خمینی‌شهر
خمینی‌شهر که پیش‌تر با نام‌های همایون‌شهر، سده و ماربین شناخته می‌شد، مرکز شهرستان خمینی‌شهر در استان اصفهان است. این شهر در 10 کیلومتری غرب اصفهان و در دامنه کوه‌های زاگرس واقع شده است. جمعیت این شهر در سرشماری سال 1395 برابر با ۲۴۷٬۱۲۸ نفر بوده است و از این حیث سومین شهر استان اصفهان محسوب می‌شود.
نام‌شناسی
خمینی‌شهر، که در گذشته با نام‌های ماربین، مهرین، مهربین، سده و همایون‌شهر شناخته می‌شد، قدمتی دیرینه دارد و در طول تاریخ فراز و نشیب‌های زیادی را پشت سر گذاشته است.
نام‌گذاری این منطقه به نام ماربین یا مهرین یا مهربین به دوران باستان باز می‌گردد. در آن زمان، بنایی بر روی عارضه طبیعی معروف به کوه آتشگاه تاسیس شد.
واژه سده پس از عصر صفوی و به‌واسطه وجود سه دِه "ورنوسفادران" و "فروشان" و "خوزان" به این منطقه اطلاق شده است.
در دوران قاجار، بلوک هفتم اصفهان به دهستان تبدیل شد و سده به‌عنوان مرکزیت دهستان ماربین انتخاب گردید. در سال 1326، دهستان ماربین به بخش ماربین ارتقا یافت.
در سال 1337، نام سده به همایون‌شهر تغییر یافت. پس از انقلاب اسلامی، بخش ماربین به شهرستان تبدیل شد و نام همایون‌شهر به خمینی‌شهر تغییر کرد.
آب و هوا
خمینی‌شهر دارای اقلیمی نیمه خشک و نیمه بیابانی است. تابستان‌های خمینی‌شهر گرم و خشک هستند. در گرم‌ترین روزهای تابستان، دمای هوا می‌تواند تا 40 درجه سانتی‌گراد نیز برسد. در مقابل، زمستان‌های این شهر سرد و نسبتاً مرطوب هستند. در سردترین روزهای زمستان، دمای هوا به طور میانگین به 5 درجه سانتی‌گراد زیر صفر می‌رسد.
میانگین بارش سالانه در خمینی‌شهر حدود 140 میلی‌متر است. این میزان بارش در طول سال به‌طور نامنظم توزیع می‌شود و بیشتر بارش‌ها در فصل‌های پاییز و زمستان رخ می‌دهد.
بناهای تاریخی
خمینی‌شهر با قدمتی دیرینه، میزبان بناهای تاریخی متعددی است. برخی از مهم‌ترین بناهای تاریخی خمینی‌شهر عبارتند از:
- کوه آتشگاه
- غار دستکند قهرمان در کوه لادُر
- خانه تاریخی زهتاب خوزان
- عصارخانه صفوی محله گارسله در بازار قدیم ورنوسفادران
- ایوان گزیها جنب امامزاده سید محمد
- مجموعه حمامهای اندوآن
- مجموعه حمامهای گاردر
- مسجد زنجیری پنج شنبه بازار
- مسجد گلوله
- مسجد آخوند
- مسجد ملا محسن
- گورستان ورنوسفادران
- مسجد لادره
- مسجد ملاحیدر علی
- مسجد گاردر
- خانه مجیر
- مسجد آقا علی اکبر
مراکز آموزش عالی
خمینی‌شهر، به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین شهرهای استان اصفهان، از امکانات خوبی در زمینه آموزش عالی برخوردار است.
وجود دانشگاه‌هایی مانند دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی‌شهر، دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشگاه پیام نور اصفهان، و همچنین شهرک علمی و تحقیقاتی استان اصفهان، این شهرستان را به مرکزی مهم برای آموزش عالی و پژوهش تبدیل کرده است.
علاوه بر این، خمینی‌شهر میزبان اولین پارک رشد علم و فناوری یونسکو در خاورمیانه است و دانشگاه‌هایی مانند راغب اصفهانی، فیض الاسلام، پالایش، جهاد دانشگاهی و پیام نور نیز در این شهرستان فعالیت می‌کنند.