آکنه
آکنه، به انگلیسی: Acne vulgaris، عارضهای پوستی است که اکثر افراد بهخصوص نوجوانان آن را تجربه میکنند. این بیماری سبب مشکل در سیستم ایمنی بدن و ایجاد بیماریهای دیگر نمیشود و فقط محدود به پوست فرد مبتلا است. با اینحال چون بر ویژگیهای ظاهری تاثیر میگذارد، برای مبتلایان اهمیت دارد.
آکنه در جاهای مختلف از بدن مانند سر، شانهها و قفسه سینه بروز میکند. اما تقریبا ۹۰ درصد از نوجوانان و بزرگسالان مبتلا، آکنه صورت را تجربه میکنند و درصد کمی این بثورات را در بازو و شانه و روی سینه تجربه میکنند.
اگرچه آکنه بهجز مشکلات پوستی عارضهای دیگر ایجاد نمیکند، اما در مواردی که آکنهها شدید باشد میتواند سبب اسکار آکنه شود. اسکار به معنای باقی ماندن جای جوش و آکنه روی پوست است که اغلب بهصورت فرورفتگی میباشد.
علائم آکنه
آکنه با تظاهرات پوستی بهصورت جوش خود را نشان میدهد. مهمترین نشانهها برای بروز آکنه موارد زیر است:
- ایجاد التهاب و قرمزی اطراف جوشها
- جوشهای سر سفید که چرکی شدهاند.
- جوشهای سرسیاه
وجود جوش در صورت، بازوها و قفسه سینه که به صورت برجستگی کوچک و قرمز است و به آن پاپول گفته میشود.
کیست زیر پوست (تودههای دردناک و پر از چربی در پوست)
علل آکنه
آکنه در پوست بهدلیل تجمع تجربی زیر پوست ایجاد میشود. اما عوامل بسیاری وجود دارد که سبب میشود چربی زیاد ترشح شود یا اینکه راه برای خروج نداشته باشد. این عوامل بستگی به سن فرد و شرایط زندگی وی دارد. مواردی را که سبب افزایش چربی زیر پوست میشود؛ شامل:
فعالیت هورمونی
نوجوانی و دورهی بلوغ با ترشح هورمونهای جنسی همراه است. هومورمون جنسی تستوسترون در پسران سبب رشد اندام جنسی میشود. در دختران هم تستوسترون سبب حفظ قدرت عضلانی و استخوانی میشود. تاثیر تستوسترون بر پوست با افزایش فعالیت غدد چربی و تجمع این چربی زیر پوست و ایجاد آکنه همراه است.
آکنه در خانمها
زنان با تغییر در میزان ترشح هورمونها علاوه بر نشانههای پوستی، علائم و عوارض دیگری هم دارند؛ از جمله:
- هیرسوتیسیم: عارضهای است که اختلالات هورمونی سبب رشد موهای زائد در پستانها، کشالهی ران و روی صورت میشود.
- پریودهای نامنظم در زنان مبتلا به اختلالات هورمونی شایع است.
- معمولا این افراد به سندرم تخمدان پلیکیستیک هم مبتلا هستند.
استرس
سبک زندگی در نوجوانی و بزرگسالی بر مکانسیم سوخت و ساز و فعالیتهای شیمیایی بدن تاثیر دارد. استرس با تولید مواد سمی در بدن مشکلات و عوارض زیادی برای سلامتی ایجاد میکند. یکی از مواردی که با بروز استرس و اضطراب تحت تاثیر قرار میگیرد، میزان فعالیت غدد چربی در بدن است.
داروها
بعضی داروها مانند داروهای استروئیدی، داروهای صرع و لیتیوم سبب افزایش ترشح چربی در پوست و ایجاد آکنه میشود. افرادی که این داروها را مصرف میکنند، اگر علائم آکنه را دارند باید با پزشک مشورت کنند و در صورت امکانپذیر بودن داروهای جایگزین استفاده کنند.
ژنتیک
افزایش فعالیت غدد چربی در بدن، در سنین نوجوانی، یکی از علل ابتلا به آکنه است که میتواند از والدین و از طریق کروموزومها به ارث برسد.
اگر از افراد مبتلا به آکنه در مورد افرادی که در نزدیکان آنها تظاهرات آکنه داشتهاند سوال کنید، تقریبا تمام آنها اظهار میکنند والدین یا بستگان نزدیک مبتلا به آکنه بودهاند.
استفاده از کرم
استفادهی زیاد از کرمهای ضد آفتاب و محصولات آرایشی مانند: کرم پودرها یا مرطوب کنندههای با پایه روغنی میتواند سبب ایجاد آکنه شود. حتی محصولات مراقبت از مو هم در صورتی که چربی زیاد داشته باشند، میتوانند سبب ایجاد مشکل برای فرد شوند.
انواع آکنه
جوش ها از نظر اندازه، رنگ و میزان درد متفاوت هستند. جوش ها ممکن است در قالب های زیر باشند:
- جوش های سر سفید: این ها زیر پوست باقی مانده و کوچک هستند.
- جوش های سرسیاه: آن ها به وضوح قابل مشاهده هستند، سیاه هستند و در سطح پوست دیده میشوند.
- پاپول ها: برجستگی های كوچك و معمولاً صورتی رنگ، که در سطح پوست قابل رؤیت هستند.
- پوسچول: این ها به وضوح در سطح پوست قابل مشاهده هستند. قاعده آن ها قرمز رنگ بوده و در بخش بالایی خود چرک دارند.
- ندول ها: به وضوح در سطح پوست قابل مشاهده هستند. آن ها جوش های بزرگ، سفت و دردناکی هستند که در اعماق پوست قرار دارند.
- کیست ها: آن ها به وضوح در سطح پوست قابل مشاهده هستند. آن ها دردناک بوده و پر از چرک هستند. کیست ها میتوانند منجر به ایجاد اسکار شوند.