باباطاهر عریان

باباطاهر یا باباطاهر عریان یا باباطاهر همدانی در میانه قرن چهارم و اوایل قرن پنجم هجری قمری زندگی می‌کرد. او شاعر و عارف به نام همدانی بود و در سرودن دو بیتی شهرت داشت. باباطاهر در زمان سلطنت طغرل بیک سلجوقی زندگی می‌کرد. در آن دوران مرسوم بود که به پیروان وارسته لقب بابا می‌داده اند.

مقبره باباطاهر عریان همدانی

دوبیتی‌های باباطاهر شهرت جهانی دارند و او برخی از این اشعار را به زبان لری سروده‌است. بابا طاهر را به این دلیل عریان می‌گفتند که عارف مسلک بود و زندگی درویشی را پیش گرفته بود. این عزلت گزینی و انزوا و سلوک بابا طاهر باعث شده که جزئیات چندانی از زندگی شخصی او در دست نباشد.

باباطاهر همدانی، حدود ۸۵ عمر کرد و پس از آن در همدان درگذشت.

مقبره او در شهر همدان و در میدانی به نام همین شاعر واقع شده. بنای مقبره فعلی باباطاهر در سال ۱۳۷۶ به عنوان یکی از آثار ملی ایران و با شماره ثبت ۱۸۷۰ به ثبت رسید.

نمونه شعر

به صحرا بنگرم صحرا ته وینم

به دریا بنگرم دریا ته وینم

به هر جا بنگرم کوه و در و دشت

نشان روی زیبای ته وینم

***

اگر یار مرا دیدی به خلوت

بگو ای بی وفا ای بی مروت

گریبانم ز دستت چاک چاکو

نخواهم دوخت تا روز قیامت

***

تن محنت کشی دیرم خدایا

دل با غم خوشی دیرم خدایا

زشوق مسکن و داد غریبی

به سینه آتشی دیرم خدایا

***

شب تاریک و سنگستان و مو مست

قدح از دست مو افتاد و نشکست

نگهدارنده‌ اش نیکو نگهداشت

و گرنه صد قدح نفتاده بشکست