سودان جنوبی
سودان جنوبی (به انگلیسی: South Sudan) با نام رسمی جمهوری سودان جنوبی کشوری در مرکز قاره آفریقا است. این کشور در ۹ جولای ۲۰۱۱ میلادی از سودان استقلال یافت و سازمان ملل متحد استقلال سودان جنوبی را به رسمیت شناخت. سودان جنوبی ۶۱۹٬۷۴۵ کیلومتر مربع مساحت دارد و در سال 2024 جمعیت آن 12,703,714 نفر برآورد می‌شود. جوبا پایتخت و بزرگترین شهر سودان جنوبی است.
| اطلاعات کشور | |
|---|---|
| نام کامل: | جمهوری سودان جنوبی |
| پایتخت: | جوبا |
| زبان(های) رسمی: | انگلیسی |
| دین(ها): | مسیحیت 60.5%، باورهای محلی 32.9%، 6.2% اسلام |
| حکومت: | فدرالیسم نظام ریاستی جمهوری |
| مساحت: | 619,745 کیلومتر مربع |
| جمعیت: | 12,703,714 نفر (2024) |
| شاخص توسعه انسانی: | 0.381 |
| واحد پول: | پوند سودان جنوبی (SSP) |
| منطقه زمانی: | یوتی‌سی +2 |
| پیش‌شماره تلفنی: | 211+ |
| کد ایزو ۳۱۶۶: | SS |
| دامنه سطح‌بالا: | ss. |
جغرافیا
این کشور همسایه سودان در شمال، اتیوپی در شرق، جمهوری دموکراتیک کنگو، اوگاندا و کنیا در جنوب و جمهوری آفریقای مرکزی در غرب است. سودان جنوبی دارای چشم‌اندازی متنوع از دشت‌های وسیع و فلات‌ها، ساواناهای خشک و گرمسیری، دشت‌های سیلابی داخلی و کوه‌های جنگلی است. رود نیل عارضه فیزیکی-جغرافیایی تعریف‌کننده این کشور است که از جنوب به شمال در مرکز آن جریان دارد و یک باتلاق بزرگ به نام سود را ایجاد می‌کند.
تاریخ
سودان تحت حکومت مصر تحت سلسله محمد علی و به عنوان یک کنفدراسیون انگلیس-مصر اداره می‌شد تا زمانی که سودان در سال ۱۹۵۶ استقلال یافت. پس از جنگ داخلی اول سودان، منطقه خودمختار جنوب سودان در سال ۱۹۷۲ تشکیل شد و تا سال ۱۹۸۳ ادامه یافت. جنگ داخلی دوم سودان در سال ۱۹۸۳ آغاز شد و در سال ۲۰۰۵ با توافق صلح جامع پایان یافت. در همان سال، خودمختاری جنوب سودان با تشکیل دولت خودمختار جنوب سودان بازگردانده شد. سودان جنوبی در ۹ ژوئیه ۲۰۱۱، پس از حمایت ۹۸.۸ درصدی برای استقلال در یک همه‌پرسی ژانویه ۲۰۱۱، به یک کشور مستقل تبدیل شد. این کشور جدیدترین کشور دارای به رسمیت شناختن گسترده تا سال ۲۰۲۴ است.
شرایط سیاسی و اجتماعی
سودان جنوبی از سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۰ به جنگ داخلی فرو رفت و شاهد نقض گسترده حقوق بشر از جمله آوارگی اجباری، کشتارهای قومی و کشتار روزنامه‌نگاران توسط طرف‌های مختلف بود. از آن زمان تاکنون توسط یک ائتلاف تشکیل شده توسط رهبران جناح‌های سابق جنگنده، سالوا کییر مایاردیت و ریک ماشار اداره می‌شود. این کشور همچنان از جنگ بهبود می‌یابد در حالی که با خشونت‌های قومی مستمر و سیستماتیک مواجه است.
سودان جنوبی عضو سازمان ملل متحد، اتحادیه آفریقا، جامعه شرق آفریقا و سازمان بین‌المللی توسعه است. این کشور یکی از کم‌توسعه‌ترین کشورهای جهان است و از نظر شاخص توسعه انسانی (پس از سومالی) و تولید ناخالص داخلی سرانه (پس از سیرالئون، افغانستان و بوروندی) رتبه دوم را دارد.
جمعیت‌شناسی
جمعیت سودان جنوبی عمدتاً از مردم نیلوتیک تشکیل شده است که طیف وسیعی از گروه‌های قومی، قبیله‌ای و زبانی را در بر می‌گیرد. از نظر جمعیت‌شناختی، این کشور یکی از جوان‌ترین ملت‌های جهان است و تقریباً نیمی از مردم آن زیر ۱۸ سال دارند. اکثریت جمعیت کشور به مسیحیت یا باورهای بومی سنتی مختلف پایبند هستند و اقلیتی قابل توجه از مسلمانان نیز در این کشور زندگی می‌کنند.