یحیی سنوار

یحیی ابراهیم حسن سنوار (متولد ۲۹ اکتبر ۱۹۶۲، خان یونس، نوار غزه- درگذشته 16 اکتبر 2024، رفح، نوار غزه)، که با کنیه «ابو ابراهیم» نیز شناخته می‌شود، یکی از رهبران برجسته حماس و رئیس دفتر سیاسی این گروه در نوار غزه بود. یحیی سنوار به عنوان یکی از بنیان‌گذاران سرویس امنیت داخلی حماس، به نام «مجد»، که وظیفه رسیدگی به پرونده‌های امنیتی داخلی را داشت، شناخته می‌شود. اسرائیل او را از جمله افرادی می‌دانست که مسئول بسیاری از ویرانی‌ها و حملات نظامی در غزه است و بارها تلاش کرده بود او را حذف کند. سنوار در فهرست افراد تحت تعقیب اسرائیل قرار داشت و به شدت بر نابودی اسرائیل و بازپس‌گیری فلسطین تأکید داشت.

یحیی سنوار

اطلاعات شخصی
نام(های):	یحیی ابراهیم حسن سنوار - یحیی سنوار
لقب(ها):	ابو ابراهیم - قصاب خان یونس
تاریخ تولد:	۲۹ اکتبر ۱۹۶۲
محل تولد:	خان یونس، نوار غزه تحت اشغال مصر
تاریخ شهادت:	۱۶ اکتبر ۲۰۲۴ (۶۱ سال)
محل شهادت:	رفح، نوار غزه، فلسطین
نحوه شهادت:	ترور شده در بمب‌باران اسرائیل
ملیت:	فلسطینی
محل زندگی:	خان یونس، استان خان یونس، نوار غزه، فلسطین
تحصیلات:	دانشگاه اسلامی غزه
پیشه:	سیاستمدار - نظامی
پست:	رئیس دفتر حماس

رئیس دفتر سیاسی حماس
آغاز به کار:	۶ اوت ۲۰۲۴
پس از:	اسماعیل هنیه
پایان کار:	۱۶ اکتبر ۲۰۲۴

رئیس حماس در نوار غزه
آغاز به کار:	۱۳ فوریه ۲۰۱۷
پس از:	اسماعیل هنیه
پایان کار:	۱۶ اکتبر ۲۰۲۴

آغاز زندگی یحیی سنوار و ورود به حماس

سنوار در اردوگاه پناهندگان خان‌یونس در جنوب نوار غزه به دنیا آمد. خانواده او اصالتاً از اشکلون بودند که پس از جنگ ۱۹۴۸ و واقعه النکبة به اجبار به نوار غزه مهاجرت کردند. یحیی تحصیلات ابتدایی خود را در خان‌یونس به پایان رساند و سپس مدرک کارشناسی زبان عربی خود را از دانشگاه اسلامی غزه دریافت کرد.

وی در سال ۱۹۸۲، در ۱۹ سالگی، به دلیل فعالیت‌های اسلامی خود توسط اسرائیل بازداشت شد و پس از آزادی، بار دیگر در سال ۱۹۸۵ دستگیر شد. در همان دوران بود که نظر شیخ احمد یاسین، بنیان‌گذار حماس، را به خود جلب کرد و به یکی از اعضای کلیدی حماس تبدیل شد.

تأسیس «المجد» و دوران زندان

در سال ۱۹۸۷، دو سال پس از تأسیس حماس، سنوار سرویس امنیت داخلی این گروه را با نام «المجد» تأسیس کرد. این سازمان به سرکوب مخالفان داخلی و افرادی که به همکاری با اسرائیل مظنون بودند، می‌پرداخت. سنوار در این دوره به‌خاطر برخوردهای شدید و سرکوبگرانه‌اش شهرت یافت.

در سال ۱۹۸۸، سنوار توسط نیروهای اسرائیلی به اتهام تلاش برای ربودن و کشتن سربازان اسرائیلی دستگیر و به چهار بار حبس ابد محکوم شد. یحیی سنوار بیش از ۲۲ سال از عمر خود را در زندان‌های اسرائیل گذراند، جایی که در آن به زبان عبری تسلط یافت و به شخصیتی افراطی‌تر تبدیل شد. در سال ۲۰۱۱، او به عنوان بخشی از تبادل زندانیان میان اسرائیل و حماس، در ازای آزادی گیلعاد شلیط آزاد شد.

ریاست یحیی سنوار بر حماس

سنوار پس از آزادی به غزه بازگشت و به سرعت به یکی از رهبران اصلی حماس تبدیل شد. او در سال ۲۰۱۳ به عضویت دفتر سیاسی حماس درآمد و در سال ۲۰۱۷ به ریاست این دفتر رسید. یحیی سنوار به دلیل نقش برجسته‌اش در گردان‌های عزالدین قسام، شاخه نظامی حماس، به یکی از مهم‌ترین فرماندهان این گروه تبدیل شد.

رهبری یحیی سنوار

حملات و تلاش‌های ترور یحیی سنوار

سنوار در طول سال‌ها بارها هدف حملات و سوءقصدهای اسرائیل قرار گرفت. در مه ۲۰۲۱، خانه و دفتر او در جریان حملات هوایی اسرائیل به نوار غزه مورد هدف قرار گرفت. با وجود این تلاش‌ها، او همچنان به عنوان رهبر حماس به فعالیت خود ادامه داد و در مه ۲۰۲۱ به طور علنی در تظاهرات و سخنرانی‌ها حضور داشت.

ترور شدن یحیی سنوار

در ۱۷ اکتبر ۲۰۲۴، نیروهای اسرائیل و شین بت اعلام کردند که در حال بررسی حضور یحیی سنوار در میان سه نفری هستند که در عملیات روز گذشته در غزه کشته شده‌اند. جسدی با شباهت زیاد به سنوار پیدا شد و قطعه‌ای از انگشت وی به عنوان نمونه دی‌ان‌ای به اسرائیل فرستاده شد. این جسد که با لباس نظامی، چفیه و یک ای‌کی-۴۷ در دست پیدا شده بود، به طور رسمی از طریق تجزیه و تحلیل دی‌ان‌ای تأیید شد که متعلق به سنوار است. پیش از این، بسیاری از رسانه‌ها ادعا می‌کردند که سنوار در عمیق‌ترین بخش شبکه تونل‌های زیرزمینی خان‌یونس مخفی شده است، اما نحوه کشته شدن او نشان داد که وی همراه با محافظان یا گروگان‌ها نبوده است.

واکنش‌ها به ترور یحیی سنوار

مرگ سنوار واکنش‌های گسترده‌ای در جهان اسلام و میان گروه‌های شبه‌نظامی برانگیخت. خلیل الحیه، معاون رئیس دفتر سیاسی حماس، شهادت او را به امت اسلامی تسلیت گفت و افزود که راه او ادامه خواهد داشت. گردان‌های عزالدین قسام نیز اعلام کردند که مرگ سنوار تأثیری بر مقاومت نخواهد داشت. از سوی دیگر، ابراهیم سنوار، فرزند یحیی سنوار، تهدید کرد که انتقام پدرش را از اسرائیل خواهد گرفت.

روابط یحیی سنوار با ایران

سنوار روابط نزدیکی با جمهوری اسلامی ایران داشت و چندین بار به ایران سفر کرد. وی به عنوان یکی از رهبران محور مقاومت، حمایت کامل ایران را از حماس و مقاومت فلسطین جلب کرده بود.