اصفهان
اصفهان، با نام‌های کهن گابا، گابیه، گابیان، گبی، گی، جی، اسپادانا، سپهان، اسپهان، سپاهان، اصفاهان، صفاهان و اصبهان، با وسعت 551 کیلومتر مربع، در فاصله ۴۳۵ کیلومتری از پایتخت ایران قرار دارد.
| اطلاعات استان | |
|---|---|
| کشور: | ایران |
| تأسیس: | 1291 خورشیدی قبل از 430 (میلادی) |
| مرکز: | اصفهان |
| تعداد شهرستان‌ها: | 24 |
| استاندار: | سید رضا مرتضوی (از 11 مهر 1400) |
| مساحت: | 107045 کیلومتر مربع |
| جمعیت: | شهر: 2,861,260 نفر در 1401 استان اصفهان: 6,120,850 نفر در 1401 |
| تراکم جمعیت: | تراکم جمعیت بر کیلومتر مربع 47.8 نفر است. |
| منطقه زمانی: | یوتی‌سی +۰۳:۳۰ (ساعت رسمی ایران) |
| پلاک خودرو: | ایران43-23-13-53-67 |
| زبان‌های اصلی: | مردم استان اصفهان به زبان فارسی با لهجه‌های اصفهانی، نایینی، نطنزی، خوانساری، گرجی، خوری، کاشانی، اردستانی، جندقی، گزی، فریدنی، لری سخن می‌گویند. |
| پیش‌شماره تلفنی: | پیش شماره و کد شهر اصفهان ۰۳۱ است. |
استان اصفهان با جمعیت حدود ۳ میلیون نفر به عنوان سومین شهر پرجمعیت ایران شناخته می‌شود. وجود آثار تاریخی بسیاری در این شهر سبب شده تا در سال ۲۰۰۶ استان اصفهان به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام معرفی گردد.
جغرافیا استان اصفهان
استان اصفهان با مساحت ۱۰۷۰۴۵ کیلومتر مربع ( معادل ۶/۵۷ درصد از مساحت کشور) بین ۳۰ درجه و ۴۲ دقیقه تا ۳۴ درجه و ۲۷ دقیقه عرض شمالی و ۴۹ درجه و ۳۸ دقیقه تا ۵۵ درجه و ۳۲ دقیقه طول شرقی در بخش مرکزی ایران در جلگه‌ای حاصلخیز واقع شده و می‌توان گفت اکثر شهرها و روستاهای آن حاصل جریان زاینده رود می‌باشند.
تقسیمات استان اصفهان
بر اساس آخرین تقسیمات کشوری استان اصفهان دارای ۲۴ شهرستان، ۵۱ بخش، ۱۰۶ شهر و و ۱۳۱ دهستان میباشد.
جمعیت استان اصفهان
جمعیت استان اصفهان طبق نتایج سرشماری نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۰، برابر با ۴۸۱۵۸۶۳ نفر، شامل ۲۴۵۱۶۴۷ نفر مرد و ۲۳۶۴۲۱۶ نفر زن بوده که در ۱۴۱۰۲۳۶ خانوار زندگی می‌کنند.
جمعیت ساکن در نقاط شهری ۴۱۱۱۳۵۵ نفر و جمعیت ساکن در نقاط روستایی ۷۰۴۵۰۸ نفر میباشد.
آب و هوای استان اصفهان
آب و هوای استان از نوع بیابانی است که وجود رشته کوه‌های زاگرس در قسمت غرب آن مانع نفوذ رطوبت به نواحی مرکزی و شرق استان می‌گردد. از طرفی وجود نواحی پست و کویری شرق استان هوای بخش وسیعی از آن را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد.
متوسط بارش سالیانه استان ۱۶۰ میلیمتر و متوسط بارش شهر اصفهان حدود ۱۲۰ میلیمتر است. تنوع رژیم حرارتی در استان تحت تاثیر مناطق کوهستانی و کویری و وزش بادهای غربی است به طوری که میانگین درجه حرارت سالانه در مناطق غرب و جنوب به حدود ۴ درجه سانتیگراد می‌رسد. در بین مناطق استان، خور با میانگین دمای سالانه ۱۹/۵ درجه سانتیگراد گرم‌ترین و سمیرم با دمای میانگین سالانه ۱۰/۶ درجه سانتیگراد سردترین منطقه استان اصفهان میباشد.
اقوام استان اصفهان
مردم استان اصفهان ترکیبی از اقوام مختلفی است که در طول تاریخ و با روی کار آمدن حکومت‌های مختلف، به منظور انجام فعالیت‌های مختلف اقتصادی، بازرگانی و صنعتی وارد این سرزمین شده و در آن ساکن شده‌اند. البته اقوام دیگری نیز در این استان ساکن هستند که به ترتیب جمعیت عبارتند از: پارس‌ها و لر‌های بختیاری، لرها، ترک‌ها، ارمنی‌ها، گرجی‌ها، یهودی‌ها، کولی‌ها و عرب‌ها. همچنین مسیحیان، کلیمیان و زرتشتیان نیز اقلیت‌های غالب توده مردمی استان اصفهان را تشکیل می‌دهند.
آثار مهم تاریخی استان اصفهان
به طور کلی آثار مهم تاریخی در شهر اصفهان عبارتند از میدان امام یا نقش جهان، کاخ عالی قاپو، چهلستون، منارجنبان، مدرسه چهارباغ یا سلطانی، مسجد امام، مسجد شیخ لطف الله، کلیسا وگنجینه وانک، سی وسه پل یا پل الله وردیخان، پل خواجو و بازار اصفهان؛ از جمله نقاط دیدنی این شهر مسجد جامع، سردرقیصریه، کاخ هشت بهشت تالار اشرف, بقعه بابا رکن الدین، امامزاده اسماعیل، هارون ولایت، مناره چهل دختران و نقاط تفریحی بیشماری از جمله بوستان شهری ملت، آیینه خانه، باغ پرندگان و باغ گل‌ها میباشد. اصفهان امروز یکى از شهرهاى بزرگ و سیاحتى ایران و جهان است.