وکیل
وکیل هر شخصی که با دیگری قرارداد وکالت امضا کرده باشد، می تواند تحت عنوان مفهوم وکیل شناسایی شود و آن شخصی است که به وکالت از شخص دیگری در دادگاهها و دادسراها و سایر مراجع قضایی حاضر می شود و دفاع از موکل خود را بر عهده می گیرد، به عبارتی دیگر نماینده یا جانشین کسی است که از طرف شخص دیگری - حقوقی یا حقیقی - به موجب عقد وکالت برای انجام کاری مأمور میشود.[۱]
| پیشه | |
|---|---|
| نامها | دادخواه، دادگستر، وکیل مدافع، وکیل دادگستری |
| زمینههای فعالیت | حقوق |
| توصیف | |
| مهارتها | مهارتهای تحلیلیتفکر نقادانهحقوقپژوهش حقوقیتوانمندیهای کلامی و نوشتاریاخلاق حقوقی |
| حقوق | |
| زمینه کاری | دادگاه، حکومت، مؤسسه حقوقی، سازمان مردمنهاد، کمک حقوقی، ابرشرکت مسئولان حقوقی شرکتها |
| امور وابسنه | دادیار، قاضی، حقوقدان، مدافع، وکیل مدافع، دادستان، استاد حقوق، دفتر اسناد رسمی، دادرس، سیاستمدار، مشاور حقوقی شرکتهای تجاری و سازمانها |
انواع وکالت
وکالت مطلق
یعنی این که شخصی را برای تمام امور شخص دیگری را وکالت کند (فروش یا خرید یا پرداخت هزینه خانواده ……) که وکیل نیازی به اجازه از موکل خود را ندارد.
وکالت مقید
مورد وکالت معین است و وکیل باید در همان مورد معین، عمل نماید. (صرفاً خرید خانه یا فروش ماشین و…..)
مورد وکالت باید امری باشد که به موجب قانون یا طبیعتاً در انحصار شخص نباشد و خود شخص موکل بتواند آن را انجام دهد.
خصوصیات وکیل
وکیل به عنوان شخصی که در دادگاه حاضر میشود میبایست از یک سری از خصوصیات و ویژگیها بهرهمند باشد که در ادامه به معرفی این خصوصیات و ویژگیهای وکیل میپردازیم:
- وکیل دادگاه باید از سطح دانش و تخصص بالایی برخوردار بوده و با تمامی قوانین و مقررات موجود در حیطه پرونده آشنا باشد.
- وکیل دادگاه باید علاوه بر دانش بالای خود از اطلاعات روزآمد و جدید برخوردار بوده و بتواند دانش خود را با شرایط روز تطبیق بدهد.
- وکیل دادگاه باید علاوه بر دانش و علم نظری آکادمیک ، از تجربه فراوانی برخوردار بوده و راه و رسم دفاع از حقوق موکل در دادگاه را بلد باشد.
- وکیل دادگاه باید پایبند به شرافت ، اخلاق ، وجدان و تعهد کاری باشد و به این لحاظ پاسخگوی موکل خود باشد؛ حتی وکیل معاضدتی که در موارد عدم بضاعت مالی موکل از طرف دادگاه برای وی تعیین می شود.
- وکیل دادگستری نمی تواند از اسرار موکل خود و اطلاعاتی که به عنوان مشکل حقوقی به وی ارجاع داده است سوء استفاده کرده و از اسرار موکل به ضرر وی استفاده نماید.
- وکیل دادگستری باید به کلیه تعهداتی که در قبال موکل خود نموده پایبند بوده و از تمام تلاش خود برای دفاع از موکل خود استفاده نماید و تا پایان مراحل رسیدگی به دعوا و اعتراض به آن با موکل همراهی نماید.
شیوههای وکالت
شیوههای وکالت در دادگاه از انواع مختلفی برخوردار است که در ادمه به شرح سه مورد از آنها میپردازیم:
انتخابی
در مواردی به کار میرود که شخصی، وکیل خود را انتخاب و با انعقاد قرارداد وکالت از او میخواهد وکالت او را برای دفاع از حقش در مراجع قضایی برعهده بگیرد.
تسخیری
در مواردی که دعوایی کیفری جریان داشته و علیرغم ضروری بودن حضور وکیل، در دادرسی و محاکمات، به دلیل امتناع متهم از اخذ وکیل یا نداشتن توانایی مالی برای این کار، وکیلی برای دفاع از متهم وارد پرونده نشدهاست که در این صورت به تشخیص دادگاه، از بین وکلای دادگستری وکیل رایگان برای او گرفته میشود.
معاضدتی
در مواردی که اشخاص برای دفاع از حقوق خود در دعاوی حقوقی نیاز به وکالت داشته باشند ولی توان مالی انتخاب وکیل را نداشته باشند با تشخیص اداره معاضدت مرکز وکلای قوه قضاییه و کانون وکلای دادگستری، وکیلی به صورت رایگان دفاع از حقوق شخص مُعسِر را برعهده میگیرد.