درخواست اصلاح

الل

از دانشنامه ویکیدا
نسخهٔ تاریخ ‏۵ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۰۳:۱۸ توسط AMIR (بحث | مشارکت‌ها)

الل (به انگلیسی: Allele) یا دگره به معنای متقابل یا دوجانبه است. هر ژن بر روی کروموزوم جایگاه ویژه‌ای دارد در این جایگاه ویژه نوکلئوتیدها چیده شده‌اند که به آن توالی اسید نوکلئیک می‌گویند. الل در حقیقت ژن کنترل‌کنندهٔ یک صفت است که در یک جایگاه مشخص روی کروموزوم قرار گرفته. الل‌هایی که در جایگاه مشابه هم روی کروموزوم‌های همتا قرار گرفته‌اند یک صفت را کنترل می‌کنند. مثلاً صفت بیولوژیکی شکل نخود است و صافی و چروکی دو الل برای این صفت محسوب مي‌شوند. الل‌های صافی و  چروکی توسط دو واریانت ژن دخیل در ساخت نشاسته تعیین می‌شوند.

نمایی از جایگاه های دو آلل رنگ گل
نمایی از جایگاه های دو آلل رنگ گل

در نخود، الل صاف‌بودن نخود، نسخه‌اي صحیح و فعال ژن است. الل دوم (براي چروکی) هنگامی پدیدار می‌شود که ژن غيرفعال باشد. واژه الل به شکل‌های مختلف صفت بیولوژیکی و نه به واریانت‌های ژنی باز می‌گردد. امروزه همچنين دو نسخه از ژن بعنوان الل شناخته می‌شوند.

بین الل‌ها سه رابطهٔ «بارز و نهفتگی»، «بارزیت ناقص» و «هم‌توان» برقرار است.