نیکاراگوئه: تفاوت میان نسخهها
(صفحهای تازه حاوی «'''نیکاراگوئه''' (به اسپانیایی: <bdi>Nicaragua</bdi>) با نام رسمی '''جمهوری نیکاراگوئه'''، بزرگترین کشور در آمریکای مرکزی است که 130,370 کیلومتر مربع مساحت دارد. این کشور با جمعیتی بالغ بر 6,850,540 تا سال 2021، سومین کشور پرجمعیت آمریکای مرکزی پس...» ایجاد کرد) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
| دامنه سطحبالا = ni. | | دامنه سطحبالا = ni. | ||
}}]] | }}]] | ||
این منطقه که در اصل از زمانهایقدیم توسط فرهنگهای بومی مختلف سکونت داشت، در قرن شانزدهم توسط [[امپراتوری اسپانیا]] فتح شد. نیکاراگوئه در سال 1821 از اسپانیا استقلال یافت. ساحل موسکیتو مسیر تاریخی متفاوتی را دنبال کرد، در قرن 17 توسط انگلیسیها مستعمره شد و بعداً تحت سلطه بریتانیا قرار گرفت. این کشور در سال 1860 به یک قلمرو خودمختار نیکاراگوئه تبدیل شد و شمالیترین بخش آن در سال 1960 به هندوراس منتقل شد. از زمان استقلال خود، نیکاراگوئه دورههایی از ناآرامی سیاسی، دیکتاتوری، اشغال و بحران مالی از جمله انقلاب نیکاراگوئه در دهههای 1960 و 1970 و[[جنگ کنترا]] دهه 1980 را پشت سر گذاشته است. | این منطقه که در اصل از زمانهایقدیم توسط فرهنگهای بومی مختلف سکونت داشت، در قرن شانزدهم توسط [[امپراتوری اسپانیا]] فتح شد. نیکاراگوئه در سال 1821 از اسپانیا استقلال یافت. ساحل موسکیتو مسیر تاریخی متفاوتی را دنبال کرد، در قرن 17 توسط انگلیسیها مستعمره شد و بعداً تحت سلطه بریتانیا قرار گرفت. این کشور در سال 1860 به یک قلمرو خودمختار نیکاراگوئه تبدیل شد و شمالیترین بخش آن در سال 1960 به هندوراس منتقل شد. از زمان استقلال خود، نیکاراگوئه دورههایی از ناآرامی سیاسی، دیکتاتوری، اشغال و بحران مالی از جمله انقلاب نیکاراگوئه در دهههای 1960 و 1970 و [[جنگ کنترا]] دهه 1980 را پشت سر گذاشته است. | ||
ترکیبی از سنتهای فرهنگی، تنوع قابل توجهی در فرهنگ عامه، آشپزی، موسیقی و ادبیات، از جمله مشارکت شاعران و نویسندگان نیکاراگوئه ای مانند روبن داریو ایجاد کرده است. نیکاراگوئه که بهعنوان «سرزمین دریاچهها و آتشفشانها» شناخته میشود، همچنین محل [[ذخیرهگاه زیستکره بوواش]]، دومین جنگل بارانی بزرگ [[قاره آمریکا]] است. تنوع زیستی، آب و هوای گرمسیری و آتشفشانهای فعال، نیکاراگوئه را به یک مقصد توریستی محبوب تبدیل کرده است. نیکاراگوئه از بنیانگذاران [[سازمان ملل متحد]] و همچنین عضو [[جنبش غیرمتعهدها]]، [[ائتلاف بولیواری برای مردم آمریکای ما]] (آلبا) و [[جامعه دولتهای آمریکای لاتین و کارائیب]] است. | ترکیبی از سنتهای فرهنگی، تنوع قابل توجهی در فرهنگ عامه، آشپزی، موسیقی و ادبیات، از جمله مشارکت شاعران و نویسندگان نیکاراگوئه ای مانند روبن داریو ایجاد کرده است. نیکاراگوئه که بهعنوان «سرزمین دریاچهها و آتشفشانها» شناخته میشود، همچنین محل [[ذخیرهگاه زیستکره بوواش]]، دومین جنگل بارانی بزرگ [[قاره آمریکا]] است. تنوع زیستی، آب و هوای گرمسیری و آتشفشانهای فعال، نیکاراگوئه را به یک مقصد توریستی محبوب تبدیل کرده است. نیکاراگوئه از بنیانگذاران [[سازمان ملل متحد]] و همچنین عضو [[جنبش غیرمتعهدها]]، [[ائتلاف بولیواری برای مردم آمریکای ما]] (آلبا) و [[جامعه دولتهای آمریکای لاتین و کارائیب]] است. |
نسخهٔ کنونی تا ۲۸ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۱:۱۴
نیکاراگوئه (به اسپانیایی: Nicaragua) با نام رسمی جمهوری نیکاراگوئه، بزرگترین کشور در آمریکای مرکزی است که 130,370 کیلومتر مربع مساحت دارد. این کشور با جمعیتی بالغ بر 6,850,540 تا سال 2021، سومین کشور پرجمعیت آمریکای مرکزی پس از گواتمالا و هندوراس بود. نیکاراگوئه از شمال با هندوراس، از شرق با دریای کارائیب، از جنوب با کاستاریکا، و اقیانوس آرام و از غرب با السالوادور مرز مشترک دریایی دارد. بزرگترین شهر و پایتخت ملی این کشور ماناگوا است، چهارمین شهر بزرگ آمریکای مرکزی با جمعیت 1,055,247 نفر تا سال 2020 بود. جمعیت چند قومیتی نیکاراگوئه شامل مردمی از دورگهها، بومیها، اروپاییها و آفریقاییتبارها است. رایجترین زبان این کشور اسپانیایی است، اگرچه قبایل بومی در ساحل موسکیتو (پشه) به زبانهای خود و انگلیسی صحبت میکنند.
این منطقه که در اصل از زمانهایقدیم توسط فرهنگهای بومی مختلف سکونت داشت، در قرن شانزدهم توسط امپراتوری اسپانیا فتح شد. نیکاراگوئه در سال 1821 از اسپانیا استقلال یافت. ساحل موسکیتو مسیر تاریخی متفاوتی را دنبال کرد، در قرن 17 توسط انگلیسیها مستعمره شد و بعداً تحت سلطه بریتانیا قرار گرفت. این کشور در سال 1860 به یک قلمرو خودمختار نیکاراگوئه تبدیل شد و شمالیترین بخش آن در سال 1960 به هندوراس منتقل شد. از زمان استقلال خود، نیکاراگوئه دورههایی از ناآرامی سیاسی، دیکتاتوری، اشغال و بحران مالی از جمله انقلاب نیکاراگوئه در دهههای 1960 و 1970 و جنگ کنترا دهه 1980 را پشت سر گذاشته است.
ترکیبی از سنتهای فرهنگی، تنوع قابل توجهی در فرهنگ عامه، آشپزی، موسیقی و ادبیات، از جمله مشارکت شاعران و نویسندگان نیکاراگوئه ای مانند روبن داریو ایجاد کرده است. نیکاراگوئه که بهعنوان «سرزمین دریاچهها و آتشفشانها» شناخته میشود، همچنین محل ذخیرهگاه زیستکره بوواش، دومین جنگل بارانی بزرگ قاره آمریکا است. تنوع زیستی، آب و هوای گرمسیری و آتشفشانهای فعال، نیکاراگوئه را به یک مقصد توریستی محبوب تبدیل کرده است. نیکاراگوئه از بنیانگذاران سازمان ملل متحد و همچنین عضو جنبش غیرمتعهدها، ائتلاف بولیواری برای مردم آمریکای ما (آلبا) و جامعه دولتهای آمریکای لاتین و کارائیب است.
جغرافیا
نیکاراگوئه زمینی به مساحت 130,967 کیلومتر مربع را اشغال میکند که کمی بزرگتر از انگلستان (نه بریتانیا) است. نیکاراگوئه دارای سه منطقه جغرافیایی مجزا است: دشتهای اقیانوس آرام - درههای حاصلخیز که استعمارگران اسپانیایی در آن مستقر شدند، کوههای آمریسک (ارتفاعات شمال مرکزی)، و ساحل موسکیتو (زمینهای پست دشتهای کارائیب).
دشتهای کمارتفاع سواحل اقیانوس اطلس در مناطقی 97 کیلومتر عرض دارند. آنها برای مدت طولانی برای منابع طبیعی خود مورد بهرهبرداری قرار گرفتهاند.
در سمت اقیانوس آرام نیکاراگوئه دو دریاچه بزرگ آب شیرین آمریکای مرکزی قرار دارند - دریاچه ماناگوا و دریاچه نیکاراگوئه. اطراف این دریاچهها و امتداد شمالغربی در دره کافتی خلیج فونسکا، دشتهای پست حاصلخیز، با خاک غنیشده توسط خاکستر آتشفشانهای نزدیک ارتفاعات مرکزی وجود دارد.
محیط زیست
فراوانی نیکاراگوئه از اکوسیستمهای بیولوژیکی مهم و منحصر به فرد باعث میشود که آمریکای میانه بهعنوان کانون تنوع زیستی شناخته شود. نیکاراگوئه تلاشهایی را برای کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی انجام داده است و انتظار دارد تا سال 2020، 90 درصد انرژی خود را از منابع تجدیدپذیر بهدست آورد. نیکاراگوئه در ابتدا تصمیم گرفت به توافقنامه آب و هوای پاریس نپیوندد زیرا احساس میکرد که "اقدامات بسیار بیشتری" توسط کشورها برای محدود کردن افزایش دمای جهانی لازم است. با این حال، در اکتبر 2017، نیکاراگوئه تصمیم به پیوستن به این قرارداد را گرفت. این موافقتنامه را در 22 نوامبر 2017 تصویب کرد.
نزدیک به یک پنجم نیکاراگوئه به عنوان مناطق حفاظت شده مانند پارکهای ملی، ذخایر طبیعی و ذخایر زیستی تعیین شده است. این کشور در سال 2019 دارای میانگین امتیاز 3.63 از 10 در فهرست یکپارچگی چشمانداز جنگلی بود که از بین 172 کشور در رتبه 146 جهانی قرار گرفت. از نظر ژئوفیزیک، نیکاراگوئه توسط صفحه کارائیب، یک صفحه تکتونیکی اقیانوسی در زیر بنای آمریکای مرکزی و صفحه کوکوس احاطه شده است.
از آنجایی که آمریکای مرکزی منطقه اصلی فرورانش است، نیکاراگوئه میزبان بیشتر قوس آتشفشانی آمریکای مرکزی است. در 9 ژوئن 2021، نیکاراگوئه یک مرکز بزرگ تحقیقات آتشفشان را برای تقویت پایش و نظارت بر 21 آتشفشان فعال این کشور راه اندازی کرد.
سیاست
سیاست نیکاراگوئه در چارچوب یک جمهوری دموکراتیک به نمایندگی ریاست جمهوری صورت میگیرد که به موجب آن رئیس جمهور نیکاراگوئه هم رئیس دولت و هم رئیس دولت است و هم دارای یک سیستم چند حزبی است. قدرت اجرایی توسط دولت اعمال میشود. قدرت قانونگذاری هم در اختیار دولت و هم مجلس ملی است. قوه قضائیه شاخه سوم حکومت را تشکیل میدهد.
بین سالهای 2007 و 2009، احزاب سیاسی عمده نیکاراگوئه در مورد امکان تغییر نظام ریاستی به نظام پارلمانی بحث کردند. دلیل آنها این است که تفاوت آشکاری بین رئیس دولت (نخست وزیر) و رئیس دولت (رئیس جمهور) وجود دارد. با این وجود، استدلال میشد که دلیل واقعی این پیشنهاد یافتن راهی قانونی برای رئیس جمهور اورتگا برای ماندن در قدرت پس از ژانویه 2012 بود، زمانی که انتظار میرفت دومین و آخرین دوره دولت وی به پایان برسد. اورتگا برای سومین دوره در نوامبر 2016 و برای چهارمین دوره در سال 2021 انتخاب شد. هر دو انتخابات با گزارشهای معتبر تقلب در مقیاس بزرگ، ارعاب رای دهندگان، و دستگیری رهبران حزب مخالف با انگیزه سیاسی آلوده شد. ناظران مستقل از حضور در رای گیری منع شدند. سازمان دولتهای آمریکایی (OAS)، ایالات متحده و اتحادیه اروپا همگی انتخابات 2021 را به دلیل این مسائل "ساختگی" توصیف کردند.
از زمان انتخاب دانیل اورتگا در سال 2006، هنجارهای لیبرال دموکراتیک و حقوق فردی در عمل بدتر شده است. احزاب غیر از حزب حاکم (FSLN) از طریق دستگیری و بازداشت خودسرانه نامزدها و فعالان مخالف سرکوب شدهاند. اکثر مشاغل دولتی عملاً نیاز به عضویت در FSLN دارند. رسانههای اپوزیسیون از طریق دستگیری روزنامهنگاران و توقیف نشریه سرکوب شدهاند.
اقتصاد
نیکاراگوئه یکی از فقیرترین کشورهای قاره آمریکا است. تولید ناخالص داخلی آن (GDP) در برابری قدرت خرید (PPP) در سال 2008 17.37 میلیارد دلار آمریکا برآورد شد. کشاورزی 15.5 درصد از تولید ناخالص داخلی را تشکیل میدهد که بالاترین درصد در آمریکای مرکزی است. حوالهها بیش از 15 درصد از تولید ناخالص داخلی نیکاراگوئه را تشکیل میدهند. نزدیک به یک میلیارد دلار توسط نیکاراگوئهایهایی که در خارج از کشور زندگی میکنند به کشور ارسال میشود. اقتصاد در سال 2011 با نرخ رشد حدود 4 درصد داشت. تا سال 2019، با توجه به مالیاتهای محدود کننده و یک درگیری داخلی، رشد 3.9٪- را ثبت کرد. پیشبینی صندوق بینالمللی پول برای سال 2020 کاهش 6 درصدی به دلیل COVID-19 است.