لپه

لپه

اطلاعات
نام های محلی:	دال‌تور
طبع در طب سنتی:	طبع لپه گرم و خشک است.
نام علمی:	Cajanus

لپه، با نام علمی (Split pea)، که با نام دال‌تور در افغانستان معروف است یک گیاه دو لپه است که در خانواده نخود جای دارد. لپه یا دال به دانه‌های جدا شده، پوست کنده و خشک شده حبوبات گفته می‌شود. آنچه در کشور ما تحت عنوان لپه شناخته شده و مصرف آن رایج است، لپه هایی است که از نوعی نخود با نام نخود کفتری تهیه می‌شود.

طبع لپه

طبع لپه گرم و خشک است.

بنابراین لپه برای سرد مزاجان مناسب بوده و گرم مزاجان می‌بایست در مصرف آن دقت نموده و حتما آن را با مصلحاتش مصرف کنند.  

خواص لپه

• لپه دارای ویتامین‌های گروه B، از جمله B1 ، B6 و اسید فولیک می‌باشد.
• مواد معدنی موجود در لپه شامل کلسیم، آهن، منیزیم، منگنز، مس، فسفر و فیبر می‌باشند.
• لپه غنی از فیبر بوده و یک کاهنده‌ی قوی کلسترول خون محسوب می‌شود.
• فیبر موجود در لپه در کاهش بیماری‌های قلبی و عروقی موثر است.
• وجود پتاسیم در لپه در تنظیم فشار خون بسیار موثر است.
• لپه مانع از ایجاد پلاک در رگ‌های خونی شده و به حفظ سلامت قلب کمک می‌کند.
• لپه غنی از آهن بوده و برای درمان کم خونی بسیار مفید است.
• مصرف لپه، به دلیل فیبر موجود در آن، ابتلا به بیماری‌های روده را کاهش می‌دهد و از یبوست نیز جلوگیری می‌کند.
• وجود اسیدفولیک در لپه برای سلامت جنین مفید بوده و مصرف آن به مادران باردار توصیه می‌شود.
• مصرف لپه به دلیل دارا بودن مواد معدنی کلسیم، منیزیم و اسید چرب، برای بیماران مبتلا به دیابت مفید است.
• کربوهیدرات و پروتئین موجود در لپه سبب احساس سیری در فرد می‌شود؛ به همین دلیل مصرف لپه برای افراد مبتلا به دیابت بسیار مفید است زیرا فرد دیابتی دیگر به طرف مواد شیرینی نمی‌رود.
• لپه دارای آنتی اکسیدان است که جهت کاهش فشار خون بالا بسیار مفید است.
• لپه جایگزین خوبی برای نان و برنج است؛ البته نباید خیلی زیاد پخته شود.
• لپه علاوه بر پروتئین، حاوی نشاسته می‌باشد؛ بدین ترتیب هم پروتئین بدن و هم انرژی مورد نیاز بدن را تأمین می‌کند.
• میزان سدیم در لپه نسبت به کلسیم پایین است؛ به همین علت مصرف آن برای مبتلایان به فشار خون بالا مجاز است.
• لپه غنی از کلسیم بوده و مصرف آن برای کسانی که به مصرف لبنیات علاقه ندارند، و یا به لبنیات حساسیت دارند، مفید است.
• مصرف لپه نخود نیز به دلیل طبع گرم آن سیب تقویت قوای جسمانی و جنسی، به ویژه در مردان، می‌شود.

مضرات لپه

• لپه دارای زنجیره هایی از قندهای به نام گالاکتو ـ الیگوساکارید است که بدن انسان فاقد آنزیم‌هایی برای شکستن این زنجیره است. از این رو افرادی که دچار نفخ می‌شوند کمتر لپه مصرف کنند.
• افراد مبتلا به آسم که دچار نفخ نیز می‌شوند از لپه و مواد غذایی نفاخ کمتر استفاده کنند.
• لپه نیز همانند سایر حبوبات دارای خاصیت نفاخ است از این رو توصیه می‌شود قبل از مصرف مدتی خیسانده شده سپس آب آن دور ریخته شود.

مصلحات لپه

با توجه به طبع گرم لپه، توصیه می‌شود که گرم مزاجان آن را با مصلحاتش که شامل کتیرا، برنج، سرکه و آبغوره می‌شود مصرف کنند تا طبع و مزاج لپه اصلاح شود.