کلاچ
کلاچ (به انگلیسی: Clutch) یکی از قطعات خودرو است. ریشه لغوی کلاچ یک واژه زبان آلمانی به معنی اتصال است. معنی رایج آن به وسیله‌ای گفته می‌شود که عمل اتصال یا قطع کردن را انجام می‌دهد. در زبان محاوره‌ای به آن کِلاژ یا کلاج نیز می‌گویند.
نحوه عملکرد
در ساده ترین حالت وظیفه کلاچ اتصال و قطع ارتباط دو شفت در حال چرخش است. در این حالت یکی از شفت ها معمولا به یک موتور متصل است و شفت دوم وظیفه تامین نیروی لازمه برای انجام کارها را به عهده دارد. کلاچ یا درگیر است و یا آزاد؛ در حالت درگیر، دو شفت را در هم متصل می کند و باعث چرخش آن ها با سرعت مساوی و یا چرخش آن ها با سرعت متفاوت می شود. زمانی که کلاچ آزاد است، شفت ها از هم جدا هستند.
وظایف کلاچ
- انتقال دادن نیروی موتور به چرخ‌ها: همان‌طور که میدانید که جزو تجهیزات مکانیکی است، نیرو را از موتور به گیربکس منتقل می‌کند و بین چرخ‌های خودرو تقسیم می‌نماید.
- قطع نیرو برای تعویض دنده: دیگر وظیفه انواع کلاچ صفحه ای برای تعویض دنده است لذا جهت این امر باید نیروی موتور از چرخ دنده‌ها جدا شود.
- منتقل کردن نیرو از موتور به چرخ‌ها: دیگر وظیفه انواع کلاچ صفحه ای، پیشگیری از ایجاد ضربه به چرخ دنده‌های گیربکس در ابتدای حرکت خودرو است.
اجزای کلاچ
- پوشش و کاور سیستم کلاچ
- فلایویل یا چرخ طیار
- صفحه فشار
- دیسک اصطکاک
- فنر دیافراگمی یا فنر خورشیدی
- یاتاقان رها کننده
- پدال کلاچ
انواع کلاچ
- کلاچ تک صفحه‌ای
- کلاچ چند صفحه‌ای
- کلاچ مخروطی
- کلاچ گریز از مرکز
- کلاچ الکترومغناطیسی
- کلاچ هیدرولیک