پاندانوس
پاندانوس آماریلیفولیوس یا برگ خنجری (نام علمی: Pandanus amaryllifolius) گیاهی است از سردهٔ کادی‌ها. پاندانوس آماریلیفولیوس به‌طور گسترده‌ای به عنوان یک طعم‌دهنده در پخت‌وپز در جنوب شرقی آسیا استفاده می‌شود.
گل پاندانوس گیاهی همیشه سبز است که به دلیل شرایط نگهداری ساده، معمولا در فضاهای بسته مانند آپارتمان، انواع محیط‌های کاری و ادارات استفاده می‌شود.
گیاه‌شناسی
پاندانوس بومی مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری مناطق ماداگاسکار و موریس و سواحل زیبای جنوبی اقیانوس آرام (خلیج پانویی) است و در آسیا و آفریقا نیز یافت می شود .
گل پاندانوس خنجری همیشه سبز است و رشد آن کند است. این گیاه میوه هایی شبیه کاج می دهد و میوه آن خوراکی است. گل پاندانوس یا برگ خنجری، دارای برگهایی شبیه به شمشیر و خنجر، کشیده و بلند و دارای رگبرگ های موازی است. لبه و حاشیه برگهای گل خنجری یا گل پاندانوس به صورت دندانه و تیغ مانند است. در نوع ابلق گیاه گل پاندانوس، خطوط و رگبرگهای آن بیشتر و به رنگ سفید و کرم می باشد.
برگهای برگ خنجری (گل پاندانوس)، به صورت ۳ الی ۴ تایی بهم چسبیده، اطراف ساقه را احاطه می‌کنند. تنها ساقه چوبی و ریشه های هوایی فقط در گیاهان مسن دیده می شود. به هیچ وجه نباید ریشه های هوایی آن را قطع کرد. گل پاندانوس سبز شبیه گیاهان آناناس، دراسنا و کوردیلین می باشد.
بیش از ۶۰۰ گونه مختلف از این گیاه شناسایی شده است و به شکل درختچه ای و بوته ای رشد می کند. به دلیل شرایط نگهداری آسان نوع بوته ای گل پاندانوس، در هر گونه فضای بسته ای مانند آپارتمان و هر گونه محیط کاری قابل نگهداری است. سه گونه مهم از گل پاندانوس که در ایران هم زیاد دیده می‌شود، شامل گل پاندانوس سبز، گل پاندانوس ابلق و گل پاندانوس پاکوتاه می باشد. برگ گل پاندانوس سبز، شمشیری شکل و تا طول ۶۰ سانتی‌متر است که رنگ آن سبز رنگ با لبه های نقره ای می باشد و زیبایی بی نظیری به محیط می دهد.
شرایط نگهداری
گیاه پاندانوس به شکل بوته ای رشد می کند و برگ های شمشیری شکل دارد. این گیاه معمولا به طول 60 سانتی‌متر نیز ممکن است رشد کند. از مهم ترین و اصلی ترین نیاز های گیاه پاندانوس برای رشد می توان به نور کافی، آبیاری فراوان و حرارت نسبتا زیاد اشاره کرد.
به طور کلی می توان گفت مقاومت و سازگاری فوق العاده این گیاه به شرایط محیطی، گیاه پاندانوس را به یکی از بهترین گیاهان آپارتمانی تبدیل کرده است. شرایط نگهداری گل پاندانوس و تکثیر این گیاه بسیار راحت است از همین رو می توانید به پرورش این گیاه در خانه خود بپردازید. در ادامه با نحوه صحیح نگهداری گل پاندانوس آشنا خواهید شد:
آبیاری مناسب گیاه پاندانوس
یکی از مهم ترین نحوه نگهداری گل پاندانوس بدون شک آبیاری کافی این گیاه است. پاندانوس جز گیاهانی است که به آبیاری تقریبا بالایی نیاز دارد. گیاه پاندانوس باید دائما مرطوب باشد. جهت نگهداری گیاه پاندانوس حتما از گلدانی استفاده کنید که زهکشی مناسبی داشته باشد تا گیاه بتواند آب اضافی را پس از آبیاری خارج کند تا باعث پوسیدگی و از بین رفتن ریشه گیاه نشود.
از همین رو بهتر است برای آبیاری از آب جوشیده سرد و یا آبی که دپو شده استفاده کنید. این نکته مهم را در نظر داشته باشید آب بر روی برگ های این گیاه نباید ریخته شود چرا که به مرور باعث پلاسیده شدن برگ ها می شود.
بهترین خاک برای رشد گل پاندانوس
از اصلی ترین شرایط نگهداری گل پاندانوس برای رشد بدون شک خاک مناسب این گیاه می باشد. این گیاه جهت رشد به خاک سبک و با زهکشی بالا نیاز دارد تا در زمان آبیاری، آب اضافی به خوبی از گلدان خارج شود تا باعث از بین رفتن ریشه گیاه نشود.
این گیاه به طور کلی به خاک حساسیت چندانی ندارد و به خوبی با داشتن خاک مناسب رشد خواهد کرد. برای تقویت و رشد بیشتر گیاه پاندانوس به شما عزیزان پیشنهاد می کنیم از ترکیب خاک های مختلف برای گیاه خود استفاده کنید. در ادامه با بهترین خاک های ترکیبی برای رشد گیاه پاندانوس آشنا خواهید شد:
- ترکیبی از خاک گلدان و باغچه به اضافه پیت ماس
- مخلوطی از خاک برگ و ماسه که قبلا کاشته شده باشد.
- ترکیبی از خاک باغچه به همراه کمپوست و پیت ماس
دمای مناسب گیاه پاندانوس
از دیگر شرایط نگهداری گل پاندانوس می توان به دمای مناسب جهت نگهداری و رشد این گیاه اشاره کرد. این گیاه به طور کلی نسبت به دما بسیار مقاوم است. بهترین دما برای نگهداری گیاه پاندانوس بین 18 تا 29 درجه سانتی گراد است.
این نکته مهم را در نظر داشته باشید در فصل تابستان که دما 40 درجه سانتی گراد است اگر گیاه را در فضای بیرون از خانه نگهداری می کنید آن را به داخل بیاورید و با استفاده از اسپری آب غبار پاشی گیاه را انجام دهید. کمترین دما قابل تحمل گیاه پاندانوس 10 درجه سانتی گراد است و در دمای کمتر این گیاه دچار یخ زدگی خواهد شد.
کوددهی گل پاندانوس
گیاه پاندانوس به کوددهی خاصی نیاز ندارد اما بهتر است برای نگهداری صحیح و رشد بهتر این گیاه در فصل رشد گیاه بهار و تابستان از کود مناسب جهت تغذیه گیاه استفاده کنید. این نکته مهم را در نظر داشته باشید جهت کوددهی و تقویت گیاه پاندانوس حتما از کود شیمیایی مخصوص گیاهان زینتی به صورت ماهیانه برای گیاه استفاده کنید.
گل پاندانوس نسبت به کمبود آهن به خوبی واکنش نشان می دهد. پس بهتر است از کودهای حاوی آهن نیاز به مقدار بسیار کمی به صورت ماهانه برای گیاه استفاده کنید. فراموش نکنید جهت کوددهی گیاه در ابتدا باید آن را آبیاری کنید سپس به گیاه خود کود دهید.
قهوه‌ای شدن برگ گیاه پاندانوس
علت قهوه ای شدن نوک برگ پاندانوس می تواند وجود برگ های پیر در قسمت های پایینی این گیاه باشد که به تدریج قهوه ای شده و می ریزند. این ریزش امری کاملا طبیعی است چون گیاه دائما در حال رشد است، برگ های جوان تر مواد غذایی مورد نیاز خود را از برگ های پیرتر دریافت می کنند. بدین ترتیب برگ های پیر به تدریج زرد و قهوه ای رنگ می شوند و شروع به ریزش می کنند.
اگر می خواهید روند ریزش برگ های پیر را به تعویق ب،یندازید می توانید مواد مغذی مورد نیاز گیاه را به طور کامل در اختیار او قرار دهید و سپس علت قهوه ای شدن نوک برگ پاندانوس را مجددا بررسی کنید.
باید خاک گلدان به طور کامل خشک گردد تا دوباره اقدام به آبیاری آن نمایید. زهکشی گلدانتان را بررسی کنید و در صورت لزوم آب اضافی زیر گلدان را بیرون بریزید.
مطمئن شوید که سوراخ های ته گلدان به گونه ای باشند که زهکشی گلدان به درستی صورت بگیرد و آب اضافی آن کاملا خارج شود. مانع شوید که آب اضافی در زیر گلدان جمع شود. می توانید بین گلدان و زیر گلدان از سنگ ریزه استفاده کنید تا به واسطه این سنگ ریزه ها خاک گلدان تماس مستقیمی با آب زیر گلدانی نداشته باشد.
با این روش دیگر خاک گلدان حالت باتلاقی پیدا نمی کند. اما علت قهوه ای شدن نوک برگ پاندانوس می تواند ناشی از موارد متعددی باشد که عبارتند از:
- گرما و نور بیش از حد
- رطوبت پایین خاک
- محیط خشک و نامساعد
- کم آب دادن به گیاه و یا آبیاری نا مناسب
- عدم دسترسی گیاه به مواد غذایی کافی
اگر گلدان را نیم متر از پنجره فاصله دهید و گیاه نور خورشید را از پشت یک پرده توری دریافت کند؛ در نتیجه دیگر آب اضافی در زیر گلدانی جمع نمی شود. هم چنین از عدم وجود آب در زیر گلدانی بعد از هر آبیاری اطمینان کسب کنید. هر دو هفته یک بار با کوددهی کامل مواد غذایی مورد نیاز گیاه را در اختیارش قرار دهید و به تقویت خاک پای گلدان کمک کنید.
روش حذف نمودن برگ های قهوه ای گیاه پاندانوس
حال که از علت قهوه ای شدن نوک برگ پاندانوس آگاه شدید، باید به حذف نمودن برگ های قهوه ای گیاه بپردازید. قهوای شدن می تواند نوک برگ و یا کل آن را در بر بگیرد. برای حذف برگ های قهوه ای باید از یک قیچی تیز استفاده کنید. تیزی قیچی از صدمه زدن به بافت گیاه جلوگیری می کند و باعث می شود که گیاه برای بهبود زخم های خود، بتواند انرژی کافی را در اختیار داشته باشد. قبل از استفاده از قیچی باید برگ ها را به کمک الکل کاملا تمیز نمایید.
با ضد عفونی نمودن برگ ها مانع از انتقال آفات گیاه به گیاهان دیگر خواهید شد. با توجه به حجم قهوه ای بودن می توانید اقدام به حذف کامل برگ و یا تنها بخشی از آن نمایید.