تایپه
تایپه (به چینی: 臺北 یا 台北؛ پین‌یین: Táiběi) پایتخت تایوان است. این شهر در شمال تایوان واقع شده و به‌عنوان بخشی از شهرداری شهر نیو تایپه در حدود ۲۵ کیلومتری جنوب غربی شهر بندری کیلونگ در شمال قرار دارد. بیشتر مناطق تایپه بر روی حوضه تایپه، که بستر یک دریاچه باستانی است، بنا شده و توسط دره‌های نسبتاً باریک رودخانه‌های کیلونگ و شین‌دیان احاطه شده است. این دو رودخانه در مرز غربی شهر به هم می‌پیوندند و رودخانه تامسوی را تشکیل می‌دهند.
جمعیت
شهرداری تایپه با جمعیتی تخمینی بالغ بر ۲,۴۹۴,۸۱۳ نفر (مارس ۲۰۲۳) هسته اصلی منطقه کلان‌شهری تایپه-کیلونگ، معروف به «تایپه بزرگ»، را تشکیل می‌دهد که شامل شهرهای مجاور تایپه جدید و کیلونگ با جمعیتی حدود ۷,۰۴۷,۵۵۹ نفر است و چهلمین منطقه شهری پرجمعیت جهان به شمار می‌رود. حدود یک‌سوم شهروندان تایوانی در این منطقه کلان‌شهری زندگی می‌کنند. نام «تایپه» گاهی به کل منطقه کلانشهر و گاهی فقط به خود شهرداری اشاره دارد.
اهمیت تاریخی-سیاسی
تایپه از سال ۱۸۸۷ مرکز سیاسی جزیره بوده است؛ ابتدا در دوره سلسله چینگ تا سال ۱۸۹۵ و سپس از ۱۹۴۵ تا ۱۹۵۶ تحت دولت جمهوری چین (ROC). در فاصله ۱۸۹۵ تا ۱۹۴۵، در زمان حاکمیت ژاپن، این شهر مرکز دولت‌کل تایوان بود. از سال ۱۹۴۹، تایپه به‌عنوان مقر اصلی دولت مرکزی جمهوری چین شناخته شد و در اول ژوئیه ۱۹۶۷ از یک شهر استانی به اولین شهرداری ویژه (که آن زمان تحت عنوان شهرداری تحت کنترل یوان شناخته می‌شد) ارتقا یافت.
نقش اقتصادی و فرهنگی
تایپه مرکز اقتصادی، سیاسی، آموزشی و فرهنگی تایوان است و به‌عنوان یک «شهر آلفا منها» رتبه‌بندی شده است. این شهر بخش مهمی از یک منطقه صنعتی پیشرفته را تشکیل می‌دهد. شبکه‌ای از راه‌آهن، بزرگراه‌ها، فرودگاه‌ها و خطوط اتوبوس، تایپه را به تمام نقاط جزیره متصل می‌کند و دو فرودگاه سونگ‌شان و تائویوان به آن خدمات‌رسانی می‌کنند. تایپه میزبان جاذبه‌های معماری و فرهنگی برجسته‌ای مانند تایپه ۱۰۱ (که زمانی بلندترین ساختمان جهان بود)، یادبود چیانگ کای-شک، معبد دالونگ‌دونگ بائوآن، معبد شینگ تیان، معبد لونگ‌شان مانکا، موزه کاخ ملی، ساختمان دفتر ریاست‌جمهوری، مهمان‌خانه تایپه و معبد ژینان است. مناطق خرید مانند شیمندینگ و بازارهای شبانه متعدد نیز در سراسر شهر پراکنده‌اند. ویژگی‌های طبیعی شامل مائوکنگ، یانگ‌مینگ‌شان و چشمه‌های آب گرم است.
جایگاه بین‌المللی
در گزارش‌های خبری به زبان انگلیسی، نام تایپه اغلب به‌عنوان نماینده دولت مرکزی حاکم بر منطقه تایوان استفاده می‌شود. به دلیل وضعیت سیاسی مبهم تایوان در سطح بین‌المللی، اصطلاح «چین تایپه» به‌طور مکرر به‌عنوان مترادفی برای کل کشور به کار می‌رود؛ مثلاً در مشارکت نمایندگان دولتی تایوان در سازمان‌های بین‌المللی یا حضور ورزشکاران این کشور در رویدادهای ورزشی جهانی، از جمله المپیک.