تسمه تایم
تسمه تایم (به انگلیسی: Timing belt) که به به ان تسمهٔ زمانبندی یا تسمهٔ تایمینگ هم میگویند، تسمهای دندانهدار و بخشی از موتور احتراق داخلی است که زمانبندی سوپاپهای موتور را کنترل میکند و برای هماهنگکردن زمان باز و بسته شدن سوپاپها حرکت میللنگ را به میلبادامک منتقل میکند. در برخی از موتورها برای این کار به جای تسمه، چرخدنده به کار میرود.
وظایف و اهمیت
این قطعه میل لنگ خودرو را به میل سوپاپ یا سوپاپها متصل میکند. تا ۴ عمل اصلی موتور یعنی مکش، تراکم، انفجار و تخلیه صورت گیرد. وظیفه تسمه تایم تنظیم زمان صحیح باز و بسته شدن سوپاپها ست، یعنی سوپاپها را به چرخش درآورده و کنترل میکند.
ایجاد هرگونه نقص مانند لقی یا پارگی در آن، مشکلات جدی برای خودرو پیش خواهد آمد. اولین بخشی هم که با مشکلات ناشی از نقص تسمه تایم دستوپنجه نرم خواهد کرد، موتور و عملیات احتراق سوخت خواهد بود.
محل قرارگیری
در خودروهای مختلف محل قرارگیری میل سوپاپ با یکدیگر متفاوت است ولی در اکثر موارد این قطعه در سر سیلندر خودرو جایگذاری شده است. به طور کلی سرعت گردش میل سوپاپ به میزان نصف سرعت گردش میل لنگ است و وظیفه تسمه تایم در این موقعیت، تنظیم زمان صحیح باز و بسته شدن سوپاپ ها بسته به موقعیت مناسب پیستونها است.
تاریخچه
اولین تسمه تایم شناخته شده سال ۱۹۴۵ استفاده شد و سال ۱۹۵۴، بیل دوین آمریکایی اولین پیشرانه مجهز به تسمه تایم را اختراع کرد. سال ۱۹۶۶، پیشرانه خطی شش سیلندر پونتیاک مجهز به تسمه تایم برای زمانبندی میلبادامک اولین بار در خودرویی تولید انبوه بهکار رفت. اوایل دهه ۱۹۶۰، پیشرانه فیات ۱۲۴ مجهز به دو میلبادامک تولید شد و از تسمه تایم برای زمانبندی دقیق میلبادامک و میللنگ استفاده میکرد. سال ۱۹۶۶، واکسهال موتورز تولید پیشرانه چهار سیلندر میلبادامک مجهز به تسمه تایم را آغاز کرد. این پیکربندی تا امروز در خودروها استفاده میشود.