عملیات مسلم بن عقیل
عملیات مسلم بن عقیل، از جمله عملیات های نیمه گسترده ایی است که با فرماندهی مشترک سپاه پاسداران و ارتش جمهوری اسلامی ایران در روز نهم مهرماه 1361، با رمز «یا اباالفضل العباس» در جبهه میانی جنگ و منطقه سومار اجرا شد.[۱]
اهداف
مهم ترین هدف از طراحی و اجرای این عملیات: تصرف همه بلندی‌های مشرف به شهر مندلی عراق و تامین جبهه میانی، آزادسازی بخشی از خاک ایران و پس زدن عراق از غرب شهر سومار بود.
خلاصه
عملیات مسلم بن عقیل پس از شناسایی منطقه و طراحی دقیق، در ساعت 47 دقیقه بامداد روز نهم مهرماه سال 61 در دو مرحله و در هفت روز شروع شد. فرماندهی این عملیات به عهده شهید حاج محمد ابراهیم همت بود. عملیات پس از دعای کمیل و دعای توسل رزمندگان اسلام شروع شد.
بعد از عملیات رمضان در دشت شرق بصره به دلیل استقرار و تمرکز قوا و مانور زرهی نیروهای عراقی، رزمندگان ایرانی به دنبال شناسایی منطقه کوهستانی و راه های تحت فشار گذاشتن ارتش بودند. از آنجا که هدف از اجرای عملیات مسلم بن عقیل، تصرف همه ارتفاعات مشرف به شهر مندل بود، منطقه سومار به عنوان قلب جبهه میانی انتخاب شد. منطقه سومار از شمال به نفت شهر، از غرب به مندلی، از جنوب به میمک و از شرق به گیلان غرب منتهی می شد.
رزمندگان اسلام در عملیات مسلم بن عقیل که مدت هفت روز و در 2 مرحله انجام شد موفق شدند حدود 150 کیلومتر از خاک ایران را آزاد و حدود 30 کیلومتر مربع از خاک عراق را تصرف کنند. نیروهای ایرانی در مرحله اول عملیات با سرعت عمل بالایی موفق به پیشروی در منطقه عملیاتی شدند و با وجود تپه های بلند در این ارتفاعات دقایقی بعد از شروع عملیات با عبور از میادین مین و سیم خاردارهای زیاد به اهداف تعیین شده رسیدند. به طوری که بعد از گذشت 15 دقیقه از شروع عملیات، ارتفاعات کیسکه تا کله شوان فتح شد و ارتفاعات قلعه مین تا سمت راست تنگه جوق از ارتفاعات مثلثی آزاد شد. اما در مرحله بعدی به دلیل پاتک مواضع دشمن نتواستند پیشروی سریعی داشته باشند. با اینحال، توانستند ضمن تامین دشت سومار، روی ارتفاعات کیسکه و کهنه ریگ مستقر شده و بر تنگه های مرزی نیز مسلط گردند.
نتایج
مهم ترین دستاورد عملیات مسلم بن عقیل شامل: آزادسازی ارتفاعات کهنه ریگ و کیسکه در منطقه سومار، آزادسازی 150 کیلومتر از خاک سرزمین ایران اسلامی، انهدام 15 دستگاه تانک، بیش از 3 عراده توپخانه، 20 دستگاه خودرو، 3 دستگاه لودر، 3 قبضه کاتیوشا به همراه 7 فروند هواپیمای بود. همچنین تعداد سک دستگاه رادار، یک دستگاه ردیاب صوتی توپخانه، 3 دستگاه بولدوزر و بولدوزر دی-8 و چند قبضه توپ 100 میلیمتری به غنیمت نیروهای ایرانی درآمد.