پاراگوئه: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
| دامنه سطحبالا = py. | | دامنه سطحبالا = py. | ||
}}]] | }}]] | ||
پاراگوئه یک کشور در حال توسعه است. این کشور یکی از اعضای مؤسس | پاراگوئه یک کشور در حال توسعه است. این کشور یکی از اعضای مؤسس [[بازار مشترک کشورهای آمریکای جنوبی|مرکوسور]]، [[سازمان ملل متحد]]، [[سازمان کشورهای آمریکایی]]، [[جنبش عدم تعهد]] و [[گروه لیما]] است. علاوه بر این، شهر [[لوکه]] در حومه آسونسیون، مقر [[کنفدراسیون فوتبال آمریکای جنوبی]] است. تولید ناخالص داخلی سرانه پاراگوئه (با احتساب برابری قدرت خرید) هفتمین رتبه در آمریکای جنوبی را دارد. براساس شاخص تجربه مثبت در سال ۲۰۱۷ که بر پایه دادههای نظرسنجی جهانی است، پاراگوئه بهعنوان «خوشحالترین کشور جهان» رتبهبندی شد. | ||
== تاریخ == | == تاریخ == |
نسخهٔ کنونی تا ۱۰ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۰۶:۱۱
پاراگوئه (به اسپانیایی: Paraguay) با نام رسمی جمهوری پاراگوئه کشوری محصور در خشکی در آمریکای جنوبی است. این کشور با آرژانتین در جنوب و جنوب غربی، برزیل در شرق و شمال شرقی و بولیوی در شمال غربی هممرز است. جمعیت پاراگوئه حدود ۶.۱ میلیون نفر است که تقریبا ۲.۳ میلیون نفر از آنها در پایتخت و بزرگترین شهر، آسونسیون، زندگی میکنند. با وجود اینکه پاراگوئه در کنار بولیوی یکی از دو کشور محصور در خشکی در آمریکای جنوبی است، دارای بنادر روی رودخانههای پارانا و پاراگوئه است که از طریق آبراه پارانا-پاراگوئه به اقیانوس اطلس دسترسی پیدا میکند.
پاراگوئه یک کشور در حال توسعه است. این کشور یکی از اعضای مؤسس مرکوسور، سازمان ملل متحد، سازمان کشورهای آمریکایی، جنبش عدم تعهد و گروه لیما است. علاوه بر این، شهر لوکه در حومه آسونسیون، مقر کنفدراسیون فوتبال آمریکای جنوبی است. تولید ناخالص داخلی سرانه پاراگوئه (با احتساب برابری قدرت خرید) هفتمین رتبه در آمریکای جنوبی را دارد. براساس شاخص تجربه مثبت در سال ۲۰۱۷ که بر پایه دادههای نظرسنجی جهانی است، پاراگوئه بهعنوان «خوشحالترین کشور جهان» رتبهبندی شد.
تاریخ
فاتحان اسپانیایی در سال ۱۵۲۴ وارد پاراگوئه شدند و در سال ۱۵۳۷ شهر آسونسیون را بهعنوان اولین پایتخت استانداری ریو دلا پلاتا تاسیس کردند. در قرن هفدهم، پاراگوئه مرکز فعالیتهای مذهبیِ ریداکشها بود، جایی که مردم بومی گوارانی به مسیحیت گرویدند و با فرهنگ اروپایی آشنا شدند. پس از اخراج ریداکشها از قلمرو اسپانیا در سال ۱۷۶۷، پاراگوئه به تدریج به یک مستعمره دورافتاده تبدیل شد.
حکومت پاراگوئه پس از استقلال از اسپانیا در اوایل قرن نوزدهم، در دست یکسری حکومتهای اقتدارگرا بود. این دوره با جنگ فاجعهبار پاراگوئه (۱۸۶۴-۱۸۷۰) به پایان رسید. در این جنگ، پاراگوئه نیمی از جمعیت قبل از جنگ و حدود ۲۵ تا ۳۳ درصد از قلمرو خود را از دست داد. در قرن بیستم، پاراگوئه با یک درگیری بینالمللی دیگر – جنگ چاکو (۱۹۳۲-۱۹۳۵) علیه بولیوی – روبرو شد که در آن پاراگوئه پیروز شد. این کشور تحت حکومت یک سلسله از دیکتاتورهای نظامی قرار گرفت که با کودتای داخلی ارتش در سال ۱۹۸۹ و سرنگونی آلفردو استروئسنر به پایان رسید. این واقعه، آغازگر دوران دموکراسی کنونی پاراگوئه است.
جغرافیا
کشور پاراگوئه با رودخانه پاراگوئه به دو منطقه شرقی و غربی تقسیم میشود. منطقه شرقی با عنوان رسمی «منطقه شرقی» یا به طور غیررسمی «پارانِنا» شناخته میشود. منطقه غربی با نامهای رسمی «پاراگوئه غربی» یا «چاکو» شناخته شده و بخشی از منطقه چاکوی بزرگ به شمار میرود. پاراگوئه بین مدارهای ۱۹ تا ۲۸ درجه عرض جنوبی و طولهای جغرافیایی ۵۴ تا ۶۳ درجه غربی قرار دارد.
منطقه شرقی پاراگوئه عمدتا از دشتهای چمنی و تپههای جنگلی تشکیل شده است. در غرب این کشور عمدتا دشتهای پست و باتلاقی وجود دارد. پاراگوئه دارای شش منطقه اکولوژیکی شامل جنگلهای آتلانتیک آلتو پارانا، چاکو، سرادو، چاکوی مرطوب، پانتانال و ساوانای سیل زده پارانا است. علیرغم اینکه پاراگوئه کشوری محصور در خشکی است، اما دارای تعدادی سواحل قابل توجه در کنار دریاچهها میباشد.
آب و هوا
آب و هوای پاراگوئه عموما گرمسیری تا نیمه گرمسیری است. این کشور مانند بیشتر کشورهای منطقه، تنها دو فصل بارانی و خشک دارد. باد نقش مهمی در آب و هوای پاراگوئه ایفا میکند: از اکتبر تا مارس بادهای گرم از حوضه آمازون در شمال میوزند، در حالی که دوره بین ماههای می و آگوست با بادهای سردی از رشته کوههای آند همراه است.
نبود رشتهکوههایی که بهعنوان سدی طبیعی عمل کنند، به بادها اجازه میدهد تا سرعتهایی به اندازه ۱۶۱ کیلومتر در ساعت برسند. این عامل همچنین منجر به تغییرات قابل توجه دما در مدت زمان کوتاه میشود. گاهی اوقات دما بین آوریل و سپتامبر پایینتر از نقطه انجماد میرسد. گرمترین ماه تابستان ژانویه است که میانگین دمای روزانه آن ۲۸.۹ درجه سانتیگراد است.
میزان بارش در سراسر کشور بهطور چشمگیری متفاوت است. بارش قابل توجهی در مناطق شرقی وجود دارد، در حالی که در غرب با شرایط نیمهخشک روبرو است. کمربند جنگلی شرق سالانه بهطور متوسط ۱۷۰ سانتی متر بارندگی دارد، در حالی که منطقه چاکوی غربی بهطور معمول سالانه بیش از ۵۰ سانتی متر بارش ندارد. بارندگی در غرب نامنظم است و به سرعت تبخیر میشود که باعث خشکی منطقه میشود.
جمعیتشناسی
جمعیت پاراگوئه توزیع نامتعادلی دارد. بخش اعظم مردم در شرق کشور و نزدیک به آسونسیون، پایتخت و بزرگترین شهر، زندگی میکنند. در مقابل، اگرچه منطقه چاکو حدود ۶۰ درصد از مساحت کشور را تشکیل میدهد، اما کمتر از ۴ درصد از کل جمعیت در آنجا ساکن هستند. همچنین، با وجود اینکه ۶۳ درصد از مردم در مناطق شهری زندگی میکنند، پاراگوئه یکی از کمتراکمترین کشورهای شهریِ آمریکای جنوبی بهشمار میرود.
پاراگوئه بهدلیل تراکم پایین جمعیت، بهویژه پس از جنگ فاجعهبار پاراگوئه که باعث کاهش شدید جمعیت شد، همواره پذیرای مهاجران بوده است. مهاجران این کشور شامل ایتالیاییها، آلمانیها، اسپانیاییها، انگلیسیها و بسیاری از کشورهای دیگر میشوند. جوامع آلمانیزبان پاراگوئه از بزرگترین جوامع آلمانی در آمریکای جنوبی هستند. همچنین در دهههای ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰، پاراگوئه شاهد موجهایی از مهاجران اسلاو بود.
بخش اعظم مردم پاراگوئه دورگه (مستیزو) هستند. براساس سرشماری سال 2022، پاراگوئه دارای 6109644 نفر جمعیت است که 95٪ از آنها مستیزو/سفید هستند و 5٪ بهعنوان "دیگر" نامگذاری شدهاند که شامل اعضای 17 گروه بومی قومی زبانی متمایز است.
زبان
پاراگوئه کشوری دو زبانه است. اسپانیایی و گوارانی هر دو زبانهای رسمی این کشور بهشمار میروند. زبان گوارانی نشانه قابل توجهی از فرهنگ بومی گوارانی است که در پاراگوئه دوام آورده است. گوارانی به عنوان یکی از معدود زبانهای بومی ملی زنده و پویای آمریکای جنوبی شناخته میشود. در سال ۲۰۱۵، حدود ۸۷ درصد از جمعیت به زبان اسپانیایی صحبت میکردند، در حالی که بیش از ۹۰ درصد یا کمی بیش از ۵.۸ میلیون نفر به زبان گوارانی صحبت میکنند. ۵۲ درصد از روستاییان پاراگوئه به هر دو زبان گوارانی و اسپانیایی تسلط دارند. با اینکه زبان گوارانی همچنان بهطور گسترده صحبت میشود، اما بهطور کلی زبان اسپانیایی بهعنوان یکی از زبانهای میانجی آمریکای جنوبی، در دولت، تجارت، رسانه و آموزش ترجیح داده میشود. حدود ۱۹ زبان بومی دیگر نیز در پاراگوئه صحبت میشود که بسیاری از آنها در معرض خطر نابودی قرار دارند.
اقتصاد
برای سالهای متمادی، اقتصاد پاراگوئه بر تجارت غیرقانونی محصولات الکترونیکی، سلاح و مواد مخدر متکی بود. اما در دهه 2000، این کشور تمرکز خود را به صادرات قانونی مانند سویا، ذرت و گوشت گاو تغییر داد. با وجود رشد اقتصادی، فقر همچنان در پاراگوئه بالاست. دلیل اصلی این امر، تمرکز اقتصاد بر تولید سویا است که سود آن به جیب تعداد کمی از پاراگوئهایها سرازیر میشود زیرا صنعت سویا تحت سلطه شرکتهای بزرگی است که مالیات کمی میپردازند. همچنین استفاده بیرویه از آفتکشها و مواد شیمیایی در مزارع سویا، باعث آلودگی محیط زیست شده است.
در کنار تجارت سویا، پاراگوئه بخش غیررسمی بزرگی دارد که شامل صادرات مجدد کالاهای مصرفی وارداتی به کشورهای همسایه و فعالیتهای هزاران شرکت کوچک و دستفروشان شهری است. با این حال، طی ۱۰ سال گذشته، اقتصاد پاراگوئه بهطور چشمگیری با محوریت صنایع انرژی، قطعات خودرو و پوشاک متنوع شده است. شهر سیوداد دل استه، یکی از بزرگترین مناطق آزاد تجاری جهان پس از میامی و هنگ کنگ است.