جوانه
در گیاهشناسی، جوانه گیاهی شامل هر ساقه گیاه به همراه پیوستهای آن مانند برگها، جوانههای جانبی، ساقههای گلدهنده و جوانههای گل است. رشد جدیدی که از جوانه زدن دانه شروع میشود و به سمت بالا رشد میکند، یک جوانه است که برگها در آن توسعه مییابند. در بهار، جوانههای گیاهان دائمی، رشد جدیدی هستند که از خاک در گیاهان علفی بیرون میآید یا رشد جدید ساقه یا گل در گیاهان چوبی است.
در گفتار روزمره، جوانهها معمولاً هممعنی با ساقهها به کار میروند. ساقهها که جزء اصلی جوانهها هستند، محوری برای جوانهها، میوهها و برگها فراهم میکنند.
جوانههای جوان اغلب توسط حیوانات خورده میشوند زیرا الیاف در رشد جدید هنوز به تکمیل دیوارههای سلولی ثانویه نرسیدهاند، به همین دلیل جوانههای جوان نرمتر و قابل جویدن و هضم آسانتری دارند. با رشد و پیر شدن جوانهها، سلولها دیوارههای سلولی ثانویهای ایجاد میکنند که ساختار سخت و مقاومی دارند. برخی از گیاهان (مانند سرخس) سموم تولید میکنند که جوانههایشان را غیرقابل خوردن یا کمتر خوشمزه میکند.
انواع جوانههای گیاهان چوبی
بسیاری از گیاهان چوبی دارای جوانههای کوتاه و بلند متمایز هستند. در برخی از گیاهان دانهدار، جوانههای کوتاه که به آنها جوانههای میوهای یا جوانههای پربار نیز گفته میشود، بیشتر گلها و میوهها را تولید میکنند. الگوی مشابهی در برخی از مخروطیان و جینکگو نیز وجود دارد، هرچند که "جوانههای کوتاه" در برخی از جنسها مانند Picea به قدری کوچک هستند که ممکن است به اشتباه به عنوان بخشی از برگهایی که تولید کردهاند تلقی شوند.
پدیده مرتبط با آن، تنوع فصلی برگها است که شامل برگهای متفاوت به وضوح از رشد بهاری و رشد بعدی لاماس میشود. در حالی که رشد بهاری عمدتاً از جوانههایی که در فصل قبل تشکیل شدهاند نشأت میگیرد و اغلب شامل گلها است، رشد لاماس معمولاً شامل جوانههای بلند میشود.