علی ابن حسین

علی ابن حسین در تاریخ 5 شعبان سال 38 هجری قمری در مدینه به دنیا آمد. درمورد تاریخ ولادت او در بین مورخان اختلاف نظرهایی وجود دارد.

مزار امام حسن عسکری^(ع) و امام سجاد^(ع) و امام محمد باقر^(ع) و امام جعفر صادق^(ع) و عموی پیامبر^(ص)

امام چهارم شیعیان
آغاز به کار:	سال 61 هجری قمری
پس از:	امام حسین(ع)
پیش از:	امام محمد باقر(ع)
پایان کار:	سال 95 هجری قمری

اطلاعات شخصی
نام(های):	علی ابن حسین
لقب(ها):	امام سجاد(ع) سیدالساجدین زین العابدین
وضعیت حیات:	به شهادت رسیده
تاریخ تولد:	۵ شعبان یا ۱۵ جمادی الثانی ۳۸ هجری قمری
محل تولد:	مدینه
تاریخ فوت:	۱۲ یا ۲۵ محرم سال ۹۴ یا ۹۵ هجری قمری
محل دفن:	قبرستان بقیع، مدینه
محل زندگی:	مدینه
نام پدر:	حسین ابن علی
نام مادر:	شهربانو

برخی تاریخ تولد علی ابن حسین را 15 جمادی‌الثانی می‌دانند. برخی دیگر نیز ولادت او را در پنجم و نهم شعبان معتبرتر می‌دانند.

نام مادر او شهربانو و نام پدر ایشان حسین بن علی امام دوم شیعیان است. او امام چهارم شیعیان و نوه علی ابن ابی‌طالب امام اول شیعیان و داماد حسن مجتبی امام دوم شیعیان می‌باشد.

همسر علی ابن حسین فاطمه دختر حسن بن علی و فرزندش امام محمد باقر^(ع) امام پنجم شیعیان است.

اقاب و کنیه

علی ابن حسین در میان شیعیان با نام امام سجاد نیز شهرت دارد. علت این لقب این است که او بسیار عبادت می‌کرد و زمان‌های طولانی به درگاه خدا در سجده بود. او همچنین دارای لقب زین‌العابدین می‌باشد که به معنی بهترین عبادت‌کنندگان است.

از دیگر القاب و کنیه‌های علی ابن حسین به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:

کنیه‌ها

• ابوالحسن
• ابوالحسین
• ابومحمد
• ابولقاسم
• ابوعبدالله

القاب

• سیدالساجدین
• سجاد
• ذو الثفنات
• هاشمی
• علوی
• مدنی
• قرشی
• علی‌اکبر

وی در زمان حیات خویش به القاب زیر شهرت داشت:

• علی‌الخیر
• علی‌الاصغر
• علی‌العابد

همسران و فرزندان

آنچه در منابع معتبر تاریخی و اسلامی آمده نشان می‌دهد که امام سجاد (ع) 15 فرزند داشته که شامل 11 پسر و 4 دختر است.

شیخ مفید و طبرسی در آثار خود همسران و فرزندان امام سجاد را به این ترتیب ذکر کرده‌اند:

1. همسر: ام عبدالله فرزند: امام محمد باقر(ع)
2. عبدالله، حسن و حسین اکبر
3. زید و عمر
4. علی و خدیجه
5. محمد اصغر

عاشورا

امام سجاد^(ع) یکی از همراهان امام حسین^(ع) در سال 61 در واقعه کربلا بود که در روز عاشورا در بستر بیماری بود و امکان شرکت در جنگ را نداشت و به اسارت درآمده توسط لشکریان یزید به شام برده شد.

یزید بن معاویه از اشراف و سران شام را فراخواند و به دور خود نشاند و دستور داد تا علی بن الحسین و سرها و اسرا نزد وی آورده شوند آن ها را در حالی که با طناب پیچیده شده بودند وارد کردند. علی بن حسین به او گفت: تو را به خدا ای یزید می دانی که اگر پیامبر ما را به چنین حال و روزی ببیند چه می کند؟ همهٔ حاضران به گریه افتادند. یزید دستور داد طناب ها را پاره کنند و وقتی که سرها را پیش پایش گذاردند شعری بر ضد حسین بن علی خواند و مجادله ای لفظی که به خشونت نیز کشیده شد مابین یزید بن معاویه و علی بن حسین روی داد. در شام امام سجاد در خطبه ای که در حظور یزید قرائت کرد مردم را از مصائبی که در کربلا به آنان گذشته آگاه کرد و همچنین باعث آگاهی مردم از جایگاه اهل بیت شدند. امام سجاد با این که پس از واقعه کربلا جامعه اسلامی را گرفتار ترس و یأس می دید و کسی را پیدا نمیکرد که تربیت کند و دانش های خود را به او بیاموزد، از پای ننشست و با دعا و نیایش مطالب عمیق و مضامین ارزنده و گرانقدری را به جامعه اسلامی به ویژه شیعیان منتقل ساخت.

شهادت

در تاریخ آمده است که به دستور ولید بن عبدالملک، با سم حسین ابن علی را مسموم کردند.

تاریخ دقیق شهادت امام سجاد(ع) روشن نیست؛ برخی آن را سال ۹۵ق[۱۶] و برخی دیگر ۹۴ق[۱۷] دانسته‌اند. درباره روز درگذشت امام سجاد(ع) هم اختلافاتی وجود دارد؛ از جمله شنبه[۱۸] ۱۲ محرم،[۱۹] و ۲۵ محرم.[۲۰] گزارش‌های دیگری نیز از جمله ۱۸،[۲۱] ۱۹، و ۲۲ محرم در منابع دیده می‌شود.[۲۲]

شهادت امام سجاد(ع)، به دستور و با سمّ گزارش شده است.[۲۳] مزار او در قبرستان بقیع کنار قبر امام حسن مجتبی(ع)،[۲۴] امام محمد باقر(ع) و امام جعفر صادق(ع) است. سن امام هنگام شهادت ۵۷ سال گفته شده است.[۲۵]

امامت امام سجاد(ع) با شهادت امام حسین(ع) در عاشورای سال ۶۱ قمری آغاز شد و تا زمان شهادتش، یعنی سال ۹۴ قمری یا سال ۹۵ قمری ادامه داشت. مدت امامت او را ۳۴ سال گفته‌اند.[۲۶]

بنابر روایاتی صریح در منابع شیعی، امام سجاد(ع) جانشین و وصی حسین بن علی(ع) است.[۲۷] در احادیث نقل شده از پیامبر(ص) درباره اسامی امامان شیعه هم نام امام سجاد(ع) در میان امامان آمده است.[۲۸] متکلمان شیعه مانند شیخ مفید، برتری علمی و عملی وی بر دیگران پس از پدرش را نخستین دلیل بر امامت وی دانسته‌اند.[۲۹]

حاکمان دوره امامت امام سجاد(ع)، عبارتند از: یزید بن معاویه (۶۱- ۶۴ق)، معاویة بن یزید (چند ماه از سال ۶۴ق)، مروان بن حکم (نه ماه از سال ۶۵ق)، عبدالملک بن مروان (۶۵- ۸۶ق) و ولید بن عبد الملک (۸۶- ۹۶ق).[۳۰]

واقعه کربلا و اسارت

مقالهٔ اصلی: واقعه کربلا

مورخان معتقدند امام سجاد(ع) در زمان واقعه کربلا و در روزی که امام حسین(ع) و یارانش به شهادت رسیدند، ۲۳ سال داشت.[۳۱] امام در آن روز امام به شدت بیمار بود به گونه‌ای که در مواردی که می‌خواستند او را به قتل برسانند،[۳۲] حمید بن مسلم با گفتن این جمله که او کودک است و (او را همین بیماری که دارد کفایت می‌کند.) مانع کشتن امام توسط سپاهیان شمر پس از شهادت امام حسین(ع) شد. براساس گزارش حمیدبن مسلم او پیوسته در خیمه از امام سجاد(ع) مراقبت کرده تا مانع کشتن او شده است.فلم أزل بهم حتّى دفعتُهم عنه[۳۳]