ایسلند
ایسلند (به ایسلندی: Ísland) با نام رسمی جمهوری ایسلند، کشوری جزیرهای در شمال اروپاست. این جزیره در اقیانوس اطلس شمالی، بین آمریکای شمالی و اروپا قرار دارد. این کشور از نظر فرهنگی و سیاسی با اروپا پیوند خورده و کمجمعیتترین کشور این منطقه است. ریکیاویک، پایتخت و بزرگترین شهر ایسلند، حدود نیمی از جمعیت تقریباً 400 هزار نفری این کشور را در خود جای داده است. زبان رسمی ایسلند، ایسلندی است.
ایسلند روی شکافی بین صفحات تکتونیکی قرار گرفته و فعالیتهای زمینشناسی آن شامل چشمههای آبفشان و فورانهای آتشفشانی مکرر است. بخش داخلی این کشور از فلات آتشفشانی پوشیده شده از شن و ماسه، میدانهای گدازه، کوهها و یخچالها تشکیل شده است. همچنین رودهای یخبندان زیادی از طریق دشتهای کمارتفاع به دریا میریزند. با وجود اینکه ایسلند درست در جنوب مدار قطب شمال قرار دارد، جریان گلف استریم باعث میشود آب و هوای آن معتدل باشد. عرض جغرافیایی بالا و تأثیر دریا باعث میشود تابستانهای ایسلند خنک باشد و بیشتر جزایر آن آب و هوای قطبی داشته باشند.
تاریخ
بر اساس نوشتههای باستانی، سکونت در ایسلند از سال ۸۷۴ پس از میلاد آغاز شد، زمانی که رهبر نروژی، اینگولفر آرنارسون، اولین ساکن دائمی این جزیره شد. در قرنهای بعد، نروژیها و تا حدودی دیگر اسکاندیناویها به همراه بردگان با اصالت گالیکی به ایسلند مهاجرت کردند.
این جزیره توسط یک مجلس محلی به نام آلدینگ، که یکی از قدیمیترین مجالس قانونگذاری فعال در جهان است، بهعنوان یک کشور مستقل مشترکالمنافع اداره میشد. پس از دورهای از درگیریهای داخلی، ایسلند در قرن سیزدهم تحت حاکمیت نروژ درآمد. در سال 1397، ایسلند به دنبال نروژ به اتحادیه کالمار پیوست که شامل دانمارک و سوئد نیز میشد و پس از انحلال این اتحادیه در سال 1523، عملاً تحت حاکمیت دانمارک قرار گرفت. پادشاهی دانمارک در سال 1550 لوتریانیسم را به زور در ایسلند رواج داد و ایسلند در نهایت با معاهده کیل در سال 1814 رسماً به دانمارک واگذار شد.
با الهام از آرمانهای ملیگرایی پس از انقلاب فرانسه، مبارزه ایسلند برای استقلال شکل گرفت و در نهایت با قانون اتحاد دانمارک و ایسلند در سال 1918 و تأسیس پادشاهی ایسلند که از طریق یک اتحادیه شخصی با پادشاه دانمارک در ارتباط بود، به اوج خود رسید. در طول اشغال دانمارک در جنگ جهانی دوم، ایسلند در سال 1944 رأی قاطعی به جمهوری شدن داد و بدین ترتیب، روابط رسمی باقیمانده با دانمارک را قطع کرد. با وجود اینکه فعالیت آلدینگ از سال 1799 تا 1845 به حالت تعلیق درآمد، ایسلند همچنان ادعای داشتن یکی از قدیمیترین پارلمانهای جهان را دارد.
اقتصاد
تا قرن بیستم، ایسلند عمدتاً به ماهیگیری معیشتی و کشاورزی متکی بود. صنعتی شدن صنعت ماهیگیری و کمکهای برنامه مارشال پس از جنگ جهانی دوم، رونق اقتصادی را به ارمغان آورد و ایسلند را به یکی از ثروتمندترین و توسعهیافتهترین کشورهای جهان تبدیل کرد. این کشور در سال 1994 به منطقه اقتصادی اروپا پیوست و این امر باعث تنوع بیشتر اقتصاد در بخشهایی مانند امور مالی، زیستفناوری و تولید شد.
ایسلند دارای یک اقتصاد بازار با مالیات نسبتاً پایین در مقایسه با سایر کشورهای سازمان توسعه و همکاری اقتصادی و همچنین بالاترین میزان عضویت در اتحادیههای کارگری در جهان است. این کشور از یک سیستم رفاه اجتماعی نوردیک برخوردار است که مراقبتهای بهداشتی همگانی و تحصیلات عالیه را برای شهروندان خود تأمین میکند. ایسلند در مقایسههای بینالمللی عملکرد ملی از قبیل کیفیت زندگی، آموزش، حمایت از آزادیهای مدنی، شفافیت دولت و آزادی اقتصادی رتبه بالایی دارد. ایسلند کوچکترین جمعیت را در میان اعضای ناتو دارد و تنها عضو این سازمان است که ارتش دائمی ندارد و تنها گارد ساحلی با سلاح سبک دارد.