میاندوآب
میاندوآب، شهری در جنوب استان آذربایجان غربی، در شمال غربی ایران واقع شده است. این شهر با فاصله 143 کیلومتری از ارومیه، مرکز شهرستان میاندوآب است و در جنوب استان قرار گرفته است.
میاندوآب به شهر رودخانههای پرآب معروف است. این شهر در جنوب دریاچه ارومیه و میان دو رود زرینهرود و سیمینهرود واقع شده و محل تلاقی استانهای آذربایجان غربی و شرقی محسوب میشود.
دوچرخهسواری در این شهر قدمت زیادی دارد و میاندوآب به شهر دوچرخه ایران معروف است. اکثر اهالی میاندوآب مردم آذربایجانی هستند و به زبان ترکی آذربایجانی تکلم میکنند. در سرشماری سال ۱۳۹۵، جمعیّت شهر میاندوآب 134٬425 نفر اعلام شده که بر این اساس پنجمین شهر پرجمعیت استان آذربایجان غربی به حساب میآید.
نامشناسی
نام قدیمی شهر مرحمتآباد بوده است که به دلیل اهدای زمینهای آن از سوی ناصرالدین شاه به فرزند دوست علی خان معیرالممالک به این نام خوانده شد.
نام کنونی این شهر نیز به خاطر موقعیت آن میان دو رود زرینهرود و سیمینهرود است.
تاریخچه
میاندوآب و حومه آن در دنیای قدیم یکی از مناطق پررونق محسوب میشده است. نخستین سند معتبر به دست آمده که مربوط به منطقه میاندوآب باشد، سنگ نبشتهای به زبان اورارتویی است که در شمال غرب شهر در نزدیکی روستای داش تپه میباشد.
اولین مدرک کتبی که به وجود شهر امروزی میاندوآب اشاره میکند، مربوط به زمان فتحعلی شاه قاجار است. سیاحان اروپایی که در دوره قاجار از این منطقه دیدن میکردند، در سفرنامههای خود به میاندوآب اشاره کردهاند. تا سال 1309 شمسی، میاندوآب مرکز ناحیه مرحمتآباد و از توابع مراغه بود.
در زمان قاجار، آغامحمدخان قاجار پس از ویران کردن کامل شهر کرمان و کور کردن تمام مردم آن، هزار نفر از جوانان این شهر را به سرکردگی مرتضیقلیخان کرمانی به تهران فرستاد و سپس آنها را به میاندوآب، سراب و برخی نقاط دیگر آذربایجان تبعید کرد. این کرمانیها پس از چند نسل در جمعیت این شهرها حل شدند. حتی در میاندوآب از دیرباز محلههایی به نام محله کرمانیها، سیرجانیها، زرند، راهبُر و لکها وجود دارد.
تا چندی پیش، طایفهای در میاندوآب به زبان فارسی با لهجه کرمانی صحبت میکردند و از تاریخ نیاکان خود آگاه بودند.
اقتصاد
میاندوآب از نظر جمعیت و اهمیت، یکی از بزرگترین و مهمترین شهرهای آذربایجان غربی است. این شهرستان تنها شهرستانی در ایران است که نسبت جمعیت شهری و روستایی آن تقریباً برابر است. میاندوآب، چهارمین دشت حاصلخیز کشور محسوب میشود و بعد از ارومیه، بزرگترین تولیدکننده محصولات کشاورزی در آذربایجان غربی و یکی از قطبهای اصلی استان در امر تولید است.
جایگاه ارتباطی، نظامی و راهبردی میاندوآب در سطح منطقه شمال غرب کشور ویژه است. این شهر به دلیل واقع شدن در مسیر راه تبریز ـ مراغه ـ سنندج و ارومیه و تهران و پیوند دادن استانهای آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی و زنجان و کردستان، اهمیت و نقش مهمی دارد.
سوغات میاندوآب چغندر، قند و شکر، سیب، هلو و انگور است.
گردشگری
آثار تاریخی
- پل میرزا رسول
- پل کوسالار
- مسجد طاق
- تپه باستانی روستای داش تپه
- مجاری صخرهای معروف به چهل پله
- امامزاده تاجن علی
- قلعه هلاکو
- آرامگاه ملا شهاب الدین
- قلعه حسینآباد
- قلعه خرابه
- قزل قلعه (قزون ۷ و ۸ هـ. ق)
- دلیک داش (دوره تاریخی)