منشی صحنه
منشی صحنه (به انگلیسی: Script Supervisor) یکی از مشاغل مهم در صنعت سینما و تئاتر بهشمار میرود که تحت نظر گروه کارگردانی فعالیت میکند. وظیفه اصلی منشی صحنه، اطمینان از اجرای صحیح تمام جزئیات اشارهشده در فیلمنامه یا نمایشنامه در طول فیلمبرداری یا اجرای نمایش است.
وظایف و نقش منشی صحنه
منشی صحنه در تئاتر
در تئاتر، منشی صحنه با دقت جزئیات تمرینها و تغییرات احتمالی در متن، بازی بازیگران و چیدمان صحنه را ثبت میکند. منشی صحنه به کارگردان کمک میکند تا میزانسن به درستی طراحی شده و اجرا شود. همچنین، در ابتدای هر جلسه تمرینی، وظیفه یادآوری تصمیمات گرفتهشده و موارد اجراشده از جلسات قبلی به کارگردان و عوامل را بر عهده دارد. هنگامی که نمایش به مرحله اجرا میرسد، منشی صحنه در اتاق فرمان مستقر شده و هماهنگیهای لازم برای نور، صدا و سایر جلوههای نمایشی را انجام میدهد.
منشی صحنه در سینما
در سینما، مهمترین وظیفه منشی صحنه حفظ تداوم صحنه یا "راکورد" است. او باید اطمینان حاصل کند که در تمامی نماهای فیلم، از نظر زمانی و جزئیات مثل چیدمان صحنه، حرکات بازیگران و شرایط نوری، تداوم حفظ شود تا بیننده در هنگام تماشای فیلم دچار گسست ذهنی نشود. به همین منظور، او جزئیات هر نما از جمله زمان برداشت، دیالوگها، حرکات و موقعیت بازیگران، محل وسایل صحنه و موقعیت دوربین را ثبت کرده و با نماهای قبلی تطبیق میدهد.
منشی صحنه در گذشته با یادداشتبرداری و اتکا به حافظه خود این کار را انجام میداد، اما امروزه با استفاده از تکنولوژیهای جدید مانند تلفن همراه میتواند تصاویر هر نما را ضبط کرده و بهطور دقیق با نماهای قبلی مقایسه کند. یادداشتهای منشی صحنه در نهایت به تدوینگر فیلم تحویل داده میشود تا در ویرایش نهایی از آن استفاده کند.
مسئولیتهای اضافی منشی صحنه
علاوه بر وظایف ذکر شده، منشی صحنه مسئول نظارت بر اجرای دقیق تمام جزئیات فیلمنامه است. او در هنگام فیلمبرداری، با استفاده از متن فیلمنامه و دکوپاژ کارگردان، اطمینان حاصل میکند که هیچیک از نماها از قلم نیفتاده و تمامی نکات مدنظر کارگردان رعایت شود.
مهارتهای مورد نیاز برای منشی صحنه
یک منشی صحنه باید علاوه بر دانش کافی در زمینه سینما و تئاتر، از دقت و تمرکز بالایی برخوردار باشد. او باید با همه بخشهای تولید فیلم یا نمایش مانند گروه صحنه، گریم، صدابرداری و بازیگری در ارتباط نزدیک باشد و جزئیات هر صحنه را با دقت به ثبت برساند.
مشکلات پیش رو منشی صحنه
یکی از چالشهای منشی صحنهها در ایران، نبود آموزش حرفهای کافی در این زمینه است. بهطور معمول، اطلاعات مرتبط با این شغل تنها در دورههای کارگردانی ارائه میشود و گرایشی جداگانه برای منشی صحنه در دانشگاهها وجود ندارد. با این حال، بسیاری از منشی صحنههای حرفهای از فارغالتحصیلان رشته سینما هستند و تجربه عملی در پروژههای مختلف، نقش مهمی در موفقیت آنها ایفا میکند.