جیبوتی
جیبوتی، با نام رسمی جمهوری جیبوتی (به عربی: جمهوریة جیبوتی، به فرانسوی: République de Djibouti)، کشوری در شاخ آفریقا است که از جنوب با سومالی، از جنوب غربی با اتیوپی، از شمال با اریتره و از شرق با دریای سرخ و خلیج عدن همسایه است. این کشور مساحتی برابر با ۲۳٬۲۰۰ کیلومتر مربع دارد و از کشورهای کوچک آفریقا محسوب می‌شود. پایتخت این کشور شهر جیبوتی است.
| اطلاعات کشور | |
|---|---|
| نام کامل: | جمهوری جیبوتی |
| پایتخت: | جیبوتی |
| زبان(های) رسمی: | فرانسوی، عربی |
| دین(ها): | اسلام 94%، مسیحیت 6% |
| حکومت: | جمهوری واحد ریاست جمهوری تحت یک دیکتاتوری موروثی |
| مساحت: | 23,200 کیلومتر مربع |
| جمعیت: | 1,066,809 نفر (2024) |
| شاخص توسعه انسانی: | 0.509 |
| واحد پول: | فرانک جیبوتی (DJF) |
| منطقه زمانی: | یوتی‌سی 3+ |
| کد ایزو ۳۱۶۶: | DJ |
| دامنه سطح‌بالا: | dj. |
در دوران باستان، این سرزمین به همراه اتیوپی، اریتره و سومالی بخشی از سرزمین پونت بود. شهر زئیلای نزدیک، که اکنون در سومالی قرار دارد، مرکز سلطنت‌های قرون وسطایی عدال و افت بود. در اواخر قرن نوزدهم، سومالی فرانسه پس از امضای پیمان بین سلاطین حاکم و فرانسوی‌ها تأسیس شد و خط آهن آن به دیرداوا (و بعداً آدیس آبابا) امکان داد تا به سرعت جایگزین زئیلای به عنوان بندر جنوبی اتیوپی و اوگادن شود. در سال ۱۹۶۷، این مستعمره به قلمرو فرانسوی عفار و ایساس تغییر نام داد. یک دهه بعد، مردم جیبوتی برای استقلال رأی دادند. این به طور رسمی تأسیس جمهوری جیبوتی را نشان داد که به نام پایتخت آن نامگذاری شده بود. دولت جدید در سال اول خود به سازمان ملل پیوست. در اوایل دهه ۱۹۹۰، تنش‌ها بر سر نمایندگی دولت منجر به درگیری مسلحانه شد که در سال ۲۰۰۰ با توافق تقسیم قدرت بین حزب حاکم و مخالفان پایان یافت.
جیبوتی یک ملت چند قومیتی با جمعیتی حدود ۱٬۰۶۶٬۸۰۹ نفر در سرشماری انجام شده در ۲۰ مه ۲۰۲۴ است (کوچک‌ترین در سرزمین اصلی آفریقا). زبان‌های رسمی آن فرانسوی و عربی هستند و زبان‌های ملی آن عفار و سومالی هستند. حدود ۹۴ درصد جیبوتی‌ها به پیرو اسلام هستند که دین رسمی است و بیش از ۱۰۰۰ سال در این منطقه غالب بوده است. سومالی‌ها و عفار دو بزرگ‌ترین گروه‌های قومی را تشکیل می‌دهند که سابقاً اکثریت جمعیت را تشکیل می‌دهند. هر دو به زبانی از شاخه کوشیتی زبان‌های آفروآسیایی صحبت می‌کنند.
جیبوتی در نزدیکی برخی از پرترددترین مسیرهای کشتیرانی جهان قرار دارد و دسترسی به دریای سرخ و اقیانوس هند را کنترل می‌کند. این کشور به عنوان یک مرکز سوخت‌گیری و حمل‌ونقل کلیدی و بندر اصلی دریایی برای واردات و صادرات اتیوپی عمل می‌کند. این کشور یک مرکز تجاری در حال رشد است و محل استقرار چندین پایگاه نظامی خارجی است. سازمان بین‌المللی توسعه (IGAD) نیز دفتر مرکزی خود را در شهر جیبوتی دارد.