موسیقی
موسیقی یا خُنیا یا موزیک یک از انواع هنر است که از چند عنصر اصلی به نام صدا و سکوت تشکیل می‌شود. در موسیقی زیروبمی و ضرب‌آهنگ موثرترین ارکان هستند این ارکان به ترتیب تعیین‌کننده‌ی ملودی و هارمونی و ریتم موسیقی هستند.
به زبان ساده‌تر، موسیقی موسیقی هنر بیان احساسات انسانی به وسیله صداها است. مهم‌ترین عوامل تشکیل دهنده ی موسیقی صدا و ضرب‌آهنگ هستند. صدا نتیجه حرکت ارتعاشی است که توسط گوش احساس می شود. صداهایی که دارای ارتعاشات نامنظم باشند صداهای غیرموسیقیایی و آنهایی که متناوب بوده و دارای ارتعاشات منظم هستند و از اجسام کشسان با شرایط ویژه تولید می‌شوند صداهای موسیقیایی نامیده می‌شوند.
موسیقی در میان هنرها گاه در دسته هنرهای شنیداری، گاه در دسته هنرهای زیبا و گاه در دسته هنرهای نمایشی دسته‌بندی می‌شود.
موسیقی غالبا با استفاده از یک یا چند ساز نواخته‌می‌شود و ممکن است که با خواندن و نوایی همراه باشد یا به صورت مجزا و بی‌کلام اجرا شود.
انواع موسیقی
موسیقی انواع مختلفی دارد که به روش های مختلفی دسته‌بندی می‌شود.
برخی از این دسته‌بندی‌ها را در ادامه می‌خوانید: بر اساس کلام یا ساز :
- موسیقی کلامی
- موسیقی بی‌کلام
بر اساس دوره تاریخی
- موسیقی قرون وسطی
- موسیقی رنسانس
- موسیقی دوره باروک
- موسیقی کلاسیک
- موسیقی رومانتیک
- موسیقی مدرن
- موسیقی معاصر
بر اساس آواشناسی
- کوانتو تونیک
- استریم تونیک
بر اساس گامها:
- گام کروماتیک
- گام دیاتونیک
بر اساس نت‌ها
- پنتاتونیک یا پنج صدایی
- مونوتونیک یا تک صدایی
- هگزاتونیک
بر اساس ضرباهنگ
- موسیقی بی‌ضرب
- موسیقی آهنگین یا رِنگ
- لارگو
- آداجیو
- پرستو
- آلگرو
- آندانته
- آلگرتو
بر اساس منطقه و اقلیم
- موسیقی بومی
- موسیقی نواحی
- موسیقی شرقی
- موسیقی غربی
- موسیقی ایرانی
- موسیقی عربی
- موسیقی فلامنکو
- موسیقی کانتری
- و...
بر اساس خاستگاه معنایی-کلامی و اجتماعی
- موسیقی مذهبی
- موسیقی آیینی
- موسیقی بلوز
- موسیقی پاپ
- موسیقی راک
- موسیقی متال
- موسیقی کودک
- نوحه خوانی
- تواشیح
بر اساس کاربرد
- موسیقی درمانی
- موسیقی رقص
- موسیقی فیلم
- موسیقی نظامی
بر اساس سازها
- موسیقی تک سازی
- موسیقی سمفونیک
- موسیقی اپرا
- دو نوازی
- سه نوازی
- چهارنوازی
- موسیقی تلفیقی
- موسیقی ضربی
- موسیقی آرشه‌ای
- موسیقی آوایی
بر اساس فرم موسیقی
- سونات
- سمفونی
- پرلود
- مینوئت
- پیشنوا
- کنسرتو
- لایتموتیف یا نغمه
بر اساس دستگاه یا مقام
- برای موسیقی سنتی ایرانی هفت دستگاه به همراه ۵ آواز برمی‌شمارند مانند: دستگاه ماهور، دستگاه شور، آواز بیات ترک. هر دستگاه می‌تواند تعدادی «گوشه» داشته باشد. همچنین در موسیقی ایرانی ۱۲ مقام برشمرده‌اند مانند مقام راست، زیر، اصفهان، حجاز.