روانشناسی بالینی
روانشناسی بالینی (به انگلیسی: Clinical Psychology) شاخهای از روانشناسی است که در درک، پیشبینی و درمان نابهنجاری، ناتوانی و آشفتگیهای شناختی، هیجانی، زیستشناختی، روانشناختی، اجتماعی و رفتاری مؤثر است. اکثر کسانی که به رشته روانشناسی علاقه مند میشوند، به روانشناسی بالینی روی میآورند. این رشته با کاربرد اصول روانشناختی، به تشخیص و درمان مشکلات عاطفی و رفتاری میپردازد. از جمله این مشکلات میتوان به بیماریهای روانی، بزهکاری نوجوانان، رفتار جرمآفرین، اعتیاد دارویی، عقب ماندگی ذهنی، کشمکشهای زناشویی و خانوادگی و غیره اشاره نمود.
مصاحبه
مصاحبه در بین بقیه روشهای ارزیابی شخصیت افراد، دارای بیشترین اهمیت است. از طریق مصاحبه به اطلاعاتی میتوان دست یافت که با استفاده از روشهای دیگر امکان پذیر نیست. مصاحبه یکی از روشهای محبوب در روانشناسی بالینی است. همچنین دسترسی به این روش نسبت به دیگر روشها، آسانتر است.
روشهای برگذاری مصاحبه بالینی
- روش مستقیم: در این روش، روانشناس لیستی از پرسشهای خود تهیه میکند و در مصاحبه آنها را از بیمار میپرسد تا بتواند به جزئیات رفتاری او پی ببرد. با این روش ممکن است روانشناس بتواند اطلاعات زیادی را در مدت زمان محدودی جمع آوری کند اما این روش دارای ریسک بالایی میباشد. برای مثال ممکن است بیمار تصور کند که فقط باید به سوالات روانشناس پاسخ بدهد و اطلاعات مهمی که برای آن پرسشی طرح نشده را مطرح نکند. همچنین پرسشهای زیاد و سریع ممکن است بیمار را در حالت تدافعی قرار دهد و اورا از دادن اطلاعات کافی بازدارد.
- روش غیر مستقیم: در این روش بخش عمده مصاحبه بر عهده شخص بیمار است و روانشناس وظیفه دارد تا با دقت به سخنان او گوش دهد و سپس به طور غیر مستقیم، پرسشهایی را مطرح کند تا بتواند بیمار را به سمت موضوعات مهم و همچنین قابل بحث، هدایت کند. همچنین روانشناس به بیمار این اطمینان را میدهد که تنها وظیفه اش، کمک به او است.
مصاحبه تشخیصی
در مصاحبه تشخیصی، روانشناس بالینی دو دسته سوال از بیمار مطرح میکند و از طریق یک پارچه کردن دادههای مربوط به این فرآیند (که فرمول بندی موردی مینامند) به تشخیص نهایی میرسد. پس میتوان مصاحبه تشخیصی را نوعی فرمول بندی موردی ارزیابی نمود.