ساز
ساز ابزار نواختن موسیقی است. هر وسیله‌ای که برای ایجاد صوت آهنگین استفاده شود و در خلق یک قطعه موسیقیایی سهیم باشد، یک ساز است.
حنجره انسان را می‌توان قدیمی‌ترین ساز در جهان دانست! چرا که انسان از سالیان بسیار دور توانست با ایجاد صداهای مختلف به وسیله حنجره و دهان خود، نوعی موسیقی خلق کند.
پس از انقلاب صنعتی در اروپا ساختن ابزار موسیقی و ساز رواج بیشتری پیدا کرد. پس از قرن بیستم، ژاپن و چین نیز در این حیطه پیشرفت‌های زیادی داشتند.
امروزه با پیشرفت تکنولوژی و استفاده از وسایل الکترونیک، شاهد ساخت و استفاده از انواع سازهای الکترونیک و برقی و اتوماتیک هستیم.
سازها انواع مختلفی دارند معمولا دسته بندی سازها به نوع استفاده از آن‌ها و نیرویی که برای ایجاد صدا توسط آن صرف می‌شود بستگی دارد. به عنوان مثال سازهایی که از طریق دمیدون و فوت کردن به صدا درمی‌آیند، سازهای بادی نامیده می‌شوند و آن دسته از سازها که با ضربات دست و... به صدا درمی‌آیند، سازهای کوبه‌ای هستند.
انواع ساز
سازهای زهی (زخمه‌ای، مضرابی، آرشه‌ای)
ویولن، تنبور، تار، سه تار، دوتار، کمانچه، قانون، چنگ، سنتور، گیتار، تارباس، بربط، بالالایکا، شورانگیز، رباب، دیوان، دولسیمر، چونگیر، چگور، قیچک، شورانگیز، قوپوز ، ویولا، ویولا د آمور، ویولا داگامبا، ماندولین، یوکه‌لیلی (اوکوله‌له)، هارپ، ویولنسل، کنترباس، عود، لوت، مراژ، هارپ و باغلاما،بانجو
تار آذربایجانی (۹ سیم)، سلانه، سی‌تار، شهتور، صراحی، کرشمه، قاویز (زنبورک ترکمنی)، قیجاق (کمانچهٔ ترکمنی)، لوت، مراژ، ویولن آلتو و...
سازهای بادی (چوبی و برنجی)
فلوت، سازدهنی، ترومبون، ملودیکا
سازهای چوبی تک‌زبانه: مانند کلارینت، ساکسیفون، نی‌انبات، دودوک
سازهای چوبی دو زبانه: بالابان، دوزله، سرنا، ابوا و فاگوت،
بدون زبانه مانند: شمشال، فلوت و فلوت پیکولو
سازهای کوبه‌ای (با کوک معین و نامعین)
تنبک، کاخن، طبل، دف، دایره، سنج، زنبورک، طبلا، تومبا، ماراکس، ساز مثلث، دمام، تیمبال، دامارو، قاشقک، تمبورین، درامز، تیمپانی، هنگ‌دارم، داربوکا، زایلوفون، ماریمبا، چایمز و...
سازهای صفحه کلید دار
پیانو، گلوکن‌اشپیل، گارمون، آکاردئون، کلاوسن، ارگ، چلستا، چمبالو و...
سازهای الکترونیکی
گیتار الکترونیک و...