درخواست اصلاح

موسیقی

از دانشنامه ویکیدا
(تغییرمسیر از موسیقی‌)

موسیقی یا خُنیا یا موزیک یک از انواع هنر است که از چند عنصر اصلی به نام صدا و سکوت تشکیل می‌شود. در موسیقی زیروبمی و ضرب‌آهنگ موثرترین ارکان هستند این ارکان به ترتیب تعیین‌کننده‌ی ملودی و هارمونی و ریتم موسیقی هستند.

تندیس بیستمین جشنواره موسیقی فجر
تندیس بیستمین جشنواره موسیقی فجر

به زبان ساده‌تر، موسیقی موسیقی هنر بیان احساسات انسانی به وسیله صداها است. مهم‌ترین عوامل تشکیل دهنده ی موسیقی صدا و ضرب‌آهنگ هستند. صدا نتیجه حرکت ارتعاشی است که توسط گوش احساس می شود. صداهایی که دارای ارتعاشات نامنظم باشند صداهای غیرموسیقیایی و آنهایی که متناوب بوده و دارای ارتعاشات منظم هستند و از اجسام کشسان با شرایط ویژه تولید می‌شوند صداهای موسیقیایی نامیده می‌شوند.

موسیقی در میان هنرها گاه در دسته هنرهای شنیداری، گاه در دسته هنرهای زیبا و گاه در دسته هنرهای نمایشی دسته‌بندی می‌شود.

موسیقی غالبا با استفاده از یک یا چند ساز نواخته‌می‌شود و ممکن است که با خواندن و نوایی همراه باشد یا به صورت مجزا و بی‌کلام اجرا شود.

انواع موسیقی

موسیقی انواع مختلفی دارد که به روش های مختلفی دسته‌بندی‌ می‌شود.

برخی از این دسته‌بندی‌ها را در ادامه می‌خوانید: بر اساس کلام یا ساز :

  • موسیقی کلامی
  • موسیقی بی‌کلام

بر اساس دوره تاریخی

  • موسیقی قرون وسطی
  • موسیقی رنسانس
  • موسیقی دوره باروک
  • موسیقی کلاسیک
  • موسیقی رومانتیک
  • موسیقی مدرن
  • موسیقی معاصر

بر اساس آواشناسی

  • کوانتو تونیک
  • استریم تونیک

بر اساس گامها:

  • گام کروماتیک
  • گام دیاتونیک

بر اساس نت‌ها

  • پنتاتونیک یا پنج صدایی
  • مونوتونیک یا تک صدایی
  • هگزاتونیک

بر اساس ضرباهنگ

  • موسیقی بی‌ضرب
  • موسیقی آهنگین یا رِنگ
  • لارگو
  • آداجیو
  • پرستو
  • آلگرو
  • آندانته
  • آلگرتو

بر اساس منطقه و اقلیم

  • موسیقی بومی
  • موسیقی نواحی
  • موسیقی شرقی
  • موسیقی غربی
  • موسیقی ایرانی
  • موسیقی عربی
  • موسیقی فلامنکو
  • موسیقی کانتری
  • و...

بر اساس خاستگاه معنایی-کلامی و اجتماعی

بر اساس کاربرد

  • موسیقی درمانی
  • موسیقی رقص
  • موسیقی فیلم
  • موسیقی نظامی

بر اساس سازها

  • موسیقی تک سازی
  • موسیقی سمفونیک
  • موسیقی اپرا
  • دو نوازی
  • سه نوازی
  • چهارنوازی
  • موسیقی تلفیقی
  • موسیقی ضربی
  • موسیقی آرشه‌ای
  • موسیقی آوایی

بر اساس فرم موسیقی

  • سونات
  • سمفونی
  • پرلود
  • مینوئت
  • پیشنوا
  • کنسرتو
  • لایتموتیف یا نغمه

بر اساس دستگاه یا مقام

  • برای موسیقی سنتی ایرانی هفت دستگاه به همراه ۵ آواز برمی‌شمارند مانند: دستگاه ماهور، دستگاه شور، آواز بیات ترک. هر دستگاه می‌تواند تعدادی «گوشه» داشته باشد. همچنین در موسیقی ایرانی ۱۲ مقام برشمرده‌اند مانند مقام راست، زیر، اصفهان، حجاز.