انوش معظمی

انوش معظمی (متولد سال 1350، بروجرد) بازیگر تلویزیون، سینما و تئاتر ایران است. او با نقش حرمله در مختارنامه به شهرت رسید.

انوش معظمی

اطلاعات شخصی
تاریخ تولد:	۱۳۵۰
محل تولد:	بروجرد
پیشه:	بازیگر
شروع فعالیت:	1377

کودکی و خانواده

انوش معظمی در سال ۱۳۵۰ در یکی از روستاهای شهرستان بروجرد به دنیا آمد. او در خانواده‌ای مذهبی پرورش یافت؛ پدرش کارمند نیروی هوایی و مادرش خانه‌دار بود. به دلیل شغل پدر، خانواده معظمی به تهران مهاجرت کردند و او دوران کودکی و نوجوانی خود را در محله‌های نظامی نیروی هوایی گذراند.

فعالیت هنری از کودکی

نخستین تجربه‌های هنری انوش معظمی به دوران کودکی بازمی‌گردد. او از کلاس چهارم ابتدایی با گروه سرود مسجد محله فعالیت خود را آغاز کرد و بعدها به سرودن شعر و اجرای نمایش‌های مدرسه‌ای پرداخت.

دوران هیئت و نوحه‌خوانی

او درباره دوران نوجوانی‌اش می‌گوید:

نوجوانی و جوانی من در هیئت گذشته است... بهترین و زیباترین خاطرات را از آن دوران دارم. در خانه‌های نیروی هوایی بودیم که یک زمین والیبال داشتیم و به همکاری دوستانم قبل از محرم آن را آماده می کردیم. در حال حاضر به یک هیئت بزرگ تبدیل شده است.

او درباره مداحی می‌گوید:

اسم خودم را مداح نمی گذارم ولی برای خودم یک موقعی در هیئت خودمان (جوانان حسینی) نوحه می خواندم.

فعالیت هنری

انوش معظمی اولین بار در سال 72-73 در مستند داستانی احمد نجفی که مربوط به ورزش باستانی بود معظمی جلوی دوربین رفت. آشنایی با داوود میرباقری و همکاری با او در نمایش دندون طلا در سال 1377، باعث ورود وی به سینما و تلویزیون شد. معظمی در سال ۱۳۷۹ با بازی در فیلم مسافر ری به کارگردانی داوود میرباقری وارد سینما شد. همکاری او با میرباقری ادامه یافت و در سریال معصومیت از دست رفته (۱۳۸۲) نقش «نعیم» را بازی کرد. این همکاری زمینه را برای حضور در سریال مختارنامه فراهم کرد. او در این باره می‌گوید:

در سال ۷۷ در نمایش «دندون طلا» برای آقای میرباقری بازی می‌کردم که در آنجا با هم آشنا شدیم و در فصل اول صحنه یاری می‌کردم و در فصل‌های دو و سه نقش امان و شاهگوش را بازی کردم و حتی قرار بود نقش بلبل را بازی کنم که نشد. بعد از آن در مسافر ری نقش برده، معصومیت از دست رفته هم نقش نعیم که شخصیت علوی بود را بازی کردم. روز‌های پایانی بازی در این سریال بودیم که آقای میرباقری که مشغول نگارش سریال «مختارنامه» بود، پیشنهاد نقش «حرمله» را به من داد و روز‌هایی که نقش نعیم را برای او بازی می‌کردم جرقه حضورم در نقش حرمله در ذهن آقای میرباقری زده شد.

پس از سریال مختارنامه، معظمی حضور پررنگ‌تری در تلویزیون و سینما داشت که از آن جمله می‌توان به فیلم‌های رستاخیز (1391) در نقش شمر بن ذی‌الجوشن، تک‌تیرانداز (1399)، یازده یازده (1402) و مفت‌بر (1403) و سریال‌های جلال الدین (۱۳۹۱)، دندون طلا (۱۳۹۴) و سلمان فارسی (1405) اشاره کرد.

انوش معظمی در نقش حرمله

شهرت با سریال مختارنامه

بازی در نقش حرمله

انوش معظمی بیشتر به خاطر ایفای نقش «حرمله بن کاهل اسدی» در سریال تاریخی مختارنامه شناخته می‌شود؛ نقشی که موجب شهرت فراوان او شد اما در عین حال واکنش‌های گسترده و گاه تندی نیز در پی داشت. این نقش نقطه عطفی در کارنامه معظمی بود. وی این نقش را با گریم سنگین و به مدت شش سال (۱۳۸۲ تا ۱۳۸۸) جلوی دوربین ایفا کرد. معظمی در این باره می‌گوید:

آقای میرباقری «حرمله» را شخصیتی خاص دیده بودند علاوه بر فیزیک، خو و خصلت حیوانی را در ظاهر او به نمایش بگذارد حدود 6 ساعت گریم طول می‌کشید و آقای ولدبیگی گفتن یکی از سخت‌ترین گریم‌ها بوده است.

واکنش‌ها به نقش حرمله

نقش حرمله به‌دلیل بار تاریخی و مذهبی‌اش با واکنش‌های تندی مواجه شد. معظمی می‌گوید:

«گرچه واکنش‌های مردم برای نقش 'حرمله' سخت و ناراحت‌کننده است، اما همه این‌ها به خاطر عشق و ارادت به اهل بیت به ویژه امام حسین (ع) و حضرت علی اصغر (ع) برای من تحمل‌پذیر است.»

او در جایی دیگر گفته است:

«با همین امید زندگی می‌کنم که واقعاً آن ور خط امام حسین به خاطر این ماجرا (نقش حرمله) دست من را بگیرد و واسطه شود که خدا از گناهم بگذرد.»

درباره واکنش خانواده‌اش به نقش حرمله می‌گوید:

خواهر و برادرم با این نقش کنار آمدند، اما مادرم چون خیلی حساسند و خودشان اهل هیئت هستند خیلی با این موضوع کنار نیامدند.

بازی در نقش شمر در فیلم رستاخیز

پس از مختارنامه، معظمی در سال 1391، در فیلم رستاخیز به کارگردانی احمدرضا درویش، در نقش «شمر» ظاهر شد؛ فیلمی که هنوز مجوز پخش نگرفته است. این فیلم در سی و دومین دوره جشنواره فیلم فجر در ۱۱ بخش نامزد دریافت سیمرغ بلورین بود و در نهایت در ۸ بخش از جمله بهترین فیلم و بهترین کارگردانی برنده سیمرغ بلورین شد. رستاخیز در تیرماه ۱۳۹۴ با مجوز قانونی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به اکران عمومی درآمد اما ساعاتی پس از آن در پی انتقاد برخی علمای دینی و اعتراض برخی از افراد مذهبی درباره تصویر کشیدن حضرت ابوالفضل از پرده سینماها به پایین کشیده شد.

معظمی درباره این فیلم عنوان می‌کند:

شاید پیش از 20 مرتبه فیلم را دیدم اما چیزی جز ارادت به امام حسین (ع) نبود و با کسانی که فیلم را دیدم نه سروصدایی و نه مخالفتی از آن‌ها شاهد نبودم و با قلب شکسته می‌گویم که کسانی که با این فیلم مشکل دارند اصلا فیلم «رستاخیز» را ندیدند.

علاقه به تئاتر

با وجود فعالیت در سینما و تلویزیون، معظمی همواره خود را اهل تئاتر می‌داند و در حوزه تئاتر به نویسندگی، بازیگری و کارگردانی می‌پردازد. او در این باره می‌گوید:

حقیقتش این است که فکر می‌کنم در درجه اول تئاتر من را انتخاب کرده است. تئاتر حلاوت و شیرینی دیگری برایم دارد که هیچ وقت نمی‌توانم با سینما و تلویزیون قیاسش کنم. البته ناگفته نماند سینما و تلویزیون نیز شیرینی خود را دارد، اما اغلب دوستان به خاطر مسائل معیشتی وارد این مدیوم می‌شوند و اینکه شاید مقداری ماندگارتر است، اما شیرینی تئاتر برایم طور دیگری است و قابل توصیف نیست و البته منحصر به من هم نیست و همه این نظر را دارند.

تدریس و فعالیت برای کودکان

انوش معظمی در کنار بازیگری، در آموزشگاه‌ بازیگری تدریس می‌کند. همچنین در زمینه تئاتر کودک، به‌ویژه در بخش ترانه‌سرایی و فیلمنامه‌نویسی فعالیت دارد که می‌تواند به نمایش‌های گربه‌ای در قصر ملکه (1398)، گربه بلا روباه ناقلا (1401) و قهرمان کوچک (1402) اشاره کرد.

انتقادات معظمی از فضای سینما

معظمی از برخی نگاه‌های موجود در سینما گلایه دارد:

وقتی نام من می‌آید به خاطر دو رکعت نماز که می‌خوانیم ما را زیر سؤال می‌برند و به ما کار نمی‌دهند. اصلاً نماز خواندن من چه ربطی به سینما و بازیگری‌ام دارد؟ یا می گویند این اندام ساخته و پرداخته ای دارد و اگر از او در فلان کار استفاده کنیم باعث می شود فلان بازیگر دیده نشود. واقعاً به من چه ربطی دارد آن بازیگر دیده نمی شود؛ من ورزش نکنم و به فیزیک خودم رسیدگی نکنم که یک بازیگر خاص دیده شود!

آثار هنری انوش معظمی

آثار سینمایی انوش معظمی

• مسافر ری (۱۳۷۹) به کارگردانی داوود میرباقری
• رستاخیز (۱۳۹۲) به کارگردانی احمدرضا درویش
• کلاشینکف (۱۳۹۲) به کارگردانی سعید سهیلی
• تک‌تیرانداز (۱۳۹۹) به کارگردانی علی غفاری
• یازده یازده (1402) به کارگردانی آرش رحمانی
• مفت‌بر (1403) به کارگردانی عادل تبریزی

آثار تلویزیونی انوش معظمی

• مختارنامه (۱۳۸۹_۱۳۸۳)
• همه بچه‌های من (به عنوان بازیگر مهمان) (۱۳۸۴)
• جلال الدین (۱۳۹۱)
• آسمان من (۱۳۹۳)
• دندون طلا (۱۳۹۴) (شبکه نمایش خانگی)
• دختر گمشده (۱۳۹۷)
• از یادها رفته (۱۳۹۸)
• علقمه سرخ (۱۴۰۲)
• سلمان فارسی (1405 _ ۱۳۹۸)
• ترور (۱۴۰۲)

آثار تئاتر انوش معظمی

بازیگری

• شمشیر و آفتاب (1392)
• غبار (1395)
• پهلوان (1396)

• رستم و اسفندیار (فیلم تئاتر)
• پنگوئن های افسرده (1400)
• زوج ناجور (1402)
• ترور (1402)
• و او جان من است (1403)

• کنسرت فرآواز (1403)

نویسندگی

• غبار (1393)
• مسافران شب خوشبختی (1394)
• گربه‌ای در قصر ملکه (1398)
• گربه بلا روباه ناقلا (1401)
• قهرمان کوچک (1402)
• ترور (1402)

کارگردانی

• گربه‌ای در قصر ملکه (1398)