برازیلیا
برازیلیا (به پرتغالی: Brasília) پایتخت فدرال برزیل و مرکز دولت منطقه فدرال این کشور است. این شهر که در منطقه مرتفع مرکزی-غربی برزیل قرار دارد، در تاریخ ۲۱ آوریل ۱۹۶۰ به دستور رئیسجمهور ژوسلینو کوبیتچک تأسیس شد تا جایگزین ریودوژانیرو بهعنوان پایتخت کشور شود. برازیلیا با جمعیتی حدود ۲.۸ میلیون نفر، سومین شهر پرجمعیت برزیل پس از سائوپائولو و ریودوژانیرو است و در میان شهرهای بزرگ آمریکای لاتین، بالاترین تولید ناخالص داخلی سرانه را داراست.
طراحی شهر
برازیلیا شهری جدید و برنامهریزیشده است که در سال ۱۹۵۶ توسط لوسیو کاستا (طراح شهر)، اسکار نیمایر (معمار) و ژواکیم کاردوزو (مهندس سازه) طراحی شد تا پایتخت را به مکانی مرکزیتر منتقل کند. طراحی منظر این شهر توسط روبرتو بورل مارکس انجام شد. ساختار شهر بهصورت بلوکهای شمارهگذاریشده و بخشهایی با کاربریهای مشخص مانند بخش هتلها، بانکها و سفارتخانهها تقسیمبندی شده است. برازیلیا در سال ۱۹۸۷ به دلیل معماری مدرن و برنامهریزی شهری خلاقانهاش در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد و در اکتبر ۲۰۱۷ با عنوان «شهر طراحی» به شبکه شهرهای خلاق یونسکو پیوست.
نقش سیاسی
برازیلیا بهخاطر معماری مدرن و سفیدرنگش که توسط اسکار نیمایر طراحی شده، شهرت دارد. این شهر میزبان هر سه قوه اصلی دولت فدرال برزیل (اجرایی، مقننه و قضایی) و همچنین ۱۲۴ سفارتخانه خارجی است. فرودگاه بینالمللی برازیلیا که سومین فرودگاه پرتردد برزیل محسوب میشود، ارتباط آن را با سایر شهرهای بزرگ برزیل و برخی مقاصد بینالمللی برقرار میکند. این شهر همچنین میزبان رویدادهای مهمی مانند جام جهانی فوتبال ۲۰۱۴، برخی بازیهای فوتبال المپیک تابستانی ۲۰۱۶ و جام کنفدراسیونها ۲۰۱۳ بوده است.
ساختار و وضعیت قانونی
برازیلیا به شکل یک هواپیما طراحی شده است؛ محور اصلی آن، معروف به محور یادبود، شامل دو خیابان عریض است که پارکی بزرگ را در بر میگیرند و در بخش «کابین خلبان»، میدان سه قدرت قرار دارد که به نام سه قوه دولتی اطرافش نامگذاری شده است. برخلاف دیگر شهرهای برزیل، برازیلیا یک منطقه اداری است و نه یک شهرداری. نام «برازیلیا» اغلب به کل منطقه فدرال اشاره دارد که شامل ۳۵ منطقه اداری است. منطقه اصلی شهر (پلانو پیلوتو) محل ساختمانهای دولتی است، اما کل منطقه فدرال بهعنوان شهر برازیلیا شناخته میشود و دولت محلی، این منطقه بهاضافه ۱۲ شهر اطراف در ایالت گویاس را بهعنوان کلانشهر برازیلیا تعریف میکند.