مری

مری (به انگلیسی: Esophagus) یک لوله فیبرو عضلانی در سیستم گوارش مهره‌داران است.

خطا در ایجاد بندانگشتی: Unable to run external programs, proc_open() is disabled. Error code: 1

جایگاه مری

غذا به کمک انقباضات حاشیه اطراف حلق به مری وارد شده و پس از آن به معده هدایت می‌شود.

جایگاه

مری، یکی از قسمت‌های فوقانی لوله گوارش است. در قسمت بالایی آن جوانه‌های چشایی وجود دارد. از پشت دهان شروع می‌شود و از قسمت عقب مدیاستنوم به پایین، از دیافراگم و به داخل معده عبور می‌کند. طول آن در بزرگسالان حدود 25 سانتی متر است، در پشت نای و قلب قرار دارد، از دیافراگم عبور می‌کند و به بالاترین قسمت معده تخلیه می‌شود. مری، از مرز تحتانی غضروف کریکوئید (C6) منشأ می‌گیرد و تا روزنه کاردیاک معده (T11) گسترش می‌یابد.

این اندام از گردن و از حدود ششمین مهره گردنی پشت غضروف کریکوئید نای شروع می‌شود و در جلوی حنجره ادامه پیدا می‌کند، به سمت پایین به سمت مدیاستینوم فوقانی قفسه سینه بین نای و مهره‌های T1 تا T4 پایین می‌آید، سپس از طریق هیاتوس مری (شکافی در ناحیه سمت راست دیافراگم) تقریباً در سطح دهمین مهره توراسیک به دیافراگم در T10، وارد شکم می‌شود. قسمت شکمی مری، تقریباً 1/25 سانتی‌متر طول دارد و به کاردیای معده در مهره یازدهم قفسه سینه (T11) ختم می‌شود. مری در جلوی قسمت‌هایی از رگ‌های همایازژوس و وریدهای بین دنده‌ای در سمت راست قرار دارد.

آناتومی

دیواره مری، از لومن به سمت بیرون متشکل از مخاط، زیر مخاط (بافت همبند)، لایه‌های فیبرهای عضلانی بین لایه‌های بافت فیبری و یک لایه خارجی از بافت همبند است. مخاط یک اپیتلیوم سنگفرشی طبقه‌ای است که در اطراف سه لایه سلول سنگفرشی قرار دارد و در تضاد با لایه تک سلول‌های ستونی معده است. انتقال بین این دو نوع اپیتلیوم به عنوان یک خط زیگ زاگ قابل مشاهده است.

بیشتر عضله مری، از نوع صاف است اگرچه یک سوم فوقانی آن بیشتر عضله مخطط را شامل می‌شود. مری، دو حلقه عضلانی یا اسفنکتر در بالا و پایین دیواره خود دارد. اسفنکتر تحتانی به جلوگیری از ریفلاکس محتوای اسیدی معده و بازگشت آن به مری، کمک می‌کند. هنگام بلع، اپی‌گلوت به سمت عقب متمایل شده تا از پایین آمدن غذا در حنجره و ریه جلوگیری کند.

عضلات دیواره‌ی مری

عضله صاف آن توسط اعصاب غیر ارادی (اعصاب سمپاتیک از طریق تنه سمپاتیک و اعصاب پاراسمپاتیک از طریق عصب واگ) و علاوه بر این اعصاب ارادی (نورون‌های حرکتی تحتانی) که در عصب واگ حمل می‌شوند عضله مخطط آن را تحریک می‌کنند.

انقباضات مری

مری، چهار نقطه انقباض دارد. هنگامی که یک ماده خورنده یا یک ماده جامد بلعیده می‌شود، به احتمال زیاد در یکی از این چهار نقطه ساکن شده و آسیب می‌بیند. این انقباضات از ساختارهای خاصی به وجود می‌آیند که مری را فشرده می‌کنند. این انقباضات عبارتند از:

• ابتدای مری، جایی که حنجره به مری می‌پیوندد، پشت غضروف کریکوئید (Cricoid Cartilage)
• قسمت جلویی توسط قوس آئورت در مدیاستن فوقانی عبور می‌کند.
• جایی که مری، توسط برونش اصلی سمت چپ در مدیاستن خلفی فشرده می‌شود.
• هیاتوس مری (Esophageal Hiatus)، جایی که از دیافراگم در مدیاستنوم خلفی عبور می‌کند.

اسفنکترهای مری

اسفنکتر یا دریچه‌های مری، درون دو حلقه عضلانی در بالا و پایین قرار گرفته‌اند که به ترتیب اسفنکتر فوقانی و تحتانی نام دارند. این اسفنکترها پس از ورود غذا از مری، به معده مانند یک دریچه عمل کرده و از بازگشت غذا یا اسید از معده به مری، جلوگیری می‌کنند. اسفنکتر مریِ فوقانی یک اسفنکتر تشریحی است که توسط قسمت تحتانی انقباض حنجره تحتانی تشکیل می‌شود که به دلیل ارتباط آن با غضروف کریکوئید حنجره قدامی، اسفنکتر حفره حلقوی نیز شناخته می‌شود. با این حال، اسفنکتر تحتانی آناتومیک نیست بلکه یک اسفنکتر عملکردی است، به این معنی که مانند اسفنکتر عمل می‌کند اما مانند سایر اسفنکترها ضخیم شدن مشخصی در آن دیده نمی‌شود.

اسفنکتر فوقانی قسمت ابتدایی مری را در بر می‌گیرد و از عضله اسکلتی یا مخطط تشکیل شده است اما عملکرد آن غیر ارادی است. باز شدن اسفنکتر فوقانی توسط رفلکس بلع ایجاد می‌شود. عضله اصلی اسفنکتر فوقانی، قسمت کریکوفرنکس عضله تحتانی حلق است. اسفنکتر تحتانی مری یا اسفنکتر معده، قسمت پایینی مری را در محل اتصال آن با معده احاطه کرده است. به آن اسفنکتر قلبی مری نیز گفته می‌شود که از قسمت مجاور معده، کاردیا نامگذاری شده است. اختلال عملکرد اسفنکتر معده باعث ریفلاکس و سوزش معده ‌می‌شود که در صورت ادامه و عدم درمان، می‌تواند منجر به آسیب به دیواره مخاطی مری، ایجاد زخم یا حتی سرطان شود.