استخوان
استخوان ساختاری زنده و محکم در بدن انسانها و حیوانات است که به شکل داربستی مستحکم اندامها و ساختمان کلی بدن را حفظ میکند. استخوانها اشکال و انواع گوناگونی دارند که در بخشهای مختلف بدن وظایف متفاوتی را بر عهده دارند.
انواع استخوانهای مختلف بدن بسته به عملکرد خاص خود شکلهای متفاوتی دارند. اسکلت انسان چندین کارکرد مانند محافظت و تحمل وزن دارد. استخوان سخت است و بسیاری از عملکردهای آن به استحکام که مشخصه اصلی آن است بستگی دارد.
استخوانها اندامهای نیمه سفت، متخلخل و معدنی هستند که از سلولهایی در یک ماتریکس سخت تشکیل شدهاند و بخشی از اسکلت درونی مهرهداران را تشکیل میدهند. استخوانها برای حرکت، پشتیبانی و محافظت از بدن، تولید گلبولهای قرمز و سفید و ذخیره مواد معدنی در بدن فعالیت میکنند.
استخوان انسان
اسکلت انسان بالغ از ۲۰۶ استخوان تشکیل شده است. در بدو تولد، تقریباً ۲۷۰ استخوان وجود دارد که تعداد نهایی آن در بزرگسالان کاهش مییابد زیرا بخشی از این استخوانها در طول مراحل رشد و بلوغ اسکلتی به هم میپیوندند.
سلولهای استخوانی
سلولهای استخوانی به شرح زیرند»
استئوبلاستها
سلولهای مکعبی شکل که در یک لایه فشرده در امتداد سطح استخوان قرار گرفتهاند و ۴ تا ۶ درصد از کل سلولهای استخوانی را تشکیل میدهند. وظیفه اصلی آنها تشکیل بافت استخوانی جدید است.
استئوکلاستها
سلولهای بزرگی هستند که وظیفه اصلی آنها حل کردن و بازجذب بافت استخوانی است. منشاء این سلولها گلبولهای سفید خون است. استئوکلاستها به طور مداوم بافت استخوانی قدیمی را تجزیه کرده و دوباره جذب میکنند.
استئوسیتها
اکثر سلولهای استخوانی را تشکیل میدهند. هر استئوسیت در یک فضای کوچک توسط بافت استخوانی احاطه شده. استئوسیتها ۹۰ تا ۹۵ درصد از سلولهای بافت استخوانی را تشکیل میدهند و عمر طولانی تا ۲۵ سال دارند.
سلولهای استخوان ساز
سلولهای بنیادی هستند که در بافت استخوان یافت میشوند و از سلولهای پیشساز استخوان در مغز استخوان سرچشمه میگیرند.
انواع استخوان
بر اساس بافت:
- استخوان فشرده
- استخوان اسفنجی
از نظر شکل ظاهری
استخوانهای صاف:
- استخوانهای جمجمه
- استخوانهای دندهها
- استخوان جناغ سینه
- استخوان کتف
- استخوان لگن
استخوانهای بلند:
- استخوان بازو
- استخوان زند زیرین
- استخوان زند زبرین
- استخوان نازکنی
- استخوان درشتنی
- استخوان ران
- استخوانهای انگشتان
- استخوانهای بند انگشتان
استخوانهای کوتاه
استخوانهای کنجدی:
- در زانو، کشکک
- در دست، دو استخوان سزاموئید
- در مچ دست، پیزیفرم مچ
- در پا، اولین استخوان متاتارس