کلاه پهلوی (مجموعه تلویزیونی)
کلاه پهلوی یک مجموعه تلویزیونی ایرانی در ژانر تاریخی به کارگردانی سید ضیاءالدین دری و تهیهکنندگی محمدرضا تختکشیان است که برای پخش از شبکه اول سیما تولید شد. ساخت این سریال یک دهه به طول انجامید و بخشهای زیادی از آن در شهرک سینمایی غزالی و شهر ساوه فیلمبرداری شدهاست.
خلاصه داستان کلاه پهلوی
داستان این مجموعه درباره جوانی ایرانی به نام فرخ باستانی است که از طبقه فقیر جامعه برخاسته است. او پس از تحصیل در مدرسه دارالفنون تهران، به منظور ادامه تحصیل به پاریس میرود. در پاریس، که پس از جنگ جهانی اول با مشکلات زیادی روبرو است، فرخ تحت فشارهای زیادی قرار میگیرد. طی ماجراهایی، او با دختری ایرانی ـ فرانسوی به نام بلانش که پدرش فرانسوی و مادرش ایرانی است، آشنا میشود و با او ازدواج میکند.
فرخ با تحصیلات و تجربیاتی که در پاریس کسب کرده است، موفق میشود به سمت منشیگری حسن تقیزاده، سفیر وقت ایران در پاریس، منصوب شود. پس از بازگشت به ایران، علی اصغر حکمت و محمود جم، مقامات حکومتی، او را به عنوان فرماندار شهری کوچک به نام سامان منصوب میکنند.
در این شهر کویری و مذهبی، فرخ با تغییرات زیادی در زندگی سنتی مردم روبرو میشود. او به مرور زمان بافت سنتی شهر را تخریب کرده و خیابانها و مغازههای مدرن را جایگزین آنها میکند. همسر فرانسوی فرخ، بلانش، با حضورش در این شهر مذهبی باعث ایجاد تحولات زیادی میشود. ماجراها با صدور فرمان کشف حجاب اجباری شدت میگیرد و زندگی فرخ دستخوش تغییرات بیشتری میشود. در پایان، او تصمیم میگیرد بلانش را طلاق دهد و زندگیاش در مسیر جدیدی قرار میگیرد.
این مجموعه با نمایش روند تغییرات اجتماعی، فرهنگی و سیاسی دوران پهلوی اول و تأثیرات این تحولات بر زندگی مردم، به یکی از پربحثترین سریالهای تاریخی ایران تبدیل شد.
بازیگران داستان کلاه پهلوی
بازیگران نقشهای اصلی
- امیر علی دانایی در نقش فرخ باستانی (فرماندار سامان، منشی سید حسن تقی زاده، همسر اول بلانش، همسر شادی مستشارنیا و معشوقه وندی سیمسون)
- نگین محسنی در نقش بلانش (همسر اول فرخ باستانی، همسر دوم کریم وطن پرست، برادرزاده ی تره گانو، خواهر خواندهٔ ژان، ناتالی و آلن و صاحب مزون مادام بلانش)
- بهاره کیان افشار در نقش شادی مستشارنیا (همسر دوم فرخ باستانی)
- امین حیایی در نقش کریم ننه کوکب/کریم سورچی/کریم وطن پرست (نوکر نظام صمصامی، شاگرد مؤید، منشی فرخ باستانی، رئیس نظمیهٔ سامان، همسر اول عالیه و همسر دوم بلانش)
- محمدرضا شریفی نیا در نقش سید میرزا رضا تدین
- داریوش فرهنگ در نقش نظام صمصامی/صمصام خان (همسر مه لقا، پدر حسام صمصامی و ارباب سابق کریم وطن پرست)
- مریلا زارعی در نقش فروغ (همسر سید میرزا رضا تدین)
- شقایق فراهانی در نقش مه لقا (همسر نظام صمصامی، مادر حسام صمصامی، مدیر کانون بانوان سامان و معشوقه ژان)
بازیگران نقشهای تاریخی
- قطب الدین صادقی در نقش سید حسن تقی زاده (وزیر مختار ایران در فرانسه)
- فرهاد آئیش در نقش سرپاس مختاری (رئیس شهربانی کل کشور)
- رضا فیاضی در نقش علی اصغر حکمت (وزیر فرهنگ و معارف دولت فروغی)
- جمشید شاه محمدی در نقش مستشارنیا (سفیر کبیر ایران در ترکیه، همسر مهر آفرین مستشارنیا و پدر شادی مستشارنیا)
- غلامرضا علی اکبری در نقش محتشم السلطنه اسفندیاری (سفیر کبیر و وزیر خارجهٔ ایران)
- پاول بندی در نقش ریدر بولارد (سفیر انگلیس در ایران)
- مایک پاور در نقش پروفسور آرتور پوپ (باستانشناس آمریکایی)
- سینا نجات نعمت در نقش صادق هدایت
- نانسی تات در نقش فیلیس اکرمن (باستانشناس آمریکایی و همسر پروفسور پوپ)
- ژان-مارک مایوری در نقش آلبر لوبرن (رئیسجمهور فرانسه)
- داریوش پیرو در نقش حسین علاء (سفیر ایران در فرانسه)
- اسفندیار مهرتاش در نقش فرخی یزدی (شاعر و روزنامهنگار آزادیخواه)
- پرویز نیک نژاد در نقش دکتر تقی ارانی (فعال سیاسی کمونیست)
- حسام بیگدلو در نقش عبدالصمد کامبخش (فعال سیاسی چپ)
- عبدالله اسفندیاری در نقش شیخ الاسلام عبدالکریم حائری یزدی (بنیانگذار حوزهٔ علمیهٔ قم)
- تینو صالحی در نقش سید روح الله خمینی در جوانی
بازیگران نقشهای مکمل
- رضا کیانیان در نقش حاجی خان
- داوود رشیدی در نقش موسیو آلفونس (کشیش فرانسوی)
- سیروس گرجستانی در نقش یاور نیکوکار (رئیس نظمیهٔ سامان)
- عباس امیری مقدم در نقش آقا ذبیح الله توکلی (همسر قدسی، پدر امیر توکلی و نفیسه توکلی، دوست سید میرزا رضا تدین، سید علی و نظام صمصامی)
- سارا خوئینی ها در نقش عالیه/عالیه مفتش/فرخ لقا/ویدا شاهانی (خدمتکار فرمانداری، همسر اول کریم وطن پرست، همسر اول سیروس دژاکام، مادر سپیده دژاکام و صاحب مزون پاریس)
- ماه چهره خلیلی در نقش وندی سیمسون (کارمند سفارت انگلیس در ایران و معشوقه فرخ باستانی)
- فخرالدین صدیقشریف در نقش آقای احسان (قاضی سامان)
- داریوش کاردان در نقش جوانشیر (مقام ارشد ادارهٔ سیاسی شهربانی)
- ثریا قاسمی در نقش مرصع خانم (مادر میرزا رضا تدین)
- گوهر خیراندیش در نقش مهر آفرین مستشارنیا (مادر شادی مستشارنیا)
- حسام نواب صفوی در نقش سیروس دژاکام (شوهر دوم عالیه و بنکدار کریم وطن پرست)
- مایکل روب در نقش ترهگانو (پدر خواندهٔ بلانش)
- فردریک گوئیلاوت در نقش آلن (برادر ژان)
- ماری بندیکت روی در نقش بندیکت (صاحب خانهٔ فرخ باستانی در پاریس)
- رحمان باقریان در نقش آسید علی (دوست سید میرزا رضا تدین و آسیابان)
- فرشید ابراهیمیان در نقش مؤید (رئیس ادارهٔ فرهنگ اوقاف و صنایع مستظرفهٔ سامان، استاد کریم وطن پرست و پدر پری و پریوش)
- بیوک میرزایی در نقش ماشاء الله (همسر فخر السادات و دوست نظام صمصامی، داوود و سید میرزا رضا تدین)
- مهدی تقینیا در نقش داوود (دوست نظام صمصامی، ماشاء الله و سید میرزا رضا تدین)
- صالح میرزا آقایی در نقش ژان (برادر خواندهٔ بلانش)
- آنا نعمتی در نقش زرین تاج تربیت (مدیر کانون بانوان)
- امیرحسین آرمان در نقش امیر توکلی (پسر ذبیح الله توکلی)
- آناهیتا دری در نقش تهمینه سهرابی (معلم مدرسهٔ سامان)
- نیلوفر خوشخلق در نقش فاطمه السادات تدین (خواهر سید میرزا رضا تدین و همسر سید اکبر)
- شهره لرستانی در نقش شایسته (همسر جوانشیر)
- مریم بوبانی در نقش آغا بیبی (دایهٔ نظام صمصامی)
- نادیا دلدار گلچین در نقش آسیه (همسر سید علی)
- نادر سلیمانی در نقش رضا شوفر
- سپند امیرسلیمانی در نقش بهرام (کلاه فروش)
- شهروز ابراهیمی در نقش خسرو (عکاس)
- کاظم افرندنیا در نقش افراسیابی (معاون ادارهٔ سیاسی)
- اکبر رحمتی در نقش مش جعفر (خدمتکار نظام صمصامی)
- رحمان حسینی در نقش آقای سلامت
- جواد زیتونی در نقش مظفر (رفتگر سامان)
- محمد حاجحسینی در نقش مُلا احمد (کسبهٔ بازار)
- آزیتا ترکاشوند در نقش فخری سادات (همسر ماشاءالله خان)
- حنانه شهشهانی در نقش پریوش (دختر مؤید و همسر بهرام)
- رز رضوی در نقش نفیسه توکلی (دختر ذبیح الله توکلی)
- مژگان ربانی در نقش توران (خواهر داوود خان)
- مژگان جودی در نقش جیران (کارمند سفارت ترکیه در ایران)
- فرحناز منافی ظاهر در نقش قدسی (همسر ذبیح الله توکلی)
- تورج فرامرزیان در نقش یعقوب
- مسعود سخایی در نقش کمالی (دستیار جوانشیر)
- مهیار پورحسابی در نقش جوهر
- علی پیشدادیان در نقش بیگدلی
- کامبیز زندی در نقش استوار کرمانی
- سعید جم در نقش مش علی صفر
- آن ژاک در نقش مدیر مدرسهٔ آلیانس
- ورونیکا درییر در نقش ناتالی (خواهر خواندهٔ بلانش)
- ژان-کلود وویسون در نقش موسیو بودار (وزیر مختار فرانسه در ایران)
- مهدی آگاهی در نقش اصغری
- مسعود حجازیمهر در نقش سید اکبر (همسر فاطمه تدین)
- پرویز عاشورنیا در نقش مشدعلی (سرایدار تولیدی لباس)
- ابراهیم بحرالعلومی در نقش حاج حسین (کسبهٔ بازار)
- کیانوش گرامی در نقش اسی (سرکردهٔ اوباش)
- فرامرز روشنایی در نقش شهباز (معاون ادارهٔ شهربانی سامان)
- سید عبدالحسین حجتالاسلامی در نقش
- سید نویدالدین دری در نقش سید محمد علی (پسر سید علی و همسر آفاق تدین)
- ساناز طاهری در نقش آفاق تدین (دختر میرزا رضا تدین و همسر سید محمد علی)
- امین ایمانی در نقش اسفندیار سهرابی (نامه بر فرمانداری و برادر تهمینه سهرابی)
- ساناز کاشمری در نقش پری (دختر مؤید و همسر خسرو)
- سید رضا نمازی در نقش میرزا آقا (کسبهٔ بازار)
- سیامک وکیلی در نقش مش فرج
- اصغر تنهایی در نقش اصغر
- حمید سرلک در نقش حمید
- سید محمد سپه سالار در نقش سقا
- مرتضی درخشنده در نقش سید مستمند
- احمد صلاحی در نقش معمار اسحاق
- اسماعیل سلطانیان در نقش مأمور گمرک
- کرامت رودساز در نقش فرمانده لشکر
- علی پویان در نقش نورسته فر (نمایندهٔ سامان در مجلس)
- آرش عبدالعظیمی در نقش قاضی رستم خانی
- علاءالدین قاسمی در نقش کربلایی محمود
- محمد رضایی در نقش امام خوان تعزیه
- الکساندر خوروکوف در نقش افسر روس
- محسن میرزاعلی در نقش نقال
- محمدرسول صفری در نقش عباس جگرکی
- حسام الدین توکلی در نقش ایرج خیاط
- ساسان اعلاییان در نقش شهریار آرایشگر
- مرتضی علیزاده در نقش مرتضی قناد
- ناصر نعمتی در مقش حسین چلویی
- پیام پورنصیر در نقش بلورچی
- احمد شاهرخ
- سام حسامی در نقش حسام صمصامی (پسر نظام صمصامی و مه لقا)
- رضا دلاوری در نقش غلام
- اصغر حکیمی در نقش میرزا نور الله (خدمتکار حاجی خان)
- مسعود منصوری در نقش ابرام سلاخ
- علیاصغر غمخوار در نقش پستچی
- هوشنگ معصفری در نقش درویش
- عباس لشگری در نقش روحانی سامان
- حسین توکلی در نقش عبدالله پاسبان
- علی فرجام فر در نقش فتح الله پاسبان
- هادی کرمی در نقش رانندهٔ مرزی
- مختار سائقی در نقش اهالی سامان
- مسعود بهنام در نقش دکتر
- پرویز سهیل در نقش مأمور نظمیه
- عباد کریمی در نقش کربلایی صراف
- یاسین ارباب در نقش جوان زندانی
- شایان احمدی در نقش استوار احمدی
- ساقی زینتی در نقش همسر یاور
- سارا منجزی در نقش تانیا
- ریحانه سلامت در نقش مهتاج
- سحر آربین در نقش گلدسته
- تینا افشار چهره پرداز و گیرمور
بازخوردهای سریال کلاه پهلوی
خسرو معتضد میگوید:
"بسیاری از بخشهای طراحی داستان این سریال واقعیت ندارد، در آن زمان زنهای فرانسوی به ایران میآمدند و حتی در ایران زندگی میکردند اما اصلاً شرایط اینطور نبوده که بخواهند به زنان محلی آن هم در شهرهای کوچک فرانسه تدریس کنند. هیچ قصه مشابه این قصه در کتابی نقل نشده. ....... دربارهٔ طراحی صحنه این سریال هم مشکلاتی وجود دارد؛ مثلاً ما در کلاه پهلوی ماشین جیپ میبینیم در حالی که جیپ در دنیا در سال ۱۹۴۱ ساخته شد و دو سال بعد آمریکاییها آن را به ایران آوردند که با زمان وقوع اتفاقهای سریال هماهنگ نیست. یا دیدهام که روی درجههای پلیس دقت نمیکنند؛ مثلاً غیر از برخی اشتباهات در پوشش بازیگران، سردوشی و قبههای پلیسها هم غلط است."
جوایز و افتخارات مجموعه کلاه پهلوی
سال | جایزه | رده | دریافتکننده | نتیجه |
---|---|---|---|---|
۱۳۹۳ | چهاردهمین جشن حافظ | بهترین کارگردان تلویزیونی | سید ضیاءالدین دری | نامزدشده |
بهترین فیلمنامه تلویزیونی | سید ضیاءالدین دری | |||
بهترین بازیگر مرد درام تلویزیونی | امین حیایی | |||
بهترین بازیگر زن درام تلویزیونی | بهاره کیان افشار | |||
بهترین بازیگر زن درام تلویزیونی | شقایق فراهانی |