دولت چهارم جمهوری اسلامی ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۲۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۱۳

دولت چهارم جمهوری اسلامی ایران پس از انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (1364) و مشخص شدن آرا، دولت چهارم ایران به ریاست‌جمهوری سید علی خامنه‌ای و نخست‌وزیری میرحسین موسوی تشکیل شد.

دولت چهارم جمهوری اسلامی ایران

این دولت در شرایطی آغاز به کار کرد که رئیس‌جمهور قصد داشت آن را یک‌دست‌تر کند بلکه از مجادلات حاکم بر هیئت دولت کاسته شود. قصد رئیس‌جمهور برای فاصله‌گرفتن از نخست‌وزیری موسوی از سخنان ایشان در مراسم تنفیذ حکم ریاست‌جمهوری‌اش در حسینیه جماران هویدا بود. او در ابتدای جلسه تنفیذ با بیان انتقادهای خود به شرایط اقتصادی کشور و گرایش دولت به «دولت‌سالاری»، تأکید کرد:

«ریشه مشکلات امروز ما، وابستگی اقتصادی به خارج از این مرزها و منحصربودن درآمد ما به درآمد حاصل از نفت است. فقدان یک برنامه همه‌جانبه اقتصادی و گرایش به دولت‌سالاری، یکی ‌دیگر از مشکلات ماست که نتیجه این مشکلات را در کاهش رشد اقتصادی و گاهی در رشد منفی اقتصادی مشاهده می‌کنیم. باید در زمینه اقتصادی برنامه‌ریزی مستقل از نفت انجام بگیرد. گرایش به افزایش تولید داخلی به وجود آید و شدت پیدا کند و استفاده از سرمایه ابتکار و مدیریت و همکاری مردم جدی گرفته شود»

اما امام خمینی(ره) با توجه به شرایط کشور نظر خود را بر ادامه کار میرحسین موسوی داد و درنهایت میرحسین موسوی نخست‌وزیر شد. درحالی‌که تغییرات هیئت دولت از اواخر کابینه اول آغاز شده بود و افرادی که نگاه راست سنتی به اقتصاد داشتند، جای خود را به افراد تازه‌تری دادند.

در دولت چهارم جمهوری اسلامی، احمد توکلی جای خود را به حسین کمالی که از خانه کارگر برخاسته بود، داد. مرتضی نبوی رفت و جای خود را به محمد غرضی داد. به‌جای حبیب‌الله عسگراولادی هم ابتدا جعفری و سپس وهاجی آمدند. این افراد هرچند به چپ اقتصادی اعتقاد نداشتند اما به اقتصاد راست سنتی هم معتقد نبودند. هفت نفر از چهره‌های راستی کابینه نخست موسوی که به علت مخالفت امام نتوانسته بودند از کابینه جدا شوند در دولت دوم خودبه‌خود حضور نداشتند.

هیئت دولیت


مقام	نام	آغاز تصدی	پایان تصدی	حزب سیاسی
نخست‌وزیر	میرحسین موسوی	۲۱ مهر ۱۳۶۴	۲۵ مرداد ۱۳۶۸	جمهوری اسلامی
دبیر هیئت دولت	حسین رحیم‌زاده	۲5 مهر ۱۳۶۴	۲۵ مرداد ۱۳۶۸	مستقل
وزیران
وزیر آموزش و پرورش	سید کاظم اکرمی	۶ آبان ۱۳۶۴	۲۲ شهریور ۱۳۶۷	جمهوری اسلامی
	سید نعمت‌الله ابطحی	۲۲ شهریور ۱۳۶۷	۲۹ شهریور ۱۳۶۷	مستقل
	محمدعلی نجفی	۲۹ شهریور ۱۳۶۷	۷ شهریور ۱۳۶۸	مستقل
وزیر اطلاعات	محمد محمدی ری‌شهری	۶ آبان ۱۳۶۴	۷ شهریور ۱۳۶۸	مستقل
وزیر امور اقتصادی و دارایی	محمدناصر شرافت	آبان ۱۳۶۴	۱۵ دی ۱۳۶۴	مستقل
وزیر امور اقتصادی و دارایی	محمدجواد ایروانی	۱۵ دی ۱۳۶۴	۷ شهریور ۱۳۶۸	جمهوری اسلامی
وزیر امور خارجه	علی‌اکبر ولایتی	۶ آبان ۱۳۶۴	۷ شهریور ۱۳۶۸	جمهوری اسلامی
وزیر بازرگانی	حسن عابدی جعفری	۶ آبان ۱۳۶۴	۲۹ شهریور ۱۳۶۷	جمهوری اسلامی
	عبدالحسین وهاجی	۳ شهریور ۱۳۶۷	خرداد ۱۳۶۸	مستقل
	مجتبی خسروتاج	خرداد ۱۳۶۸	۷ شهریور ۱۳۶۸	مستقل
وزیر برنامه و بودجه	مسعود روغنی زنجانی	۶ آبان ۱۳۶۴	۷ شهریور ۱۳۶۸	مستقل
وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی	سید علیرضا مرندی	۶ آبان ۱۳۶۴	۷ شهریور ۱۳۶۸	جمهوری اسلامی
وزیر پست، تلگراف و تلفن	سید محمد غرضی	۶ آبان ۱۳۶۴	۷ شهریور ۱۳۶۸	جمهوری اسلامی
وزیر جهاد سازندگی	بیژن نامدار زنگنه	۶ آبان ۱۳۶۴	۲۹ شهریور ۱۳۶۷	مستقل
وزیر جهاد سازندگی	غلامرضا فروزش	۲۹ شهریور ۱۳۶۷	۷ شهریور ۱۳۶۸	مستقل
وزیر دادگستری	حسن حبیبی	۶ آبان ۱۳۶۴	۷ شهریور ۱۳۶۸	جمهوری اسلامی
وزیر دفاع	محمدحسین جلالی	۶ آبان ۱۳۶۴	۷ شهریور ۱۳۶۸	نظامی
وزیر راه و ترابری	محمد سعیدی‌کیا	۶ آبان ۱۳۶۴	۷ شهریور ۱۳۶۸	مستقل
وزیر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی	محسن رفیق‌دوست	۶ آبان ۱۳۶۴	۲۲ شهریور ۱۳۶۷	نظامی
	محمود پاکروان	شهریور ۱۳۶۷	۲۹ شهریور ۱۳۶۷	مستقل
	علی شمخانی	۲۹ شهریور ۱۳۶۷	۷ شهریور ۱۳۶۸	نظامی
وزیر صنایع	غلامرضا شافعی	۶ آبان ۱۳۶۴	۷ شهریور ۱۳۶۸	مستقل
وزیر صنایع سنگین	بهزاد نبوی	۶ آبان ۱۳۶۴	۷ شهریور ۱۳۶۸	مستقل
وزیر فرهنگ و آموزش عالی	محمد فرهادی	۶ آبان ۱۳۶۴	۷ شهریور ۱۳۶۸	جمهوری اسلامی
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی	سید محمد خاتمی	۶ آبان ۱۳۶۴	۷ شهریور ۱۳۶۸	جمهوری اسلامی
وزیر کار و امور اجتماعی	ابوالقاسم سرحدی‌زاده	۶ آبان ۱۳۶۴	۷ شهریور ۱۳۶۸	جمهوری اسلامی
وزیر کشاورزی	عباسعلی زالی	۶ آبان ۱۳۶۴	۲۲ شهریور ۱۳۶۷	جمهوری اسلامی
وزیر کشاورزی	عیسی کلانتری	۲۹ شهریور ۱۳۶۷	۷ شهریور ۱۳۶۸	مستقل
وزیر کشور	سید علی‌اکبر محتشمی‌پور	۶ آبان ۱۳۶۴	۷ شهریور ۱۳۶۸	جمهوری اسلامی
وزیر مسکن و شهرسازی	سراج‌الدین کازرونی	۶ آبان ۱۳۶۴	۷ شهریور ۱۳۶۸	مستقل
وزیر معادن و فلزات	نجمی هاشمی فشارکی	آبان ۱۳۶۴	۱۵ دی ۱۳۶۴	مستقل
وزیر معادن و فلزات	سید محمدرضا آیت‌اللهی	۱۵ دی ۱۳۶۴	۷ شهریور ۱۳۶۸	جمهوری اسلامی
وزیر نفت	غلام‌رضا آقازاده	۶ آبان ۱۳۶۴	۷ شهریور ۱۳۶۸	جمهوری اسلامی
وزیر نیرو	محمدتقی بانکی	۶ آبان ۱۳۶۴	۲۳ خرداد ۱۳۶۶	جمهوری اسلامی
	سید ابوالحسن خاموشی	۲۳ خرداد ۱۳۶۶	۲۹ شهریور ۱۳۶۷	مستقل
	بیژن نامدار زنگنه	۲۹ شهریور ۱۳۶۷	۷ شهریور ۱۳۶۸	مستقل
معاونان نخست‌وزیر
معاون امور اجرایی	حمید میرزاده	آبان ۱۳۶۴	۲۵ مرداد ۱۳۶۸	مستقل
معاون امور حقوقی و مجلس	سید عطاءالله مهاجرانی	آبان ۱۳۶۴	۲۵ مرداد ۱۳۶۸	جمهوری اسلامی
معاون امور دفاعی	سید حسن فیروزآبادی	۲۱ مهر ۱۳۶۴	۲۵ مرداد ۱۳۶۸	مستقل
معاون سیاسی	علیرضا معیری	آذر ۱۳۶۴	۲۵ مرداد ۱۳۶۸	مستقل
معاون فرهنگی و اجتماعی	جواد اژه‌ای	۲۱ مهر ۱۳۶۴	آذر ۱۳۶۵	جمهوری اسلامی
معاون فرهنگی و اجتماعی	؟	۱۳۶۵	۱۳۶۸	مستقل
رئیس دفتر خدمات حقوقی بین‌المللی	گودرز افتخار جهرمی	۲۱ مهر ۱۳۶۴	۲۵ مرداد ۱۳۶۸	مستقل
دبیرکل سازمان امور اداری و استخدامی کشور	سید منصور رضوی	۲۱ مهر ۱۳۶۴	۲۵ مرداد ۱۳۶۸	جمهوری اسلامی
رئیس بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی	طهماسب مظاهری	۲۱ مهر ۱۳۶۴	فروردین ۱۳۶۸	مستقل
رئیس بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی	محمد باقریان	فروردین ۱۳۶۸	۲۵ مرداد ۱۳۶۸	مستقل
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران	رضا امراللهی	۲۱ مهر ۱۳۶۴	۲۵ مرداد ۱۳۶۸	مستقل
رئیس سازمان تربیت بدنی	سید اسماعیل داودی شمسی	۲۱ مهر ۱۳۶۴	۱۴ بهمن ۱۳۶۴	جمهوری اسلامی
رئیس سازمان تربیت بدنی	احمد درگاهی	۱۴ بهمن ۱۳۶۴	۲۵ مرداد ۱۳۶۸	مستقل
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست	هادی منافی	۲۱ مهر ۱۳۶۴	۲۵ مرداد ۱۳۶۸	جمهوری اسلامی

نسخهٔ ‏۱۴ ژوئن ۲۰۲۳، ساعت ۰۳:۴۵ (نمایش مبدأ) AlIA (بحث \| مشارکت‌ها) جز («دولت چهارم جمهوری اسلامی ایران» را محافظت کرد ([ویرایش=تنها مدیران] (بی‌پایان) [انتقال=تنها مدیران] (بی‌پایان))) → تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر		نسخهٔ ‏۲۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۱۳ (نمایش مبدأ) AMIR (بحث \| مشارکت‌ها) جز (جایگزینی متن - '.ب' به '. ب') تفاوت با ویرایش جدیدتر ←
خط ۳:		خط ۳:


	این دولت در شرایطی آغاز به کار کرد که رئیس‌جمهور قصد داشت آن را یک‌دست‌تر کند بلکه از مجادلات حاکم بر هیئت دولت کاسته شود. قصد رئیس‌جمهور برای فاصله‌گرفتن از نخست‌وزیری موسوی از سخنان ایشان در مراسم تنفیذ حکم ریاست‌جمهوری‌اش در [[حسینیه جماران]] هویدا بود. او در ابتدای جلسه تنفیذ با بیان انتقادهای خود به شرایط اقتصادی کشور و گرایش دولت به «دولت‌سالاری»، تأکید کرد:<blockquote>«ریشه مشکلات امروز ما، وابستگی اقتصادی به خارج از این مرزها و منحصربودن درآمد ما به درآمد حاصل از نفت است. فقدان یک برنامه همه‌جانبه اقتصادی و گرایش به دولت‌سالاری، یکی ‌دیگر از مشکلات ماست که نتیجه این مشکلات را در کاهش رشد اقتصادی و گاهی در رشد منفی اقتصادی مشاهده می‌کنیم.باید در زمینه اقتصادی برنامه‌ریزی مستقل از نفت انجام بگیرد. گرایش به افزایش تولید داخلی به وجود آید و شدت پیدا کند و استفاده از سرمایه ابتکار و مدیریت و همکاری مردم جدی گرفته شود»</blockquote>اما امام خمینی(ره) با توجه به شرایط کشور نظر خود را بر ادامه کار میرحسین موسوی داد و درنهایت میرحسین موسوی نخست‌وزیر شد. درحالی‌که تغییرات هیئت دولت از اواخر کابینه اول آغاز شده بود و افرادی که نگاه راست سنتی به اقتصاد داشتند، جای خود را به افراد تازه‌تری دادند.		این دولت در شرایطی آغاز به کار کرد که رئیس‌جمهور قصد داشت آن را یک‌دست‌تر کند بلکه از مجادلات حاکم بر هیئت دولت کاسته شود. قصد رئیس‌جمهور برای فاصله‌گرفتن از نخست‌وزیری موسوی از سخنان ایشان در مراسم تنفیذ حکم ریاست‌جمهوری‌اش در [[حسینیه جماران]] هویدا بود. او در ابتدای جلسه تنفیذ با بیان انتقادهای خود به شرایط اقتصادی کشور و گرایش دولت به «دولت‌سالاری»، تأکید کرد:<blockquote>«ریشه مشکلات امروز ما، وابستگی اقتصادی به خارج از این مرزها و منحصربودن درآمد ما به درآمد حاصل از نفت است. فقدان یک برنامه همه‌جانبه اقتصادی و گرایش به دولت‌سالاری، یکی ‌دیگر از مشکلات ماست که نتیجه این مشکلات را در کاهش رشد اقتصادی و گاهی در رشد منفی اقتصادی مشاهده می‌کنیم. باید در زمینه اقتصادی برنامه‌ریزی مستقل از نفت انجام بگیرد. گرایش به افزایش تولید داخلی به وجود آید و شدت پیدا کند و استفاده از سرمایه ابتکار و مدیریت و همکاری مردم جدی گرفته شود»</blockquote>اما امام خمینی(ره) با توجه به شرایط کشور نظر خود را بر ادامه کار میرحسین موسوی داد و درنهایت میرحسین موسوی نخست‌وزیر شد. درحالی‌که تغییرات هیئت دولت از اواخر کابینه اول آغاز شده بود و افرادی که نگاه راست سنتی به اقتصاد داشتند، جای خود را به افراد تازه‌تری دادند.

	در دولت چهارم جمهوری اسلامی، احمد توکلی جای خود را به حسین کمالی که از خانه کارگر برخاسته بود، داد. مرتضی نبوی رفت و جای خود را به محمد غرضی داد. به‌جای حبیب‌الله عسگراولادی هم ابتدا جعفری و سپس وهاجی آمدند. این افراد هرچند به چپ اقتصادی اعتقاد نداشتند اما به اقتصاد راست سنتی هم معتقد نبودند. هفت نفر از چهره‌های راستی کابینه نخست موسوی که به علت مخالفت امام نتوانسته بودند از کابینه جدا شوند در دولت دوم خودبه‌خود حضور نداشتند.		در دولت چهارم جمهوری اسلامی، احمد توکلی جای خود را به حسین کمالی که از خانه کارگر برخاسته بود، داد. مرتضی نبوی رفت و جای خود را به محمد غرضی داد. به‌جای حبیب‌الله عسگراولادی هم ابتدا جعفری و سپس وهاجی آمدند. این افراد هرچند به چپ اقتصادی اعتقاد نداشتند اما به اقتصاد راست سنتی هم معتقد نبودند. هفت نفر از چهره‌های راستی کابینه نخست موسوی که به علت مخالفت امام نتوانسته بودند از کابینه جدا شوند در دولت دوم خودبه‌خود حضور نداشتند.