المبین به عهده قرارگاه مرکزی کربلا و با فرماندهی مشترک نیروی زمینی ارتش و سپاه پاسداران بود. این قرارگاه دارای چهار قرارگاه فرعی با استعداد 134 گردان به قرار زیر بود:

-قرارگاه قدس: تیپ 41 ثارالله، تیپ 14 امام حسین (ع)، تیپ ایلام و گردان مستقل علی اکبر (ع) از سپاه، تیپ 84 خرم آباد و تیپ 2 زرهی از لشکر 92 اهواز ارتش.

-قرارگاه نصر: تیپ 7 ولیعصر (عج) و 27 حضرت رسول (ص) از سپاه و نیروهای ارتش شامل لشکر 21 حمزه و تیپ 58 ذوالفقار.

-قرارگاه فجر: تیپ 33 المهدی (ع)، تیپ 46 فجر، تیپ 17 علی بن ابیطالب (ع) و امام سجاد (ع) از سپاه، نیروهای ارتش شامل لشکر 77.

-قرارگاه فتح: تیپ 25 کربلا و 8 نجف اشرف از سپاه، نیروهای ارتش شامل لشکر 92، تیپ 55 هوابرد و تیپ 37 زرهی شیراز.

در این عملیات 150 دستگاه تانک، 170 دستگاه نفربر، 500 دستگاه خودرو، 165 قبضه توپ 182، 130 و 152 میلیمتری، تعدادی سلاح سبک و نیمه سنگین، یک عدد کامل موشک سام 6 به همراه 3 فروند موشک، 30 دستگاه مهندسی و 18 فروند هواپیما به دست نیروهای ایرانی افتاد.