سوء هاضمه
سوء هاضمه یکی از شایع ترین بیماری‌های گوارشی است که بسیاری از افراد در طول زندگی خود آن را تجربه می‌کنند. این عارضه گاهی می‌تواند نشانه بیماری مانند زخم معده، رفلاکس معده به مری یا بیماری کیسه صفرا باشد. اگر به طور مکرر درد یا ناراحتی در بالای شکم خود احساس می‌کنید، احتمال دارد دچار سو هاضمه شده باشید.
طبق آماری که در آمریکا به دست آمده است، حدود ۲۵٪ از مردم هرساله این عارضه را تجربه می‌کنند. این مشکل می‌تواند هر چند وقت یک بار تکرار شده یا اغلب باعث ناراحتی معده شود. برخی افراد این عارضه را با سوزش سر دل اشتباه می‌گیرند. اما آنها متفاوت بوده و سوزش سردل در بالای قفسه سینه به وجود می‌آید.
علل سوء هاضمه یا ناراحتی معده
1. پرخوری
2. خوردن غذای چرب
3. مصرف زیاد کافئین،الکل یا شکلات
4. مصرف سیگار
5. اضطراب
برخی بیماری‌های گوارشی یا دیگر بیماری‌ها
1. زخم معده
2. رفلاکس معده
3. سرطان معده
4. عفونت معده
5. سنگ کیسه صفرا
6. انسداد روده
7. بارداری
8. بیماری سلیاک
9. یبوست
10. گاستروپارزی (در این شرایط معده به‌درستی تخلیه نمی‌شود. بیشتر در افراد مبتلا به دیابت اتفاق میفتد.)
11. پانکراتیت مزمن
12. مصرف برخی داروها از جمله آسپرین، استروژن، استروئید، تیروئید و ...
علائم سوء هاضمه
- سیری زودهنگام در طول غذا خوردن: بلافاصله بعد از شروع غذا احساس سیری می‌کنید؛ درحالی‌که بیشتر غذای خود را نخورده‌اید و نمی‌توانید آن را تمام کنید.
- احساس پری بعد از غذا: بعد از خوردن غذا احساس سیری ناراحت‌کننده بوده و بیشتر از حد معمول طول می‌کشد.
- احساس ناراحتی در قسمت بالای شکم: درد معده یا درد خفیف تا شدیدی که معمولا از پایین سینه تا ناف احساس می‌شود.
- سوزش در قسمت بالای شکم: در قسمت پایین سینه تا ناف احساس سوزش یا گرما می‌کنید.
- احساس نفخ: در قسمت بالای شکم احساس سفتی یا ناراحتی می‌کنید.
- حالت تهوع: احساس می‌کنید که می‌خواهید استفراغ کنید.
تشخیص سوء هاضمه
برای تشخیص سوء هاضمه پزشک یک معاینه کلی انجام داده و در مورد سوابق پزشکی و علائم از شما سوالاتی می‌کند. اگر این عارضه خفیف باشد، این ارزیابی برای تشخیص کافی است. اما اگر علائم شدیدی مانند کاهش وزن یا استفراغ مکرر را تجربه کنید یا بالای ۵۵ سال باشید، آزمایش‌های زیر انجام می‌شوند.
- آزمایش خون: برای بررسی کم‌خونی و سایر اختلالات متابولیک آزمایش خون انجام می‌شود. ممکن است پزشک برای بررسی عملکرد کلیه، کبد یا تیروئید آزمایش را تجویز کند.
- تست تنفس و آزمایش مدفوع: برای تشخیص هلیکوباکترپیلوری این دو آزمایش انجام می‌شود. این باکتری با زخم معده مرتبط است.
- آندوسکوپی: برای افرادی که علائم پایدار داشته یا سن بالایی دارند، برای بررسی ناهنجاری‌ها در دستگاه گوارش فوقانی آندوسکوپی انجام شده و نمونه‌ای از بافت برداشته می‌شود.
- تست تصویربرداری: برای بررسی مشکلاتی مانند انسداد روده باید تصویربرداری با اشعه ایکس یا سی‌تی‌اسکن انجام شود.
پیشگیری از سوء هاضمه
- وعده‌های غذایی خود را کوچک کرده و در چند وعده بخورید تا هضم آنها راحت‌تر باشد.
- آهسته غذا بخورید.
- از خوردن غذاهایی که اسید زیادی دارند، مانند گوجه‌فرنگی و مرکبات دوری کنید.
- مصرف نوشیدنی‌های حاوی کافئین را تا حد ممکن کاهش دهید.
- اگر به دلیل استرس دچار سو هاضمه می‌شوید، روش‌های مدیریت استرس را یاد بگیرید.
- سیگار را ترک کنید. زیرا سیگار پوشش داخلی معده را تحریک می‌کند.
- الکل پوشش معده را تحریک می‌کند. باید از مصرف آن دوری کنید.
- لباس‌های تنگ نپوشید. این نوع لباس‌ها به معده فشار وارد کرده و باعث ورود محتویات معده به مری می‌شود.
- با شکم پر ورزش نکنید. حداقل یک ساعت بعد از غذا فعالیت بدنی داشته باشید.
- بعد از خوردن غذا دراز نکشید.
- حداقل سه ساعت قبل از خواب غذا نخورید.