شاهتره
شاهتره یا شاتره گیاهی از خانواده خشخاش (Papaveraceae) با رشد یکساله است که بهشکل درختچهای کمپشت و با برگهای خاکستری و نوکتیز رشد میکند. از قسمتهایی از گیاه شاتره که در بالای سطح زمین رشد میکنند برای تهیه دارو استفاده میشود.
محیط رشد
گیاه شاتره در مناطق مدیترانهای، آفریقای شمالی، اروپا و سیبری زاده و سپس وارد آمریکای جنوبی و آمریکای شمالی شده و در نهایت در چین، کانادا ، آفریقای جنوبی، ایالات متحده و استرالیا نیز بومی شده است. در ایران نیز شاتره اغلب در دامنههای زاگرس مخصوصاً در دشتهای اقلید فارس، بیجار کردستان و کوهسرخ خراسان رضوی یافت میشود. شاتره در بسیاری از کشورها مانند فرانسه، ایتالیا، آلمان و… بهعنوان علف هرز در نظر گرفته میشود.
گیاهشناسی
ارتفاع گیاه شاه تره ۱۰ الی ۵۰ سانتیمتر و دارای ساقههای نازک، توخالی، بدون کرک، ایستاده و زاویهدار بوده که حاوی برگهایی به طول ۵ الی ۸ میلیمتر به رنگ سبز الی خاکستری است. برگهای گیاه شاتره به برگچههای دندانهای بهشکل مثلث تقسیم میشوند. در انتهای شاخهها نیز گلهایی بهصورت لولهای با رنگ مایل به ارغوانی الی صورتی با نوکهای زرشکی ظاهر میشوند. این گلها دارای نژادهای متراکم، قائم و سرشاخهای هستند و معمولاً در فصل بهار و تابستان شکوفا میشوند. قطر گلها ۷ الی ۹ میلیمتر است.
گلهای گیاه شاتره درنهایت بهعنوان بذربرهنه (مانند تخم توتفرنگی) به میوهای تبدیل میشوند که دارای دانههای منفرد است. این میوهها کروی و به رنگ سبز هستند، در قسمت بالای آنها یک فرورفتگی وجود دارد و طول میوهها در حدود ۲ الی ۲.۵ میلیمتر است. میوههای گیاه شاتره از ترکیبات زیادی مانند آلکالوئیدها، تاننها، نمکهای پتاسیم و اسید فوماریک تشکیل شدهاند که برای سلامت انسان مفید هستند.
طبع در طب سنتی
طب سنتی طبع شاه تره را سرد و خنک میداند و بیشترین کاربردی که طب سنتی برای این گیاه با طبع سرد در نظر میگیرد خواص شاهتره برای پوست است. مصلح عرق شاه تره عرق کاسنی است.