بابلسر
بابلسر یکی از شهرهای ساحلی استان مازندران در شمال ایران است. این شهر، مرکز شهرستان بابلسر، در مصب رودخانه بابلرود واقع شده و با مساحتی حدود ۱۳۵۰ هکتار، در مختصات جغرافیایی ۵۲ درجه و ۳۹ دقیقه و ۳۰ ثانیه طول شرقی و ۳۶ درجه و ۴۳ دقیقه عرض شمالی قرار دارد. بابلسر با جمعیتی بالغ بر ۵۹,۹۶۶ نفر (بر اساس سرشماری ۱۳۹۵) یکی از شهرهای مهم مازندران به شمار میرود و به دلیل پیشینه تاریخی و موقعیت بندری خود در گذشته، از اهمیت ویژهای برخوردار است.
پیشینه تاریخی
بابلسر در دوران باستان با نام «مانداگارسیس» شناخته میشد؛ بندری کوچک میان رودهای چرینداس (بابلرود) و استارتو (رود چالوس) که برخی آن را همان بابلسر امروزی میدانند. در دوره اسلامی، این شهر به «مشهدسر» شهرت یافت و بهعنوان یکی از بندرهای طبرستان، نقش تجاری مهمی ایفا کرد. در عصر قاجار، بابلسر بندری فعال برای تجارت با روسیه بود و کمپانیهایی نظیر «قفقاز و مرکوری» در آن فعالیت داشتند. ناصرالدین شاه از پل چوبی بلند بابلرود و کاروانسرایی که به دستور او ساخته شده بود، یاد کرده است. با این حال، پس از انقلاب اکتبر روسیه، اهمیت تجاری آن کاهش یافت و بندر انزلی جایگزین آن شد.
نامشناسی
نام قدیمی بابلسر، «مشهدسر»، احتمالاً به امامزاده ابراهیم ابوجواب، زیارتگاهی که پیش از شکلگیری شهر در این منطقه وجود داشت، بازمیگردد. برخی معتقدند نام اولیه «مشهد سبز» بوده که به تدریج به «مشهدسر» تغییر یافته است. ناصرالدین شاه در سفرنامه خود (۱۲۹۲ قمری) از کتیبههای قدیمی این امامزاده و بنای منبتکاریشده آن سخن گفته که قدمت تاریخی منطقه را تأیید میکند.
جغرافیا و اقلیم
بابلسر در منطقه جلگهای و ساحلی قرار دارد و با شیب ملایمی از البرز به سوی دریای مازندران امتداد مییابد. ارتفاع آن ۲۱ متر پایینتر از سطح دریاهای آزاد و ۷ متر بالاتر از سطح دریای مازندران است. آبوهوای این شهر معتدل و مرطوب بوده و میانگین دمای سالانه آن ۱۷.۵ درجه سانتیگراد، بارش سالانه ۸۸۹ میلیمتر و رطوبت ۸۲ درصد است. بادهای محلی مانند دشتوا، خزری و گلهوا نیز از ویژگیهای اقلیمی این منطقه هستند.
مردمشناسی
ساکنان بابلسر عمدتاً از قومیت طبری با ریشه در قوم باستانی تپوری هستند. زبان رایج در این شهر گویش بابلسری است که شاخهای از زبان مازندرانی محسوب میشود و پیوند نزدیکی با گویش بابلی دارد.
مراکز مهم
بابلسر میزبان نهادهایی چون پدافند هوایی شمال ایران، دانشگاه مازندران (بزرگترین دانشگاه دولتی استان)، اداره شیلات مازندران و بقعه امامزاده ابراهیم است که قدمتی به دوره تیموری (سال ۸۴۱ قمری) دارد و از جاذبههای مذهبی و تاریخی شهر به شمار میرود.