موسیقی‌دان
موسیقی‌دان یا نوازنده یا ساززن (به انگلیسی: musician) به فردی اطلاق می‌شود که توانایی آهنگسازی، رهبری یا اجرای موسیقی را دارد. بر اساس گزارش خدمات کاریابی ایالات متحده، "موسیقی‌دان" اصطلاحی کلی برای کسی است که موسیقی را به عنوان حرفه دنبال می‌کند. موسیقی‌دانان شامل ترانه‌سرایانی که موسیقی و اشعار را می‌نویسند، رهبرانی که اجرای موسیقی را هدایت می‌کنند و اجراکنندگانی که برای مخاطب می‌نوازند یا می‌خوانند، هستند. موسیقی‌دانان می‌توانند به تنهایی یا به عنوان بخشی از یک گروه، بند یا ارکستر اجرا کنند. برخی از موسیقی‌دانان در یک سبک موسیقی تخصص دارند، در حالی که برخی دیگر بسته به فرهنگ و پیشینه خود در سبک‌های مختلف می‌نوازند.
نوازنده
نوازنده کسی است که ساز موسیقی می‌نوازد.
پیشینه نوازندگی در ایران
فریدون جنیدی در کتاب «نوای خوش ایران» می‌نویسد: خنیاگر در زبان پهلوی هونیاک کر، و با تخفیف هونیاکر بوده‌است. این واژه از ریشه "هو" به معنی اندیشه نیک و "نیاک" به معنی نوای خوش گرفته شده است. از مهم‌ترین مُهرنگاره‌های خنیاگری در جهان، مهرنگاره‌ای در چوغامیش (خوزستان فعلی) است که در سال‌های ۱۹۶۱–۱۹۶۶ میلادی کشف شده‌است. این مهرنگاره ۳۴۰۰ ساله، سیمایی از بزم رامشگران را نشان می‌دهد که هر کدام سازی می‌نوازند، از جمله چنگ، شیپور، تنبک و آواز.
نام نوازندگان
در فارسی، نوازنده سازهای سنتی با پسوند «-زن» (مانند تارزن، نی‌زن) یا «-نواز» (مانند نی‌نواز) شناخته می‌شوند. اما نام نوازندگان سازهای غربی بیشتر با پسوند «-یست» (مانند ویولونیست، ساکسوفونیست) بیان می‌شود. فهرستی از نام نوازندگان سازهای مختلف به شرح زیر است:
- ابوا: ابویست
- ارگ: ارگانیست، ارگ‌زن، ارگ‌نواز
- باسون: باسونیست
- باندورا: باندوریست
- بوزوکی: بوزوکی‌زن
- پرکاشن: پرکاشنیست
- پیانو: پیانیست
- ترومبون: ترومبونیست
- ترومپت: ترومپت‌نواز
- توبا: توبیست، توبانواز
- درامز: درامر
- رکوردر: رکوردرنواز
- سازهای الکترونیک: نوازنده سازهای الکترونیک
- ساکسوفون: ساکسوفونیست
- سیتار: سیتاریست، سیتارزن، سیتارنواز
- فلوت: فلوتیست، فلوت‌زن، فلوت‌نواز
- کلارینت: کلارینتیست
- کنترباس و گیتار بیس: بیسیست
- کیبورد: کیبوردر
- گیتار: گیتاریست
- ماندولین: ماندولین‌زن، ماندولینیست
- هارپ: هارپیست، چنگ نواز
- هورن: هورنیست
- ویولن: ویولنیست، ویولن‌زن، ویولن‌نواز
- ویولن‌سل: ویولن‌سلیست