عضدالدوله دیلمی
عضدالدوله دیلمی یا عَضُدالدوله ابوشجاع پناهخسرو (فناخسرو) دیلمی متولد 324 ه.ق در اصفهان به عنوان پادشاه ایران در سلسله آل بویه بود. عضدالدوله دیلمی در تاریخ 337ه.ق بعد از عمادالدوله به پادشاهی رسید و تا تاریخ 372 ه.ق حکومت کرد. در این مدت مرکز حکومت او شیراز بود. سرانجام بعد از عضدالدوله دیلمی، شرفالدوله به پادشاهی رسید. او یکی از امیران خاندان بوئیان در ایران و عراق بود. او بزرگترین امیر این خاندان شمرده میشود. پناهخسرو در سال ۹۴۹ م. پس از درگذشت عمویش عمادالدوله علی، بنا به وصیت او، هنگامی که سیزده سال سن داشت در شیراز به تخت نشست. در این هنگام پدرش رکنالدوله حسن هنوز زنده بود. رکنالدوله وارث لقب امیرالامرایی بوئیان گردید و پناهخسرو عملاً تا مدتها نایب و عامل پدرش بوددر سال ۹۷۶ م. رکنالدوله حسن درگذشت و با وجود مقاومتهایی از سوی دیگر امیران بوئیان، ابو شجاع عضدالدوله وارث لقب امیرالامرایی گردید.
قلمرو
در منابع قلمرو حکومت عضدالدوله دیلمی 'فارس، کرمان، عراق و عمان' ذکر شده است.
درگذشت
عضدالدوله دیلمی سرانجام در تاریخ 372 ه.ق در بغداد درگذشت.